Periyodik sistemin öğretim sürecinde oluşan rasyonel bilginin; üretimi, epistemolojisi ve metodolojisi
The rational knowledge, in the process of the teaching periodic system; its genaration, epistemology and methodology
- Tez No: 328846
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜKSEL TUFAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Kimya eğitimi, Kimya felsefesi, Periyodik sistem, Periyodik tablo, Akıl yürütme yöntemleri, Bilgi üretimi, Epistemoloji ve Metodoloji, Chemistry education, Philosophy of Chemistry, Periodic system, Periodic table, Reasoning methods, Knowledge generation, Epistemology and Methodology
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 375
Özet
Bu çalışmada, kimya öğretmenlerinin ve öğrencilerinin öğretim sürecinde oluşturdukları söylemler temelinde, akıl yürütmelere dayalı bilgi üretimini nasıl gerçekleştirdiklerinin belirlenmesi ve bu bilgi üretiminin epistemolojik açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımı ile durum çalışması yöntemine göre yürütülen çalışma 10.sınıf kimya öğretim programında yer alan ?Periyodik Sistem? ünitesinin öğretim süreci ile sınırlandırılmıştır. Çalışmanın grubunu Ankara ilinin farklı yerleşim merkezlerindeki farklı okullarda görev yapan 5 kimya öğretmeni ve öğretmenlerin dersini takip eden 15 öğrenci oluşturmuştur. 2009-2010 öğretim yılında yürütülen araştırmanın verileri derslerin video kayıtlı olarak gözlenmesinin yanı sıra, öğretmen ve öğrenciler ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler ile toplanmıştır. Elde edilen bu veriler içerik analizine tabi tutulmuştur.Periyodik sistemin öğretim sürecinde sınıf ortamında oluşturulan bilgi üretimine ilişkin felsefi bir zeminde yürütülen çalışmada bilgi üretiminin metodolojik ve epistemolojik niteliklerine yönelik sonuçlara ulaşılmıştır.Öğretim sürecinde metodolojik açıdan; çalışmada ?Bilgi Üretme Süreçleri, (BÜS)? adı altında yapısı tanımlanan süreçler ile bilgi üretildiği ortaya çıkmıştır. Bu süreçlerle oluşturulan bilgi üretiminde; öğretmen söylemlerinin şekillendirdiği a priori benimsenen bilgilerden yapılan formel nitelikte tümdengelim ve bu tümdengelimi farklı bir şekilde doğrulamak için yapılan tümevarımlara dayalı bir metodoloji söz konusudur. Bu metodolojide söz konusu a priorileri benimseme sürecinde olan ve bunlardan tümdengelim yapan öğrencilerin de katkısı vardır. Başka bir ifade ile bilgi üretiminin metodolojik yapısı genel olarak; ortak öncüllerden yapılan tümdengelimsel bir sürece dayandığı söylenebilir. Çalışmada tümevarım ve tümdengelim dışında özellikle anomalileri açıklamada geniş bir olanak sunma potansiyeline sahip ve bu açıdan Periyodik Sistemin öğretiminde de etkili yöntemler olabileceği görülen hipotetik-dedüktif ve retrodüktif yöntemlere ve bunlara bağlı bir metodolojiye rastlanmamıştır.Bilgi üretiminin söz konusu metodolojik özellikleri ile yakın bir ilişkisi olduğu ortaya çıkan epistemolojik özellikleri açısından ise; bilgi üretim sürecinde kullanılan akıl yürütme yöntemlerine bağlı olarak periyodik sistemin kendine has özellikleri çerçevesinde, kimyasal bilginin bilimsel niteliğinde a priorilik ve analitiklik gibi işlevsel değişimler oluştuğu gözlenmiştir. Diğer taraftan bu değişimlerle bağlantılı olarak indirgemecilik, totoloji ve nedensellik gibi uygun olmayan ve tartışmaya açık epistemolojik ilişkiler de ortaya çıkmıştır. Ayrıca periyodik sisteme yine akıl yürütmelere bağlı olarak farklı nedenlerle de olsa aksiyomatik bir sistem olarak yaklaşıldığı da belirlenmiştir. Bu süreçte öğretmenin öğrenci üzerindeki belirleyici ve yönlendirici özelliği de önemli bir noktayı oluşturmaktadır.Sınıf ortamında metodolojik ve epistemolojik açıdan böylesi bir bilgi üretim ortamı oluşmasının, bilimsel düşünme ve bilimin doğası anlayışları gibi fen eğitimi açısından önemli olan noktalarda ve özelde periyodik sistem-kimyasal bilgi olmak üzere bilimsel bilginin niteliğine uygun akıl yürütme becerilerini desteklemeyeceği görülmektedir. Ayrıca böylesi bir ortamın kimyasal içerik bilgilerini kazanılmasında karşılaşılan birçok sıkıntılı durum ile ilişkisi de kurulabilir. Bu genel çerçeveden bakıldığında fen ve kimya öğretiminde farklı boyutlardaki söz konusu kazanımlara ulaşmada akıl yürütmelerin bilim felsefesi zeminindeki yorumlarının bir değişken olarak ele alınması mümkündür. Bu noktada ise alternatif akıl yürütmelerin özellikle bilimsel epistemoloji ve metodoloji bağlamında ele alınması gerekli görünmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study it is aimed to determine how chemistry teachers and students realize knowledge generation based on reasoning within the framework of discourses, that created in the process of teaching and to investigate such knowledge generating for