ABD ve Irak Şiileri arasındaki ilişkiler: 2003-2010 dönemi
The relations between the US and the Iraqi shiites: 2003-2010 period
- Tez No: 325041
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYDAR ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortadoğu ve Afrika Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
11 Eylül 2001 tarihinde ABD'de gerçekleşen saldırıların ardından, hedef ülkelerden biri de Irak olmuştur. Kitle imha silahları bulundurduğu iddia edilen Irak, ABD tarafından 2003 yılında saldırı ihtimaline saldırıyla karşılık verme stratejisi doğrultusunda işgal edilmiştir. ABD'nin Irak Savaşı'yla birlikte bölgede yeni aktörler de ortaya çıkmıştır. İşte bu aktörlerden biri Irak Şiileri olmuştur.Irak devletinin kurulduğu ilk yıllardan Amerikan işgaline kadar geçen sürede Şiiler, Irak yönetimleri tarafından bir tehlike unsuru olarak görülmüşlerdir. Bu nedenle ciddi baskılara maruz kalmışlar ve yönetimden dışlanmışlardır. Ancak ABD'nin Irak'ı işgaliyle birlikte Irak'ın Şii çoğunluğu, seksen yılı bulan baskı döneminden kurtulmuştur. 2003'ten sonra büyük bir güç elde eden Şiiler, ABD ile ilişkilerini de ilerleterek, Irak yönetiminde etkili olmuşlardır. Irak'ta bir Şii gücü ortaya çıkmıştır.Şiilerin ABD ile ilişkilerini sıkı tutmalarının nedenlerinden biri, 1920'li yıllarda İngiltere işgalinde almış oldukları tavır olmuştur. O yıllarda Irak'ta bağımsız ve İslami bir devletin kurulması noktasında Şiilerin İngiltere ile ters düşmesi, yönetimden pay alamamalarına neden olmuştur. Şiiler, Irak'ta çoğunluk olmalarına rağmen, Sünni bir Arap azınlık tarafından senelerce yönetilmişlerdir. Bu olay, 2003'teki Amerikan işgaline karşı Şiilerin tavırlarını etkilemiş ve yönetimden dışlanma korkusuyla Şiiler, ABD'ye karşı güçlü bir direnişten kaçınmışlardır.Her ne kadar ABD ve Iraklı Şiiler arasındaki ilişkiler, geçmişte bazı olumsuz olayları barındırsa da, Saddam Hüseyin ve Baas iktidarının devrilmesi noktasında bir işbirliği yapıldığı görülebilmektedir. Irak işgali sırasında Şiiler ciddi çekincelere sahip olmuştur. 1991 yılındaki ayaklanma sırasında ABD'nin Iraklı muhaliflere verdiği desteği çekmesi sonucu yaşadıkları acı tecrübeden dolayı, savaş sırasında verdikleri demeçlerde daha dikkatli davranmışlardır. Ancak Baas iktidarının devrilmesi ve kısa sürede Amerikan ve Koalisyon güçlerinin Irak'ın kontrolünü ele geçirmesi üzerine Şiiler daha rahat hareket alanı bulmuşlardır. Sonrasında Şiiler, geçici Irak yönetimde ciddi oranda bir temsil gücüne sahip olmuşlardır. Nüfus gücünü iyi kullanabilen ve aralarında birliktelik sağlayabilen Şiiler, Irak seçimlerinden de iyi sonuçlar elde etmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Iraq has been one of the targeted countries following the attack that was perpetrated in the US on September 11, 2001. Purportedly possessing weapons of mass destruction, Iraq was occupied by the US in 2003 in line with its strategy of countering the possibility of an attack with an actual assault. New actors have emerged in the region following the Iraqi War of the US. The Iraqi Shiites have been one of the mentioned actors.Since the foundation of the Iraqi state until the American occupation of the country, the Shiites have been regarded as a source of danger by the Iraqi administrations. Therefore, they have been subjected to serious oppression and isolated from the government. However, with the American occupation of Iraq, most of the Iraqi Shiites has been freed from the period of oppression that has been going on for almost 80 years. Having possessed great powers after 2003, the Shiites have become influential in the Iraqi leadership by improving their relationship with the US. A Shiite power has emerged in Iraq.One of the reasons why the Shiites have kept close relations with the US is the attitude they had assumed during the British invasion in 1920s. The Shiites contradicted the British regarding the establishment of an independent and Islamic state in Iraq then, therefore losing a share in the government. Although the Shiites form the majority in Iraq, they have been ruled by the Sunni Arab minority for years. This influenced the attitude of the Shiites aganist the American occupation in 2003 and they refrain from forcefully resisting the US out of their fear that they would be isolated from the government.Although the relations between the US and the Iraqi Shiites have had certain negative incidents, one could see cooperation when it came to the toppling of Saddam Hussein and the Baath regime. The Shiites had serious second thoughts during the occupation of Iraq. Due to the painful experience they had when the US withdrew its support to the Iraqi dissidents during the uprising in 1991, they acted cautiously in their statements during the war. However, when the Baath regime was toppled and the American and Coalition powers took complete control of Iraq immediately afterwards, the Shiites found a more unrestrained field of maneuver. Then the Shiites have attained a serious level of representation in the transitory Iraqi government. By means of their capability of making use of their demographic power and forging unity, the Shiites attained good results from the Iraqi elections.
Benzer Tezler
- Saddam sonrası Irak'ta şiilerin yeni konumları ve Körfez ülkeleri üzerindeki olası siyasal etkileri
The new status of shiis in post Saddam Iraq and its possible political impact on gulf countries
MUAFAK A. OMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
YRD. DOÇ. DR. FIRAT PURTAŞ
- Mezhep unsurlarının son dönem Irak tarihindeki etkisi: Haşdi Şabi örneği
The impact of sectarian elements on recent Iraqi history: The example of Hashd al-Shaabi
RAMAZAN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEVZİ RENÇBER
- Türkiye-Irak ilişkilerinde Türkmen faktörü (1990-2006)
The Turkman factor in the Turkish-Iraqi relationships (1990?2006)
SAMEER H. MOHAMMED
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SEYFETTİN EROL
- Irak'ta Sünni - Şii rekabetinin siyasal yapılanmaya yansıması: 2003 sonrası dönem
Reflection of Sunni - Shiite rivalry on political structure: Post - 2003 period
MAKBULE ÇABUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DALAR
- İran ve Suudi Arabistan ilişkilerinde uyuşmazlık nedenleri
Causes of disputes in Iran and Saudi Arabia relations
MEHDI MATINJAVID
Doktora
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAADET GÜLDEN AYMAN