Vücut algısının aracı rolü üzerinden özerk-ilişkisel benlik özellikleri ve yeme tutumu ilişkisi
The mediator role of body perception on the relationship between autonomous-related self constructs and eating attitude
- Tez No: 339118
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF BARIŞKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu araştırmanın amacı depresyonun etkisi kontrol edildikten sonra özerk, ilişkisel, özerk-ilişkisel benlik özellikleri ile yeme tutumu arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide vücut algısının aracı rolünün olup olmadığını incelemektir. Araştırma örneklemi hazırlık veya birinci sınıfa devam eden 481 katılımcıdan oluşmaktadır. Örneklem katılımcılarının 405?i birinci sınıf eğitimine devam etmekteyken 76sı hazırlık eğitimine devam etmektedir ve katılımcıların 314ü kadınken 167?si erkektir. Örnekleme ait yaş ortalaması ise 19.14 (SS = 2.32)tür. Kadınlara ait boy ve kilo ortalaması sırasıyla 1.65 (SS = .06) cm, 56.32 (SS = 7.96) kg ?dır. Erkeklere ait boy ve kilo ortalaması ise sırasıyla 1.77 (SS = .06) cm, 73.83 (SS = 11.94) kg?dır. 205 katılımcı ideal kilosunda olduğunu düşünürken 274 katılımcı ideal kilosunda olmadığını düşünmektedir. Araştırmaya katılmak için gönüllü olan katılımcıların sosyo-demografik özellikleri hakkında bilgi toplamak için Kişisel Bilgi Formu (Bkz., Ek 1), benlik özellikleri hakkında bilgi toplayabilmek için Özerklik-İlişkisellik Ölçekleri (Bkz., Ek 2), yeme tutumları hakkında bilgi toplayabilmek için Yeme Tutumu Testi (YTT) (Bkz., Ek 3), vücut algıları hakkında bilgi toplayabilmek için Vücut Algısı Ölçeği (VAÖ) (Bkz., Ek 4) ve son olarak bulguların güvenilirliği açısından depresyon belirtilerini kontrol etmek amacıyla Beck Depresyon Envanteri (BDE) (Bkz., Ek 5) uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre özerk-ilişkisel grup ile karşılaştırma grubu arasında yeme tutumu açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaktadır. Özerk-ilişkisel benlik özelliklerinin bir arada bulunmaması, yeme tutumundaki bozulmayı yordamaktadır. Tek başına özerklik, yeme tutumundaki bozulma ile ilişkili değilken ilişkisellik ve yeme tutumundaki bozulma arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. İlişkisellik puanlarındaki düşüş, yeme tutumundaki bozulmayı yordamaktadır. Ancak özerk-ilişkisel grup ve karşılaştırma grubu arasında vücut algısı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ayrıca, benlik özellikleri ve yeme tutumu arasındaki ilişkide vücut algısının aracı rolü de istatistiksel olarak anlamlılığa ulaşamamıştır. Temel araştırma bulguları kapsamında olmamakla birlikte, katılımcıların ideal kilolarında olduklarını düşünmelerinin, yeme tutumlarındaki bozulma ve vücut algılarındaki hoşnutluk derecesini etkilediği görülmüştür. Ek olarak, vücut algısındaki hoşnutluk derecesinin yeme tutumundaki bozulma ile ilişkisi yalnız kadın katılımcılar için istatistiksel olarak anlamlılığa ulaşmıştır. Araştırma dahilinde elde edilen bulgular alanyazın eşliğinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to investigate the relationship betweeen autonomous, related, autonomous-related self constructs and eating attitude, and to investigate whether or not there is a mediator role of body perception on this relationship. The sample of this research composed of 481 participants who were attending to Preparatory School (76) or were studying their first year as freshmen (405). While the total number of women included in this research was 314, the total number of men was 167. The sample age range was 19.14 (SD = 2.32). The height and weight mean related to women was 1.65 cm (SD = .06), 56.32 kg (SD = 7.96) respectively. On the contrary, the height and weight mean related to men was 1.77 cm (SD = .06), 73.83 kg (SD = 11.94) respectively. The number of participants who think they are at their ideal weight was 205 while the number of participants who think they are not at their ideal weight was 274. Participants volunteer to take part in this research were given Demographic Information form to gather information about socio-demographic features, Autonomy-Relatedness Scales (ARS) to collect information about self, Eating Attitudes Test (EAT), Body Cathexis Scale (BCS) to measure body perception, and lastly Beck Depression Inventory (BDI) to control the effect of depressive symptoms. Acccording to the results, there was a statistically significant difference between autonomous-related group and comparison group in terms of eating attitude. The nonexistence of autonomous-related self dimensions together predicted the disturbance in eating attitude. Autonomy alone was not statistically related to the eating attitude, but relatedness alone was statistically related to the eating attitude. The decline in the relatedness scores predicted the disturbance in eating attitude. However, there is not a statistically meaningful difference between autonomous-related group and comparison group in terms of body perception. Additionally, the mediator role of body perception on the relationship between the self constructs (autonomy-relatedness) and the eating attitude was not statistically significant. As being not within the scope of basic research results, whether or not participants think that they are at ideal weight had an effect on their eating attitudes and on the degree of dissatisfaction in body perception. Furthermore, the relationship between the degree of dissatisfaction in body perception and the disturbance in eating attitude was statistically significant just for women participants. The results of this research was discussed in the light of literature.
Benzer Tezler
- Beden algısı ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide sosyal medya bağımlılığının ve atılganlığın aracı rolü
The mediating role of social media addiction and assertiveness in the relationship between body image and life satisfaction
AYBÜKE GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE
- Fibromiyalji hastalarının uyum bozucu şemaları ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the medium role of emotion regulation difficulty in the relationship between the addictive schemas and their psychological stability of patients with fibromyalgia
ÖZGE AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE TASA
- Birleştirilmiş sınıflı köy ilköğretim okullarında görevli müdür, yetkili öğretmenlerin stres kaynakları
Stress sources of the principal authorised teachers at the compound classes in the village primary schools
AHMET DAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHİRE ASLAN
- Prematür adrenarşlı olgularda inflamatuar belirteçlerin değerlendirilmesi
Evaluation of inflammatory markers in cases with premature adrenarch
GÖZDE KÖYLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURULLAH ÇELİK
- Erken dönem uyumsuz şemalar ile yeme tutumu arasındaki ilişkide yakın ilişkilerin, vücut algısının ve benlik saygısının aracı rolü
The mediator role of close relationships, body image and self respect on the relationship between early maladaptive schemas and eating attitude
ELİF ECEM HELVALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKAN CEM ÇIRAKOĞLU