Kadın kimliği bağlamında kültürel bellek ve Van merkezdeki kadın dengbêjliği yansımaları
Cultural memory in the framework of women identity and the reflections of women dengbêj at the center of Van
- Tez No: 326677
- Danışmanlar: DOÇ. SERPİL MURTEZAOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Bu tez çalışmasında, Kürtlerin sözlü kültürü ve dengbêjlik geleneği -günümüz dengbêjliği ile birlikte- kadın kimliği bağlamında incelenmektedir.Yazılı kültürden önce var olan ve ona temel oluşturan sözlü kültürler, düşünme ve anlatım biçimleri açısından ortak bazı özellikler gösterirler ve `rhapsodoi', `trubadur', `meddah', `âşık', `aşug', `nakkal', `dengbêj' gibi farklı şekillerde isimlendirilseler de toplumsal işlevleri açısından benzer olan hafıza aktarıcıları sayesinde nesilden nesile aktarılırlar. Dengbêjler de söyledikleri kilam/stran'ları ile tarihi olaylardan kahramanlıklara, aşklardan savaşlara, göçlere kadar yaşadıkları, gördükleri ve duydukları her şeyi anlatarak Kürtlerin sözlü geleneğini ve kültürünü gelecek kuşaklara taşırlar. Dengbêjlik geleneğinde kadın dengbêjler her zaman var olmasına rağmen İslamiyet inancı ve ataerkil söylemlerle oluşturulan baskı ve engellemeler sebebiyle bu kadınların pek azı görünür duyulur olmuştur. Öte yandan cinsiyete dayalı rollerle belirlenmiş toplumsal ilişkilere `rağmen' kadınlar, sözlü gelenek içerisinde her zaman üretmeye devam etmişlerdir ve bu geleneğin aktif unsurlarıdırlar. Kadınlar bireysel ve toplumsal varoluşu biçimlendirerek geçmiş ve bugün arasında kültürel devamlılığın ve birikimin sağlanmasında rol alırlar.Konuyla ilgili yürütülen alan çalışmasından beslenerek oluşturulan bu yazıda; sözlü kültürlerde ortak olan öğeler, dengbêjlik geleneği ve dengbêjlerin özellikleri, anlatı ve müziklerin form-tema-hikâyeleri ve kadın dengbêjlere dair bilgilerin yanı sıra Komela Jinên Hûnermend û Dengbêj/Kadın Sanatçılar Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği'ndeki kadınlardan derlenen anonim şarkılar, besteler ve söyleşilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, Kurdish oral culture and the tradition of ?dengbêj? is being examined-along with today?s dengbêj- in the context of women identity.Oral cultures that existed before, and formed the basis of written culture, manifest some common features in terms of ways of thinking and expression. Though they are named in different ways such as 'rhapsodoi', 'trubadur', 'meddah', 'âşık', 'aşug', 'nakkal', 'dengbej'; oral cultures are carried through transmitters of memory which are similar in terms of their social functions. Likewise dengbêjs also transmit Kurdish people?s oral tradition and culture to future generations through the kilam/stran they sing in order to tell historical events, heroism, love stoires, wars and migrations. Despite the fact that women dengbêjs have always existed in dengbêj tradition, very few among them became visible or have been heard due to the oppression and hindrance caused by İslamic religion and patriarchal discourse. On the other hand, ?despite? the existing social relations determined by gendered roles, women kept producing and remained active parts of this tradition. By shaping the individual and social existence, women contribute to the cultural continuity and accumulation.This paper is based on the field research done on the subject and contains information about common elements of oral cultures, dengbêj tradition, the features of dengbêjs, the forms, themes and histories of their narrative and music as well as information on women dengbêjs. In addition to these, anonymous songs, compositions and discussions compiled by women from the association Komela Jinên Hûnermend û Dengbêj/Association for Solidarity and Coopoeration with Women Artists are also included in this paper.
Benzer Tezler
- Toplumsal cinsiyet kurgusunda performans olarak ritüellerin sanata ve toplumsal belleğe etkisi
The effect of rituals on social memory as performance i̇n the social gender fiction
ESMA HİLAL KARAMAN
- Türk milliyetçiliğinin terkibinde mekân
Place in the composition of Turkish nationalism
GÖKBERK YÜCEL
Doktora
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENOL DURGUN
- Contemporary Armenian literature in Turkey: The literary representation of armenian identity and history
Türkiye?de çağdaş Ermeni edebiyatı: Ermeni kimlik ve tarihinin edebi temsili
SEDA ÖZDEMİR
- Coğrafya ders kitaplarında millî söylem
National discourse in geography textbooks
BİLGEN ORHAN
Doktora
Türkçe
2023
CoğrafyaGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET KARABAĞ
- Kültürel hafıza kodlarının çağdaş sanatta ip ile temsili
Cultural memory codes and their representation with thread in contemporary art
MERVE EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
PROF. ESRA SAĞLIK ŞENALP