epistemology. The study is limited to teaching the periodic system. Research is conducted per the case study method with qualitative research approach. Besides data of researches being conducted in school year 2009-2010 that is observing courses with video record, it is also collected with the semi- constructed interview with teachers and students. Obtained data was analyzed to content analysis. Study group included 5 chemistry teachers from in five different schools and randomly selected 15 students following these teachers' courses.This study is conducted with a philosophical perspective. Methodological and epistemological features of knowledge generation are reached in this study.In terms of methodology in the process of teaching, it is come out that knowledge is generated related to the processes whose structure is completed under the name of ?Knowledge Generation Process, (KGP).? In knowledge generation that is composed with these processes, there is not only a formal quality deduction which is done form a priori espoused information that is shaped by teachers? statements but also there is a methodology based on the inductions that are done to verify this deduction differently. In this methodology, the students who are in the process of the espousal a priories and do inductions from these, have also contributions for the study. In other words, it is said that the methodological structure of knowledge generation in general is based on a deductive process which is done with common premises. In the study except induction and deduction, it is not found that methods have a wide range of providing potential in explaining anomalies and in this respect, hypothetical -deductive and retroductive methods which are seen as being effective methods in teaching periodic system and methodology related to these methods is also not seen.Epistemological qualifications which are appeared to be a relationship with methodological qualifications that has been discussed above are: In the chemical nature of scientific knowledge which is used in the process of knowledge generation depending on the methods of reasoning, it is observed that there are functional changes such as a priories and being analytical. On the other hand, the terms like reductionism, tautology and causality which are not suitable in connection with these changes and the epistemological relations that are open to discussion are also showed up. Moreover, it is cleared that periodic system is appeared as axiomatic system because of different reasons related to this reasoning. In this process, the teachers? decisive and directive qualities on the students are also creating a significant point.Composing such an knowledge generation in the classroom environment form the aspects of methodology and epistemology is not supporting the significant points like scientific thinking and understanding the nature of science in terms of education that are suitable for the quality of scientific knowledge on the brink of periodic system and chemical knowledge. In addition to, it can be said that this environment can cause several problems in learning chemical declarative knowledge. When it is thought from this general frame, comments at the science philosophy on the reasoning?s methods base which is considered as a variable are possible in reaching these acquisitions at different dimensions in science and chemistry teaching. At this point, addressing alternative methods of reasoning especially in the context of scientific epistemology and methodology is seen required.
Benzer Tezler
- Türkiye ile bazı Avrupa Birliği ülkelerindeki okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanma süreçlerinin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
NADİR BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BATTAL ASLAN
- Öğrenme günlüklerinin ilkokul matematik dersi uzunlukları ölçme konusunun öğretilmesinde uygulanması (Tokat ili örneği)
Learning log aplication for teaching length calculating at elemantary school mathamatics education (Tokat city sample)
ZEYNEP EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASİN GÖKBULUT
- Güzel sanatlar fakültelerinde verilen temel sanat eğitimi dersinin bugünkü durumu ve sorunları
The situation and problems of basic design in fine art faculties
REYHAN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP ETİKE
- Türkiye'de moda tasarımı eğitimi programlarının değerlendirilmesi ve Japonya-Hiroshima örneği
Başlık çevirisi yok
SIDIKA BİLGEN
- IB okullarındaki eğitimcilerin kapsayıcılığa dair görüşleri
Teachers' views on inclusion at IB schools
ELİF AKARDAŞ KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiEğitim Kurumları İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYYILDIZ