Geri Dön

Borlanmış çift fazlı çeliklerin aşınma davranışının incelenmesi

Study of wear behaviour of boronized dual phease steels

  1. Tez No: 325423
  2. Yazar: HAKAN ERYİĞİT
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. SİNAN ULU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Çift faz, borlama, aşınma, Dual phase, boron, wear
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Metal Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Son yıllarda bilim adamları tarafından çeliklerin yüzey özelliklerini iyileştirme ve geliştirme adına çok sayıda çalışma gerçekleştirilmiştir. Bor elementinin çelik yüzeylerinin modifikasyonunda kullanılması, çeliklerin aşınma ve sürtünme özellikleri açısından olumlu sonuçlar sergileyen çalışmaları ortaya çıkarmıştır.Çift fazlı çelikler sünek ve küçük taneli ferrit matriste %10-30 arasında sert martenzit parçacıkları ile az miktarda kalıntı östenit ve beynit fazlarını içermektedir. Geleneksel karbonlu çeliklerin mikroyapıları genellikle plastik şekil vermeye elverişli değildir. Plastik şekil verilmek istendiğinde ise, mukavemetten taviz verilmesi söz konusudur. Çift fazlı çeliklerde ise plastiklik ve mukavemet özellikleri optimum seviyede tutulabilmekte ve bu özellikler uygulanan ısıl işlemlerle geniş aralıkta değiştirilebilmektedir.Tez çalışmasın da, çift fazlı çeliklerin yüzey özelliklerinin borlama teknolojisi ile geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda çalışmada SAE 1010 çeliği kullanılarak hazırlanan küçük numuneler iki gruba ayrılmıştır. Birinci grup numuneler Fe-Fe3C faz diyagramının A1-A3 sıcaklık aralığında (715°C-720°C -725°C -730°C -740°C -750°C -760°C -770°C -780°C -790°C -800°C -810°C -820 °C) çift faz ısıl işlemine uğratılmıştır. İkinci gruptaki numuneler ise öncelikle borlayıcı bir ortamda östenit bölgesinde (915°C) 2 saat süreyle borlanmış ardından numuneler fırından çıkarılmadan Fe-Fe3C faz diyagramının A1-A3 sıcaklık aralığında (715°C-720°C -725°C -730°C -740°C -750°C -760°C -770°C -780°C -790°C -800°C -810°C -820 °C) çift faz ısıl işlemine uğratılmıştır. Isıl işlemlerin ardından metalografik olarak hazırlanan ve optik mikroskopta incelenen mikroyapılar üzerinde her sıcaklık için fazların hacim oranları hesaplanmıştır. Her iki grupta aynı martenzit hacim oranını sağlayan ısıl işlem parametreleri bu kez çekme ve aşınma testi numunelerine uygulanmıştır. Ardından parametrelerin çekme ve aşınma testleri gerçekleştirilmiştir.Sonuç olarak çalışmada ısıl işlemler sonucu mikroyapıda martenzit-ferrit fazları kontrol edilmiş bunun yanında yüzeyde ? 35µm bor tabaka kalınlığı elde edilirken mikroyapıda da çift faz yapısı (ferrit-martenzit) elde edilmiştir. Dolayısıyla tez çalışmasında işlemsiz, çift fazlı ve borlanmış çift fazlı çelikler olarak 3 farklı ürün elde edilmiştir. Aşınma testlerinde borlanmış çift fazlı çeliklerin aşınma yüzey özellikleri diğer gruplara göre daha iyi sonuçlar sergilemiştir.

Özet (Çeviri)

Recently, plenty of studies, with the target of the improvement and the amendment of surface features of the steels, have been executed by scientists. Usage of boron for the modification of the steel surfaces, have pointed out presenting beneficial results studies about the features of friction and wear of the steels.Dual phase steels include hard martensite particles and a little retained austenite and bainite phases between 10-30% in the ferrite matrix of ductile and microcrystalline. Microstructures of conventional carbon steels are not usually adequate for plastic strain, when it is applied, there is a possibility of compensation for strength; yet, the features of strength and plasticity could be kept at optimum standard and these features could be changed at wide range by practised temperingin dual phase steels.In this argument, the improvement of surface features of dual phase steels with boronizing technology had been targeted. And in this case, prepared by using SAE 1010 steels? small samples divided into two groups in that study.The first group samples were executed into the dual phase heating process in the phase diagram of FeFe3C between the temperature of(715-720-725-730-740-750-760-770-780-790-800-810-820 C).The samples of second group firstly were boronized in its austenitic face(915 C) within the boronized place for two hours and then before the samples were taken from oven,in the diagram of Fe-Fe3 of between A1-A3 temperature(715-720-725-730-740-750-760-770-780-790-800-810-820 C) were practised into the heating process of dual phase.After this process,on metallographicly prepared and examined in optical microscope,the microstructures for every temperature and the volume ratios of phases were calculated.The parameters of heating process ,that results in the same ratio of martensite volume in both groups for this time, were executed on the samples of test of shrinkage and wearing.Later on shrinkage and wearing tests of the samples have been done.As a result of the study, martensite and ferrite phase had been checked in the microstructure and, furthermore, when the thickness of boron coat (as 35?) was obtained, at the same time dual phase structure(ferrite-martensite) in the microlevel also was obtained after all that heating process. Thus, in this thesis study, three different products as with no treatment, dual phase and boronized dual phase steels was obtained. Within the wearing tests, wearing surface features of boronized dual phase steels exhibited much better results against other groups.

Benzer Tezler

  1. Borlama ile yüzeyi sertleştirilmiş ray çeliğinin aşınma davranışının incelenmesi

    Investigation of the wear behavior of rail steel hardened by boronizing

    BİLGEHAN KONDUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Makine MühendisliğiKarabük Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET HÜSEYİN ÇETİN

  2. Vites dişli çeliğinin KRTD-bor yöntemi ile borlanması

    Boriding of transmission gear steel via CRTD-bor

    ALAADDİN CEM OK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLDEM KARTAL ŞİRELİ

  3. Takım çeliğinin KRTD-bor yöntemi ile borlanması ve süreçlerinin optimizasyonu

    Boriding of tool steel via KRTD-bor method and optimisation of process parameters

    HAMİT YÜCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLDEM KARTAL ŞİRELİ

  4. Farklı oranlarda silisyum içeren küresel grafitli dökme demirlerin mikro yapılarına çift kademeli östemperlemenin etkisi

    Two stepped austempering's effects on micro structures of spheroidal graphite cast irons consisting of silicium in different rates

    GİZEM GİDER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT BAYDOĞAN

  5. Borlanmış AISI 1010 çift fazlı çeliğin korozyon davranışının incelenmesi

    Corossion of behavior boronized AISI 1010 dual phase steels

    BİLAL ANATÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Metalurji MühendisliğiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Metal Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YUSUF KAYALI