Tiroit hastalığının teşhisinde uzman sistemlerin kullanılması
Thyroid disease diagnosis using expert systems
- Tez No: 338762
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ALKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Bu tez çalışmasında, tiroit hastalıklarının teşhisi uzman sistemler kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada kullanılan veriler herkese açık olan UCI (ftp://ftp.ics.uci.edu/pub/machine-learning-databases) veri tabanından alınmıştır. Alınan veri setleri üç gruptan oluşmaktadır. Bu veriler dolaşım sistemine salgılanan tiroit hormonlarının (T3, T4, TSH, TRH) kandaki seviyelerinin ölçümü ile elde edilir. Tiroit bezi yapısı itibariyle küçük olmasına rağmen üstlendiği görevler yönüyle insan endokrin sistemi için büyük öneme sahiptir. Tiroit bezi bir endokrin bezi olup tüm vücut fonksiyonları düzenleyicisi olarak ifade edilmektedir. Bu bez T4 ve T3 olmak üzere iki tane hormon üretir ve kan dolaşım sistemine salgılar. Tiroit hastalığı yapısal ve fonksiyonel olmak üzere iki tiptir. Fonksiyonel tiroit hastalığı tiroit bezinin düzgün çalışmaması sonucu gelişebilmektedir. Tiroit fonksiyonel durumu üç ana grupta incelenebilir. Bunlar; Ötiroit (normal) durumu, Hipertiroit hastalığı ve Hipotiroit hastalığıdır. Veri setleri bu üç sınıfa ait farklı sayıda örneklerden oluşmaktadır. Her veri setri 5 veya 21 özelikler içermektedir. Başarılı bir tanı için birinci grup veri seti normalizasyon ve Temel Bileşen Analizi (TBA) kullanarak ön işlem yapılmıştır. Birinci grup verinin analiz edilmiş uygulama sonuçları ile analiz edilmemiş uygulama sonuçları karşılaştırılmıştır. Sınıflandırma teknikleri olan, Destek Vektör Makineleri, Naive Bayes, Diskriminant Analizi ve İleri Beslemeli Yapay Sinir Ağları veri setlerini Normal, Hipertiroidi ve Hipotiroidi olmak üzere üç sınıfa ayırmıştır. Bu sınıflandırma sonuçları denetimsiz öğrenme tabanlı kümeleme teknikleri, K-Ortalamalar ve Bulanık Küme Ortalamalar gibi kümeleme yöntemlerinin sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlarda %90?dan yüksek başarı oranları elde edilmiştir. Daha yüksek başarı derecesi için 10 kat çapraz doğrulama kullanılarak tiroit hastalığı için üç farklı sınıflara sınıflandırabilir olduğunu göstermektedir. Yapılan uygulamada sınıflandırma ve kümeleme sonuçları doğrulukları kabul edilebilir olduğunu göstermektedir ve önerilen sistem tiroit tanısı için bir karar destek aracı olarak kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, diagnosis of thyroid diseases are investigated by using expert systems. The used blood test data were taken from publicly available UCI (ftp://ftp.ics.uci.edu/pub/machine-learning-databases) database. The thyroid which is an endocrine gland is referred to as a regulator of all body functions. It produces hormones T3, T4 and secretes them to the blood circulatory system. The thyroid data includes blood test measurement result values which shows the amounts of thyroid hormones secreted in the blood. Although the structure of the thyroid gland is a small aspect of the task, it has a great importance in human endocrine system. There are two types of thyroid diseases such as anatomical and functional diseases. If thyroid gland does not work properly functional thyroid disease may occur depending on the blood values of TSH, TRH, T3 and T4. The data set contains different number of subjects of three class types as normal, hyperthyroidism and hypothyroidism. Each data contains 5 to 21 attributes depending on the database recorded from the blood tests. The used data were pre-processed by using normalization and Principal Component Analysis (PCA) to have an accurate features for a successful diagnosis. After this pre-processing step, classification techniques namely, Support Vector Machines, Naive Bayes, Discriminant Analysis and Feedforward Neural Networks are employed to classify the data as normal, hyperthyroidism and hypothyroidism. These classification results are compared with the unsupervised learning based clustering techniques such as, K-Means and Fuzzy C-Means clustering. The results show that the proposed decision support system can classify the three different classes for thyroid with 10-fold cross-validation accuracies of higher than 90% depending on the used techniques. Application of classification and clustering results indicate that the accuracies are acceptable and the proposed system can be used as a decision support tool for thyroid diagnosis.
Benzer Tezler
- Ağaç temelli makine öğrenmesi yöntemlerinin karşılaştırılması ve hastalık tanısı için uygulanması
Comparison of tree-based machine learning methods and its application to diagnosis
YUNUS EMRE CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İstatistikMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERALP DOĞU
- Topluluk öğrenme yöntemlerinin hastalıkların teşhisinde kullanımı
The use of ensemble learning methods in the diagnosis of diseases
EMIN FARZALIYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKarabük ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRULLAH SONUÇ
- Modeling the dynamics of thyroid hormones and related disorders
Tiroit hormonlarının ve ilgili hastalıkların dinamiklerinin modellenmesi
OYLUM ŞEKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıBoğaziçi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAMAN BARLAS
- Use of machine learning techniques for diagnosis of thyroid glang disorder
Trioit bezi bozukluğu tanısı için makina öğrenme kullanımı
İZDİHAR A.B. EL MOFEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKadir Has ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ BOZKUŞ
- TSH reseptör antikorlarının tespitinde kullanılan mevcut yöntemlerin analitik performanslarının/klinik faydalarının karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of analytical performance/clinical benefits of current methods used for detecting TSH receptor antibodies
SEDA GÖKGÖZ ACAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
BiyokimyaGazi ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KAVUTÇU