Der Sinnbereich 'Ehre, Stolz, Würde' im Deutschen und im Türkischen. Eine kontrastive studie zur semantik, lexikologie und lexikographie
Almanca ve Türkçe'deki 'Onur', 'Gurur', 'Şeref' anlam alanlarının karşılaştırılması. Sözlükbilim, sözcükbilim ve anlambilim üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
- Tez No: 339060
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MELTEM EKTİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Dilbilim, German Linguistics and Literature, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Almanca
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 295
Özet
Duman, Ezgi. Der Sinnbereich“Ehre, Stolz, Würde”im Deutschen und im Türkischen eine Kontrastive Studie zur Semantik, Lexikologie und Lexikographie. Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2013 Bu tez çalışmasının öncelikli amacı, Almanca'daki“Ehre, Würde, Stolz”kavramlarını ve bu kavramların Türkçe karşılıkları olan“Onur, Şeref, Gurur”'un kavram alanını sözlükbilimsel, sözcükbilimsel ve anlambilimsel açıdan ele alıp elde ettiğimiz sonuçlarla bir değerlendirme yapmaktır. Çalışma kuramsal ve uygulamalı olmak üzere iki ana bölümden oluşmuştur. Tezin onbirinci bölümüne kadar olan kısmı kuramsal görüşleri içermektedir. Anlambilim, Göstergebilim, Sözlükbilim ve Sözcükbilim konu başlıklarından birkaçıdır. Tezin uygulama bölümünde ise Almanca'daki“Ehre, Würde, Stolz”kavramları ile Tükçe'deki“Onur, Şeref, Gurur”kavramlarının anlam alanı araştırılmıştır. Almanca sözbirimleri Franz Dornseiff'in“Der deutsche Wortschatz nach Sachgruppen”adlı yapıtında, Türkçe sözbirimleri ise Recai Cin'e ait“Kavramlar Dizini”yapıtından taranmıştır. Elde edilen sözbirimlerinin Almanca-Türkçe karşılıkları için Karl Steuerwald'ın“Deutsch-Türkisches Wörterbuch”'unu ve Arif Cemil Denker-Bülent Davran'ın“Almanca-Türkçe Büyük Lugat”ını, Türkçe-Almanca'daki karşılıklarını bulmak içinse Karl Steuerwald'ın“Türkisch-Deutsches Wörterbuch”ve Fritz Heuser-İlhami Şevket'in“Türkisch-Deutsches Wörterbuch”undan yararlanılmıştır. Elde edilen karşılıklar ise tablolarla yan yana getirilip çıkış dildeki kavramın hedef dilde var olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Böylece her iki dildeki anlam alanının kapsamını karşılaştırma olanağı da elde edilmiştir.v Bu çalışmayla birlikte kavramların söz konusu sözlüklerdeki eksiklikleri de tespit edilmiştir. Tablolar üzerinde yansıtılmaya çalışılan her iki sözlükteki bu eksiklikler aracılığıyla ve bu eksikliklerin karşılaştırılmasıyla somut bir yöntem kullanılmıştır. Eserlerin taranması sonucunda elde edilen kavramlar, sözlüklerdeki anlam alanlarında görülen eksiklerin kapatılabilmesi göz önünde bulundurularak sunulmuştur. Tezin son bölümünde bütün bölümlerin ve çalışmadan elde edilen bulguların genel bir değerlendirmesini yapılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak“Onur, Şeref, Gurur”kavram alanının Almanca'daki benzer sözcük dağarcığı kesiti ile karşılaştırılabilir boyutta benzerlikler gösterdiği ortaya çıkmıştır. Anahtar Sözcükler Sözlük taraması, sözbirim, anlam, sözcük dağarcığı , Sözlükbilim, Sözcükbilim
Özet (Çeviri)
