Değişen kent ortamında hafıza mekan ve sanat yapıtı ilişkisi
Memory space and art work in a changing city
- Tez No: 326771
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışmada, modernizmle başlayan kentleşme olgusu incelenerek, değişen kent ortamının hafıza üzerindeki etkileri araştırılmış ve İstanbul'un geç modernleşmesi ele alınmıştır. 1950'li yıllardan itibaren kenti dönüştürmek üzere yapılan stratejik projelere değindikten sonra ise kent hafızasında kamu sahasının önemi vurgulanmış ve bu doğrultudaki sanat projeleri incelenmiştir.Bu konunun ele alınmasındaki amaç, içinde bulunduğumuz kentin sürekli geçirmekte olduğu fiziki değişimleri kavramak ve kentin içindeki bu yer değiştirmelerin oluşturduğu kent hafızası karşısında günümüz sanatında kent olgusuna bakılmaktadır.Üç ana başlıkta incelenen tezin içeriğinde, öncelikle bir kent tanımı yapılarak Avrupa'daki kentleşme sürecine bakılmıştır. Bu tarihsel sürecin gündelik yaşamdaki etkileri ise modernite üzerine odaklanılarak anlatılmıştır. Walter Benjamin'in“Pasajlar”kitabı ile George Simmel'in“Metropol ve Tinsel Hayat”makalesi çıkış noktası alınarak kent içinde yabancılaşmanın ne anlama geldiği sorgulanmaktadır.Avrupa'daki kentsel dönüşüm üzerinden bir bilgi edindikten sonra ise Türkiye'nin geç modernleşme süreci araştırılmıştır. Türkiye'deki modernleşmeye İstanbul bağlamında bakıldığında, modernleşmenin kentleşmeyle gelişen bir olgu olduğu görülmekte, bunun sebepleri ve sonuçları araştırılmaktadır.Hafıza bölümü, kentsel dönüşüm bağlamında ele alındığında, kentin içinde kendine ait yaşamlarını sürdürenler, merkezlerine karşı gerçekleştirilen bir müdahale karşısında nasıl etkilenirler sorusudan hareketle ?yaşanmış hafıza? kavramı üzerinde durulmaktadır. Kişisel ve toplumsal hafızanın tarih ve mekanla kurduğu ilişkinin neden önemli olduğu anlatılmış; kamu sahasının İstanbul hafızasındaki rolü vurgulanmıştır.İstanbul, kendi kapalı, korumacı sınırları içinde bile, kendi hafızasında durmadan bölünerek ?başka yeri? içinde barındırmıştır. Bu sebeple, farklı toplumsal grupların mekansal olarak ayrıştırıldığı ve her bir mekandaki nüfusun kentin geri kalanına kıyasla kendi içinde aynılaştığı bir İstanbul panaromasında,1990'lı yılların sonlarına doğru ortaya çıkan güncel sanat içerisinde sanatçıların, sanatçı gruplarının, insiyatiflerin kentsel ve toplumsal bağlamla ilişki kurmayı hedefleyerek farklı stratejiler izlediği görülmektedir. Kentsel mekan bağlamında, kamusal alanı merkeze alan bir yaklaşımda yapıt, bağlam ve izleyici arasındaki ilişki sorgulanmaktadır. Buradan hareketle, kolektivizm içeren, birbiriyle işbirliği içine giren, sürece dayalı sanat üretimlerinde ya da metropoldeki sürekli ve hızlı değişimin yarattığı görüntüleri konu edinen yapıtlarda analiz, İstanbul'un kentsel hafızası bağlamında nasıl gerçekleştirilmektedir sorusuna odaklanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This work attempts to analyze urbanization as modernization has developed and to research its effects on memory in a changing city environment with a focus on the relatively late modernization of Istanbul. After mentioning strategic projects that transformed the city, the importance of public space is emphasized and art projects which fall in this realm, analyzed. The objective is to understand the ongoing physical changes in the city and to also establish the relationship between the memory of the city as a consequence of this change and contemporary art in Istanbul.The thesis has three main parts. First, a definition of“the city”is provided in order to understand the process of urbanization in Europe. The effects of this historical process are explained focusing on the context of modernity.“Passages”by Walter Benjamin and George Simmel's essay“Metropolis and Mental Life”provide the starting point to understanding what the alienation of man in the everyday life of the city means. Then the European urban transformation process is reviewed and Turkey's relatively late modernization process is studied. Studying Turkey's modernization process with a focus on Istanbul shows that modernization develops alongside urbanization. The reasons and the consequences of this parallelism are studied.When facing urban transformation interventions, residents develop a collective memory about the city. Based on that, the effects of this collective memory on the personal memory have been pointed out. It is explained why the relationship between space, memory, both personal and social, and history is important. Furthermore, the role of public sphere in the memory of Istanbul has been emphasized.Istanbul, even within its closed and protective borders, includes“the other place”by constantly dividing its own memory. Therefore, as socioeconomically and culturally resembling groups differentiate and divide themselves from the rest, they form their own space within a place. In late 1990's contemporary artists and art initiatives, emerging from an Istanbul panorama described as such, have started to implement different strategies in order to relate themselves to the city and the society. The relationship between the work of art, the context of the work and the spectator has been questioned with in the context of the public sphere in city. The focus is on explaining how collective, collaborative, temporal works of art or works which are based on images created by the continuous and rapid metropolitan transformation analyze Istanbul's urban memory.
Benzer Tezler
- Kent belleğinin dijital teknolojilerle geleceğe aktarılması için bir yöntem önerisi: Eskişehir Hamamyolu örneği
A method proposal for transferring urban memory to the future with digital technologies: Eskişehir Hamamyolu example
ELİF ATICI TEKTAŞ
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN ÇELEN ÖZTÜRK
- A transdiscursive enquiry on urban identity
Kentsel kimlik üzerine söylemötesi bir sorgulama
AVŞAR KARABABA
Doktora
İngilizce
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA AYDINLI
DOÇ. DR. LENA HOPSCH
- Cultural encounters of ethnic identities: An ethnographic study of belonging in the urban landscape of Sarajevo
Etnik kimliklerin kültürel karşılaşmaları: Saraybosna kent peyzajında aidiyete ilişkin etnografik bir çalışma
TÜLAY ZIVALI
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE AYATAÇ
- Değişen kentleşme yaklaşımları ve yavaş kent (Cittaslow) akımı
Changing approaches on urbanization and slow city (Cittaslow) movement
ADVİYE İKBAL BAYDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN GÜL
- Tarihi kentlerdeki açık mekanların değişen kullanımlarının değerlendirilmesi: Amasya örneği
The evaluation of the changing usage of the open spaces in the historic cities: Amasya example
YASİN ÇAĞATAY SEÇKİN
Doktora
Türkçe
2005
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU