XIX. yüzyılda Bursa'da ipek böcekçiliği
Silk culture in Bursa in XIXth century
- Tez No: 332443
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞENNUR ŞENEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Tarih, Economics, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
XIX. yüzyıl Bursa ipek böcekçiliği konulu tezimizle, Bursa ipek böcekçiliğinin Osmanlı Devleti içerisinde başlangıcından kısa bir bahisle, özellikle devletin son dönemlerinde ekonomideki yeri ve önemini ortaya koymayı amaç edindik. İpek böcekçiliğinde XIX. yüzyılda Bursa için, Avrupa'da geliştirilen yeni teknolojilerle üretime geçişin tarihi gelişimini konu edindik. Osmanlı Devleti sanayi gelişiminde Bursa ipek böcekçiliğinin üretimi, ticaretteki hacmi, devletin ipek böcekçiliğinden elde ettiği geliri tezimizin kapsamını oluşturmuştur. Bursa'da XIX. yüzyılda açılan fabrikalarla bu sanayi kolunda faaliyet gösteren nüfusun oranı, en önemlisi ipek böcekçiliğinde aktif ve yoğun olarak çalışan kadınların faaliyetleri tezimizin kapsamını oluşturmuştur.Osmanlı Devletinin ilk büyük başkenti olan Bursa, özellikle devletin ticari hayatında, bulunduğu coğrafi konumuyla Doğu-Batı ticaretinde üretimi yapılan ürünlerin toplanma ve dağıtım merkezi olması hasebiyle ticaretin her dönem canlı olarak yaşandığı bir merkez olmuştur. Tezimiz ile ilgili olarak Başbakanlık Osmanlı Arşivi belgelerinde son derece zengin bir kaynak bulunmaktadır. İpek böcekçiliğinde hem Bursa merkezinde, hem de çevre kaza ve köylerinde faaliyet gösterilmiş olması bize zengin bir kaynak oluşturmaktadır. İpek ticaretinde Bursa'nın merkezi konumu devletin, ipek böcekçiliğine verdiği önemi, ham koza alım ve satımlarının Bursa mizanında tartıldıktan sonra yapılabilmesi ipek böcekçiliğinin tarihi gelişimini izleyebilmemize imkân vermiştir.XIX. yüzyıl Bursa'da ipek böcekçiliği isimli bu tez, dört bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde XIX. yüzyıl öncesi ipek böcekçiliğinin Osmanlı Ekonomisindeki yeri ile ilgili bilgi verilerek, ipek yolu ticareti, XVI-XVII. yüzyıllar ve XVIII. yüzyıl Osmanlı Devletinde Bursa ipek böcekçiliğinin durumu, ekonomideki hacmine değinilmiştir.İkinci bölüm, XIX. yüzyıl Bursa'da ipek böcekçiliği kapsamlı olarak incelenmiştir. İpek böceğinin bakımı, koza üretimi, yıllara göre değişen üretim miktarları tablolarla incelenmiştir. Ayrıca bu dönemde ipek böceklerinde görülen hastalıklar, dut bahçeleri, Bursa ipek fabrikaları, ipekli kumaşlar, üretim çeşitliliği ele alınmıştır.Üçüncü bölümde XIX. yüzyıl ipek böcekçiliğini etkileyen gelişmeler ele alınmıştır. Bu kapsamda Osmanlı- İngiliz Ticaret antlaşması, Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun ekonomiye etkileri, Bursa İpek böcekçiliğindeki etkileri açıklanmıştır. Harir Darü't Talimi'nin kuruluşu, Bursa Fabrika-i Hümayunu incelenmiştir. Yüzyılın ikinci yarısıyla birlikte sanayide ve teknolojide yeni gelişmelerle üretilen ürünlerin pazarlanması, bu pazarda Bursa ipek böcekçiliğinin yeri tespit edilmiştir.Dördüncü bölümde ipek böcekçiliğinin Bursa kent kültürüne, sosyal yaşamda etkileri ele alınmış, ipek böcekçiliğinin Bursa'da istihdamı, özellikle kadınların ipek böcekçiliğindeki faaliyetleri, sektörün gelişiminde rolleri ele alınarak, değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
By the mean of our thesis named, silk culture in Bursa, We aspired to bring up the importance and place of silk culture in Ottoman Empire especially at last period.We subjected to enterance of productivity and historical development of silk culture especially in XIX. Century on account of new Technologies. The income of silk culture, the production of silk culture, the volume in economy, the income of government is formed the content of our thesis.The proportion of the factories which opened in XIX. Century to the population who worked in the sector of industry.Furthermore; the activities of women who worked in silk culture is also formed the content of our thesis.Bursa, the first largest capital city of Ottomans; because of the geographical location, trading the West and the East, it has been meeting and scattering center of, especially trade life, and an active center of Ottomans.There is a rich source in Archive of Prime Ministration of our thesis. It is possible to follow the historical development of silk culture by means of the location in Bursa,the importance that given by Ottomans to silk culture, trading raw silk after weighted in Bursa trial balance.The thesis of silk culture in Bursa in XIX .century is formed by four parts.In the first part; the information about silk culture in Bursa before XIX. Century and circumstances of silk trade between XVI-VII century and XVIII, the trade of Silk Road and the volume of silk culture in Ottoman economy aregiven.In the second part silk culture in Bursa in XIX. century is examined comprehensively. The care of silk-worm, cocoon production, changes of production in years is examined in details with charts.On the other hand the diseases seen in silk culture mulberry gardens, silk clothes and variety of production are handled in that period.In the third part ; the developments which affected the silk culture in XIX. Century are mentioned. In this content The Treaty between Brtish and Ottomans, Trade Reform Commission, the economy is handled. The foundation of Harir Darü?t Talimi, The Royal Fabric of Bursa is surveyed. By the second half of century, the marketing of production with new development in industry with technology is searched. The place of Bursa in silk culture is identified in this market. In the fourth part the effect of silk culture to Bursa city culture and social life is studied.Employment of silk culture in Bursa, especially activities of women, rolls of women and the development of sector is also studied.
Benzer Tezler
- XIX. yüzyılda Bursa ticaret hayatında gayrimüslimler
XiIXth century commercial life in Bursa non-muslims
BARBAROS AKINCI
- Osmanlı Devleti'nde Rumeli ipekçiliği
Rumelian sericulture in the Ottoman Empire
DOĞANCAN KÖSEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSNÜ YÜCEKAYA
- Armaş Ermenileri
Armach Armenians
NURDAN İPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
TarihKocaeli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEKİR GÜNAY
- Bursa yöresi geleneksel ipekli dokumaların sürdürülebilirliği
Sustainability of traditional silk weavings from Bursa region
NİL SÜNNETÇİLER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SİBEL ARIK
PROF. DR. FATMA NALAN TÜRKMEN
- The economic mentality and industrialization problematic in the Ottoman State: Bursa silk sector case
Osmanlı Devleti'nde iktisadi zihniyet ve sanayileşme sorunsalı: Bursa ipek sektörü örneği
CUMALİ BOZPİNAR