Duman, Ezgi. Der Sinnbereich“Ehre, Stolz, Würde”im Deutschen und im Türkischen eine Kontrastive Studie zur Semantik, Lexikologie und Lexikographie. Post-Graduate Thesis, Ankara, 2013 The primary purpose of the study is to deal with the German concepts“Ehre, Würde, Stolz”and their Turkish equivalents“Onur, Şeref, Gurur (Honour, Dignity, Proud)”from semantic, lexicological and lexicographical points of view and to analyse the obtained results. The research process was conducted within two major parts as theoretical and practical study. The study contains the theoretical aspects until the eleventh part. Semantics, semiotics, lexicography and lexicology are a few of the titles. In the practical part of the study was studied the conceptual fields of the German concepts“Ehre, Würde, Stolz”and their Turkish equivalents“Onur, Şeref, Gurur (Honour, Dignity, Proud)”. The German lexemes were browsed through“Der deutsche Wortschatz nach Sachgruppen”work by Franz Dornseiff and the Turkisch Lexemes were browsed through“Kavramlar Dizini”by Recai Cin. The German-Turkish equivalents of the obtained lexemes were browsed through“Deutsch-Türkisches Wörterbuch”by Karl Steuerwald and“Almanca-Türkçe Büyük Lugat”by Arif Cemil Denker-Bülent Davran. Turkish-German equivalents of the obtained lexemes were browsed through“Türkisch-Deutsches Wörterbuch”by Karl Steuerwald and“Türkisch-Deutsches Wörterbuch”by Fritz Heuser-İlhami Şevket. By placing the obtained equivalents with tables side by side, it was tried to be determined whether the concepts belong to the source language have equivalents in the vii target language. By this way the conceptual field in both languages could be compared to each other. With this study it was determined the deficiencies of dictionaries in question. With the tables illustrating the deficiencies of both languages and by the comparison of these deficiencies, a concrete method was tried to be applied. The concepts which were obtained as a result of browsing the works are the suggestions for meeting the deficits in the semantic areas of the dictionaries. At the last part of the study it was tried to revise all the chapters and the obtained results. As a result it turns out that conceptual field“Onur, Şeref, Gurur (Honour, Dignity, Proud)”resembles the similar German vocabulary in comparable dimension. Key words browsing of the dictio
Benzer Tezler
- Der Sinnbereich Ironie im Deutschen und im Türkischen Ein Beitrag zum semantischen und lexikologischen Sprachvergleich
Almancada ve Türkçede ironi kavramları anlambilimi ve sözlükbilimi açısından dilsel karşılaştırma
NAZAN DALGIÇOĞLU
Yüksek Lisans
Almanca
2010
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN YILDIZ
- Der sinnbereich ''fußballjargon'' im Deutschen und im Türkischen; ein beitrag zur lexikologie, semantik und soziolinguistik
Almanca ve Türkçe futbol terimlerinin her iki dilde karşılaştırmalı analizi. Sözcükbilim, anlambilim ve sosyodilbilim açısından bir araştırma
BİLHAN DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Almanca
2010
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN YILDIZ
- Der sinnbereich ?beglückwünschen? und ?gratulieren? im Deutschen und Türkischen. ein beitrag zur lexikologischen und semantischen sprachanalyse
Türkçe ve Almancadaki ?kutlamak? ve ?tebrik etmek?, anlam alanlarının birbirleri ile karşılaştırılması
MÜCAHİT ERKUL BAKIR
- Der sinnbereich 'Justiz' im deutschen und im Türkischen - eine kontrastive studie zur lexikologischen und semantischen sprachanalyse
Almanca ve Türkçede 'Adliye' kavramı anlam alanı - sözcükbilim ve anlambilime dayalı dil analizine yönelik karşılaştırmalı bir çalışma
ÇİĞDEM CANAN DİKMEN
Yüksek Lisans
Almanca
2013
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MELTEM EKTİ
- Der sinnbereich 'schmeichelei' im Deutschen und Türkischen
Türkçe'de ve Almanca'da 'yağcılık' kavram alanı sözcükbilim ve anlambilim üzerine bir çalışma
MUTLU ER
Yüksek Lisans
Almanca
2005
Batı Dilleri ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SÜLEYMAN YILDIZ