Heidegger ve Sartre'da varoluş-öz kavramlarının ilişkisi açısından hümanizm sorunu
Humanism issue in terms of relation of existence-essence notions in the philosophy of Heidegger and Sartre
- Tez No: 339045
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇETİN TÜRKYILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Bu çalışmanın birinci bölümünde Heideggerin varlık anlayışı ele alınmaktadır. Varlığın anlamı nedir? sorusundan hareket eden Heidegger, varlık sorusu da dâhil, Batı metafizik-ontoloji tarihini sorgulayarak varlığı yeniden ele alır. Heidegger, fenomenolojik yöntemle varlığı yeniden ele alışını, diğer bütün ontolojileri önceleyen temel ontoloji (Fundamentalontologie) olarak adlandırır. Ona göre varlık (Sein) ile varolan (Seiende) ayrımı yapılmadığı için Platon?dan Nietzscheye kadar varlık unutulmuştur (Seinsvergessenheit). Heidegger buna, metafizik-ontoloji tarihi der ve geriye, başlangıca, giderek bu tarihi Destruktiona uğratır. Heidegger, varlığın anlamını, kendisi de bir varolan olan Dasein aracılığıyla sorgular ve bu sorgulamada, her türlü varolmanın varlık yorumunun ilk ufkunu zaman olarak belirler. Heidegger terminolojisinde, varlığı anlamak metafiziğin üstesinden gelmek demektir. Metafiziğin üstesinden gelmek ise hiç?i (Nichts) anlamaktan geçer. Böylece Heidegger, varlık meselesinde birbiriyle bağlantılı üç önemli sorunun araştırmasını yapar: `Varlığın anlamı nedir?, `Metafizik nedir? ve `Hiçlik nedir? İkinci bölümde Sartreın varlık anlayışı ele alınmaktadır. O, Modern felsefenin özne-nesne düalizmine dayalı epistemolojik özne kavrayışını eleştirerek, fenomenolojik yöntemle, onu aşmaya çalışır. Sartre, ontolojik açıdan, kendinde-varlık (étre-en-soi), kendisi-için varlık (étre-pour-soi) ve başkası-için varlık (étre-pour-autrui) olmak üzere üç ayrı varlık tarzını belirler. Kendinde-varlık nesneler dünyasını temsil ederken, kendisi-için varlık bilinç ve özgürlük dünyasını temsil etmektedir. Kendi-için varlık hiçlik olmak zorundaysa, varlık da hiçlik aracılığıyla anlaşılır. Sartrea göre, iç daralması (angoisse) özgürlüğün tezahürüdür. Özgürlük ise varlığın çelişiği olan hiçliğin tezahürüdür. Özgürlük iç daralması içinde kendini bize keşfettirir. İç daralması içinde kendisini keşfettiren özgürlük, hiçin varoluşuyla nitelenebilir. Varoluş biçimi olarak özgürlük bir tür hümanizmdir. Özgürlüğün kendi-için varlığın eksikliği olduğunu belirleyen Sartre, ilkin, kendi-için varlık aracılığıyla varoluşun özden önce geldiğini söyler ve bunu özgürlük olarak insanda temellendirir. Sonra da, insanın başkasıyla olan ilişkisini fenomenolojik açıdan sorgular. Üçüncü bölümde, Heidegger ile Sartreın ontoloji meselesini hümanizm meselesi üzerinden tartışmasına ayrılmıştır. Sartre varoluş-öz kavramlarının tartışmasında, varoluşun özden önce geldiğini savunarak hümanizmayı kendi varoluşçu felsefesiyle bağdaştırır. Aynı zamanda o, Heideggerin de böyle bir hümanizm anlayışına sahip olduğunu savunur. Ancak Heidegger?in düşüncesi, varoluş-öz bağlamında değil, varlık- varoluş bağlamında ortaya konmuştur. Heidegger, hümanizmanın anlamını Antik Yunan felsefesinden başlayarak sorgular. Bu sorgulamanın sonucunda, Sartreın varoluşçu hümanizmi de dâhil, hümanizmanın metafizik bir kökene dayandığını belirtir ve bu metafizik hümanizmayı reddeder. Sonuçta Marxtan Nietzscheye, Nietszcheden Heidegger ve ardıllarına gelinceye değin, hümanizmanın dayanağı olan metafizik geleneğe karşı ortaya çıkan bir anti-hümanizm geleneği tartışılmıştır. Bu metafizik geleneğe dayalı hümanizm anlayışını eleştiren Heideggerin, hümanizm anti-hümanizm karşıtlığında sınırın hangi tarafında durduğu tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the first chapter of this study, Heidegger?s conception of Being is discussed. Heidegger who starts from the question of ?What is the meaning of Being? discusses Being again by questioning history of West metaphysic ontology including question of Being. Heidegger calls his discussion of Being again by means of phenomenological method as fundamental ontology (Fundamentalontologie). According to him, as Being (Sein) and beings (Seiende) were not differentiated, Being was forgotten in the period from Platon to Nietzsche. Heidegger says it as ?metaphysics-ontology? history and ?destructs? (Destruktion) this history by going back to beginning. Heidegger questions the meaning of Being by means of Dasein that is also an existing and he specifies the first scope of interpretation of Being in all types of existence as time in this questioning. Understanding the being means to overcome metaphysics in Heidegger?s terminology. To overcome metaphysics depends on understanding ?nothing? (Nichts). So Heidegger searches three important issues which are related to each other in the problem of Being: ?What is the meaning of the being?, ?What is metaphysics?? and ?What is nothing? In the second chapter, the Sartre?s understanding of being is discussed. He tries to overcome the epistemological conception in relation to the Subject based on subject-object dualism of modern philosophy by criticizing it, by the means of phenomenological method. Sartre specifies three different being types as being-in-itself (étre-en-soi), being-for-itself (étre-pour-soi) and being-for-others (étre-pour-autrui). While being-in-itself represents world of objects, being-for-itself represents world of consciousness and freedom. If being-for-itself has to be ?nothingness?, being is understood through ?nothingness?. According to Sartre, anguish (angoisse) is manifestation of freedom. Freedom is the manifestation of nothingness which is contradictory of being. Freedom has us find out itself in anguish. Freedom that has itself found out in anguish can be described with existence of nothing. Freedom is a type of humanism as the form of existence. Sartre who determines that freedom is the lack of being-for-itself claims that existence precedes essence by the means of being-for-itself and found it freedom on human being. After then, he questions the relationship human being with others in phenomenological terms. In the third chapter, Heideggers and Sartres views about ontology are discussed considering the problem of humanism. Sartre, in his discussion about existence-essence, associates humanism with his own philosophy of existence by arguing that existence precedes essence. At the same time, he argues that Heidegger had an understanding of humanism like this. However, Heideggers opinion was suggested not within the context of existence-essence but within the context of being-existence. Heidegger questions the meaning of humanism through this context by beginning from Ancient Greek Philosophy. As a result of this questioning, he states that humanism, including Sartres existential humanism, is based on a metaphysical origin and rejects this metaphysical humanism. In conclusion, an anti-humanism tradition which comes out against metaphysical tradition, base of the humanism, was discussed by beginning from Marx to Nietzsche, from Nietzsche to Heidegger and successors. What Heideggers position is in the humanism anti-humanism contradiction is discussed in relation to his criticism about the metaphysical conception of humanism
Benzer Tezler
- Türk hikayeciliğinde yabancılaşma (1950-1980) (2 Cilt)
Alienation in Turkish short story
SELMA BAŞ
Doktora
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN KAPLAN
- M. Heidegger ve J. P. Sartre felsefesinde 'kaygı' ve 'bulantı' kavramlarının karşılaştırılması
Comparison of 'anxiety' and 'nausea' concepts in M. Heidegger and J.P. Sartre philosophy
FATOŞ KUZUGÜDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
FelsefeMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN GÜNDOĞAN
- Jean Paul Sartre'da ben'in öteki ile ilişkisi
Relationship between self and other by Jean Paul Sartre
NURTEN OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP KANTARCI BİNGÖL
- Çağdaş sanatta varoluş durumu
The issue of existance in contemporary art
MUSTAFA SEVİNÇ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
PROF. REFA EMRALİ
