Türkçe ders kitaplarındaki kalıp sözler ve öğrencilerin kalıp sözleri kullanma düzeyleri
Formulaic words in Turkish textbooks and student?s formulaic words level
- Tez No: 336325
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET CANBULAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türkçenin söz varlığı, kalıpla?mı? dil birimleri, kalıp sözler, Turkish vocabulary, Formulaic language units, and formulaic words
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Kalıp sözler, belli durumlarda söylenmesi gelenek olmuş klişe sözlerdir. Bu sözler toplumun yaşamına ve kültürüne ışık tutmaktadır. Kalıp sözler yemek yerken veya yemekten sonra, biriyle karşılaşıldığında selamlaşmak için, doğum, ölüm, okula başlama, evlenme gibi olaylar karşısında da kullanılırlar. Bunun yanında bir iyilik karşısında duyulan minneti veya bir iyi dileği belirtmek için edilen dualar, kızgınlıkla söylenen beddualar, yemin etmeler, söz vermeler de kalıp sözlerin içindedir. Araştırmada ortaokul Türkçe ders kitaplarında (5-8) yer alan kalıp sözler ve geçiş sıklığı tespit edilmiştir. 171 kalıp söz belirlenmiş ve ilk kez karşılaşıldıkları bağlam içinde örneklendirilmiştir. Kalıp sözler bağlamına, işlevine ve anlamlarına göre değerlendirilmiş, sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma; hayır dualar, beddualar ve toplumsal kültürel ilişkilerde kullanılan kalıp sözler başlıkları altında yapılmıştır. İncelenen Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarında kalıp sözlerin öğretimi ile ilgili 6. sınıf öğrenci çalışma kitabında 2 etkinlik, 8. sınıf öğrenci çalışma kitabında 1 tane etkinlik vardır. Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin kalıp sözleri kullanma düzeylerini tespit etmek maksadıyla söylem tamamlama testi uygulanmış ve öğrencilerin Türkçe ders kitabındaki kalıp sözlerden farklı olarak birçok kalıp söz bildikleri saptanmıştır. Türkçenin kalıp sözler konusunda çok zengin ve renkli bir birikime sahip olduğu görülmektedir. Çalışmanın son bölümünde önce kalıp sözler ile ilgili ulaşılan genel sonuçlara yer verilmiş; ardından araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın Türkiye Türkçesindeki kalıp sözler üzerine bundan sonra yapılacak çalışmalara yön vereceği ve referans bir kaynak olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, formulaic words were investigated. Formulaic words are the cliche words that have become a tradition to use in certain circumtances. These words reflect the culture and the life of the society.Formulaic words are used at meals or after meals, in greetings, birth, death, while starting to a school or at marriage. Besides, It includes appreciating against to a favor or expressing a good wish, curses told in anger, oaths and promises. In order to gather accumulation on this topic, the frequency of formulaic words and transtion words were identified in Turkish course book of 5TH to 8TH grade students. The identified formulaic words are illustrated in the context for the first time. Beside the use of the sample, repetion of name value and page number have taken place. Formulaic words have been evaluated and classified acording to their functions and meanings. Classification has been done under the headings of prayers, curses and in the formulaic words used in social,cultural realtions. In order to determine the formulaic words usage knowledge of students in 8TH grade students, formulaic words pattern was applied and the results were analyzed. In addition, activities related to teaching formulaic words were applied by examinig Student Workbook of Turkish lesson. It appears that Turkish has a very rich and a wide variety of accumulation about formulaic words. However, in Turkish used in Turkey there may be some other formulaic words which don?t exist in this thesis. In the final part of the study, first, general conclusion was given about formulaic words. Then, suggestions have been given to the researchers. Unfortunately, in our country studies about formulaic words are really insufficient. So it is thought that this study will be guide for the later works on formulaic words and it will be a reference resource in Turkish used in Turkey.
Benzer Tezler
- Yabancılar için Türkçe ders kitaplarındaki kalıp sözler ve yabancı uyruklu öğrencilerin kalıp sözleri kullanma düzeyleri
Stereotypical words in foreign language Turkish textbooks and frequency of using stereotypical words by foreign students
MERAL BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET CANBULAT
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kalıp sözlerin kullanımına yönelik etkinlik örneklerinin başarı üzerindeki etkileri
The effects of formulaic expression activities on the success of Turkish as a foreign language learners
YASEMİN ERTÜRK ŞENDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH YILMAZ
- Türkçe öğrenen yabancıların kalıp sözleri kullanabilme yeterlikleri: Bosna Hersek örneği
Competencies of foreigners learning Turkish in using formulaic expressions: Bosnia and Herzegovina case
BEYZA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KARA
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan atasözü ve deyimlerin öğrencilerin dil kullanımına etkisi
Effects of proverbs and idioms in the secondary school Turkish course books, on student's language using
NİHAN NİDA IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİYE ÇAĞIMLAR
- Türkçe dersi öğretim programı ve 6. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi
Examination of Turkish language curriculum and 6th grade Turkish textbooks in terms of vocabulary
MEHMET YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR DİREKCİ