Geri Dön

Üzerlik bitkisinin Türk halk kültürü ve sanatı açısından incelenmesi

The examination of harmel plant as regards Turkish folk culture and art

  1. Tez No: 328710
  2. Yazar: KÜBRA ŞAHİN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YUNUS BERKLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Halk Bilimi (Folklor), Fine Arts, Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Üzerlik, Sanat, Türk halk inanışı, Estetik, Harmel, Art, Turkish Folk Belief, Aesthetic
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 123

Özet

Bu çalışmanın amacı, toplumda farklı formlarda sıkça rastlanılan üzerlik bitkisinin Türk kültürü, sanat ve estetik açısından farklı boyutlarla ele alınarak tarihi süreç içerisindeki yeri ve önemini ortaya koymaktır. Ayrıca halk hekimliği ve edebiyat gibi konularda da üzerliğin yansımaları tespit edilmek istenmiştir.Çalışma Erzurum, Bayburt, Ankara, Gümüşhane, Adıyaman, Kütahya, Giresun, Ağrı, Kars illerinden alınan örneklerle sınırlıdır. Ayrıca çalışmada İran'dan ve Kazakistan'dan da üzerlik örneklerine yer verilmiştir. Üzerlikle ilgili inanışlar, bunların toplum hayatına yansımaları tespit edilmek amacıyla ilgili kişilerle görüşülmüş, üzerlikle ilgili materyallerin (nesne) fotoğrafları çekilmiş daha sonra bu fotoğraflar sanatsal işlevleri açısından bir tasnife tabi tutulmuş sanat, estetik, halk yaşayışı ve halk inançları çerçevesinde yorumlanmıştır. İran ve Kazakistan'daki üzerlikle ilgili bilgiler ve fotoğraflar adı geçen ülkelerdeki üniversitelerde görevli öğretim üyelerinden temin edilmiştir.Araştırmada elde edilen bulgulara göre Türk tarihinde üzerlik bitkisinin önemli bir yer tuttuğu günümüzde de nazarın defi, hastalık sağaltma, zararlı böceklerden korunma, süs eşyası gibi amaçlarla kullanıldığı tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to take on the examination of harmel plant commonly coincided in differents forms in the society as regards art, Turkish culture and aesthetics, and to determine its place and importance in its historical process. In addition, the reflections of harmel plant about public medicine and public literature were tried to be determined.The study content is limited with the samples taken the cities of Erzurum, Bayburt, Ankara, Gümüşhane, Adıyaman, Kütahya, Giresun, Ağrı and Kars. In addition the samples from Iran and Azerbaican were presented in the study. With the aim of determining the reflections about the beliefs on harmel and the impacts of these on the society, a number of interviews were realized with the people about harmel, particularly the materials about harmel were photographed, and then, these photose were classified as regards artistic function, and they were commented in the framework of people?s living and people?s beliefs. The knowledge and photos about harmel in Iran and Azerbaican were obtained from the lectures working in mentioned country universities.According to the findings obtained from the study, it was faund out that harmel was used for removing bad thoughts, reduction of the illness, protection from the insects, and like ornoments, and it had an important place in Turkish history.

Benzer Tezler

  1. Üzerlik (Peganum harmala L.) bitki ekstraktının buğday (Triticum vulgare L.) ve semizotu (Portulaca oleracea L.) bitkilerinin gelişimi üzerine etkisinin araştırılması

    Investigation of the effect of Peganum harmala L. extract on development of Triticum vulgare L. and Portulaca oleracea L.

    MURAT KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    BiyolojiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Botanik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PEYAMİ BATTAL

  2. Üzerlik'in (peganum harmala L.) biyolojisi ve mücadele imkanları üzerine araştırma

    Some investigations on biology and kontrol of peganum harmala L.

    SEVİM BOZOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET GÜNCAN

  3. Halk arasında tütsü olarak kullanılan Peganum harmala L. (üzerlik) bitkisinde bulunan halüsinojenik etkili bileşiklerin araştırılması

    Investigation of compounds with hallucinogenic effect in the plant Peganum harmala L. used as incense by public

    MERVE AKDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    KimyaAtatürk Üniversitesi

    Kriminalistik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAVİT KAZAZ

  4. Bitki doku kültüründe üzerlik (Peganum harmala L.) bitkisinin farklı doku ve organlarından alkaloit üretimi ve HPLC analizi ile kantitatif tayini

    Alkaloid production from Peganum harmala L. in tissue culture with different tissue or organs and quantitative analysis with HPLC

    ŞEYMA SOFUOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    BiyolojiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSA TÜRKER

  5. Üzerlik (Peganum harmala L.) bitki ekstraktının buğday (Triticum vulgare L.) ve semiz otu (Portulaca oleracea L.) tohumlarının çimlenmesi üzerine etkisinin araştırılması

    Investigation of the effects of Peganum harmala L. water extract on germination of Triticum vulgare L. and Portulaca leracea L. seeds

    İBRAHİM SELÇUK KURU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    BotanikYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PEYAMİ BATTAL