Kadınlarda evlilik uyumu ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişki: Stresle baş etme biçimleri ve toplumsal cinsiyet rolü tutumlarının aracı rolleri
The relationship between marital adjustment and psychological symptoms in women : The mediator roles of coping strategies and gender role attitudes
- Tez No: 339127
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN DAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu çalışmada, kadınların evlilik uyumları ve sahip oldukları psikolojik belirtiler arasındaki ilişki ve bu ilişkide kullandıkları stresle baş etme biçimlerinin ve sahip oldukları toplumsal cinsiyet rolü tutumlarının aracı rolü olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca, katılımcıların sosyo-demografik özellikleri ve evlilik ilişkileri, psikolojik belirtileri, başvurdukları stresle baş etme biçimleri ve toplumsal cinsiyet rollerine dair tutumları arasındaki ilişkiler ele alınmıştır. Araştırmanın örneklemi, yaşları 19 ile 73 arasında değişen 248 evli kadından oluşmaktadır. Çalışmada yer alan tüm bireylere Kişisel Bilgi Formu, Çiftler Uyum Ölçeği, Stresle Baş Etme Yolları Envanteri, Kısa Semptom Envanteri ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutumları Ölçeği verilmiştir. Çalışmanın temel sorularına yanıt aramak amacıyla yürütülen hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda, kadınların evlilik uyumları ve yaşadıkları psikolojik belirtiler arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu, evlilik uyumu azaldıkça sahip olunan psikolojik belirtilerin artış gösterdiği görülmüştür. Bu ilişkide Boyun Eğici ve Çaresiz Yaklaşımın aracı rolü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer bir deyişle, evlilik uyumu düşük olan kadınların stresle baş etmede Boyun Eğici ve Çaresiz Yaklaşım stratejilerine başvurmaları, sahip oldukları psikolojik belirtileri artırmaktadır. Buna ek olarak, eşitlikçi toplumsal cinsiyet rol tutumuna sahip olmanın evlilik ve psikopatoloji ilişkisinde, psikopatolojinin düzeyini etkilediği, ancak bu etkinin aracı rol özelliği gösterecek kadar yüksek olmadığı görülmüştür. Araştırma sonucunda, stresle baş etmek için Boyun Eğici, İyimser ve Çaresiz Yaklaşıma dair davranışlarda bulunan ve sosyal destek arama yoluna başvuran kadınların, tüm toplumsal cinsiyet rollerine dair alt boyutlarda daha geleneksel tutumlara sahip oldukları görülmüştür. Ayrıca, problem odaklı baş etme stratejilerinden Kendine Güvenli Yaklaşıma sahip kadınların, daha eşitlikçi toplumsal cinsiyet rolü tutumlarına sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, yaş, evlenme yaşı, çocuk sahibi olma, eğitim düzeyi, çalışma durumu, gelir düzeyi değişkenleri ile evlilik ilişkisinin kalitesi arasında ; eğitim düzeyi, sahip olunan çocuk sayısı ve gelir düzeyi ile psikolojik belirtiler arasında; eğitim düzeyi, çocuk sahibi olma ve aylık gelir ile stresle baş etme biçimleri arasında ve eğitim düzeyi, evlilik yaşı, evlilik süresi, çocuk sahibi olma, sahip olunan çocuk sayısı, çalışma durumu, evlilik şekli ve aylık gelir değişkenleri ile toplumsal cinsiyet rolleri tutumları arasında anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, literatür çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the mediator role of coping strategies and gender roles attitudes on the relationship between women?s marital adjustment and psychological symptoms were investigated. The relationships between sociodemografic characteristics of participants and their marital relationships, psychological symptoms, coping strategies and gender roles attitudes were also examined. The sample included 248 married women, between age 19-73. Participants completed Demographic Information Form, Marital Adjustment Scale, Ways of Coping Questionnaire, Brief Symptom Inventory and Gender Role Attitudes Scale. As a result of the hierarchical regression analysises conducted in order to find answers for the questions of the study, it is found out that there is a statistically significant correlation between women?s marital adjustment and their psychological symptoms, indicating that, the marital adjustment decreases as the psychological symptoms increases. It is also found out that, Submissive and Helpless Coping Approach have mediator roles in this relationship. In other words, as the women who have low marital adjustment use submissive and helpless coping strategies, they have more psychological symptoms. Also,, having egalitarian gender role attitude effects the psychological symptoms in relation with the marital relationship, but it is seen that this effect is not higher enough to play a mediator role. Also, it is found out that the women who use submissive, helpless and social support seeking coping strategies have traditional role attitudes in all the subdimensions of gender roles. In addition, it is showed that, women who use self-esteem coping strategy have more egalitarian gender role attitudes. Finally, it is found that,there are significant relationships between age, age at marriage, having child, education level, employement and income level variables and marital relationship; and education level, number of children variables and psychological symptoms; and educational level, having child, income level variables and coping strategies; and, educational level, age at marriage, lenght of marriage, having child, number of children, employment, type of marriage, income level variables and gender role attitudes. Results were discussed in the light of the related literature.
Benzer Tezler
- İnfertil kadınlarda evlilik uyumu ile stresle başa çıkma tarzları, psikolojik belirtiler ve umutsuzluk arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between marital adjustment, coping with stress, psychological symptoms and hopelessness in infertile women
ESRA COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiDicle ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÇAKMAK TOLAN
- Erken evlenen kadınların psikolojik belirtileri ve evlilik uyumlarını etkileyen faktörler
Factors affecting psychological symptoms and marital adjustment of early married women
BÜŞRA ASLAN
- Erken menopoz ve normal menopoz: Stres belirtileri, stresle başaçıkma, evlilik uyumu ve cinsiyet rolleri açısından bir karşılaştırma
Early menopause and normal menopause: A comparison with regards to stress semptoms, the ways of coping with stress, marital adjustment and sex roles
MERAL ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiAnkara ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Evli çiftlerin kişilik inançlarına göre eş seçimi, evlilik uyumu ve psikopatolojileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of spouse selection, marital adjustment and psychological symptoms based on married couples personality beliefs
NİLAY SOLMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUŞİN BİLGİN
- Evlilik uyumunun ve çeşitli demografik değişkenlerin menopoza ilişkin belirtilerle ilişkisinin incelenmesi.
The Investigation of the relationship between the marital satisfaction, demographic variables and menopausal symptoms
RABİA ÜNSALDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RÜVEYDE BAYRAKTAR