Erken evlenen kadınların psikolojik belirtileri ve evlilik uyumlarını etkileyen faktörler
Factors affecting psychological symptoms and marital adjustment of early married women
- Tez No: 531832
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞENNUR KIŞLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Yakın ilişkilerin en önemli evrelerinden biri olan evlilikteki doyum genel yaşam doyumu ve psikolojik uyumla yakından ilgilidir. Onsekiz yaşından önce fiziksel, fizyolojik ve psikolojik açılardan evlenme ve çocuk sahibi olma sorumluluklarını taşımaya hazır olmadan gerçekleştirilen çocuk evliliklerinde; kadınlar eş, anne, gelin olmak gibi yetişkin rollerini üstlenmeye zorlanmaktadırlar. Tüm bunlar kadınları duygusal zorlanmalara ve psikolojik strese yatkın hale getirmektedir. Mevcut çalışmanın ilk amacı evlilik uyumu ve psikolojik belirtiler geliştirme sürecinde rol oynayan değişkenleri bir model çerçevesinde incelemektir. Bunun için, on sekiz yaşından önce ve on sekiz yaşından sonra evlenen iki ayrı kadın grubunun eşlerinden algıladıkları kabul-red ile psikolojik belirtileri ve evlilik uyumları arasındaki ilişkileri incelemek ve bu ilişkide duygu düzenleme güçlüklerinin aracı, kayınvalide kabul reddinin ise düzenleyici rolünü ortaya koymak amacıyla bir model test edilmiştir. İkinci aşamada ise nitel inceleme yoluyla erken yaşta evlenen kadınların erken evlilikle ilgili deneyimlerini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın nicel aşamasının verileri, on sekiz yaşından önce evlenen 207 kadın ve on sekiz yaşından sonra evlenen 212 kadın olmak üzere toplamda 419 katılımcıdan elde edilen verilerden oluşmaktadır. Bu veriler kişisel bilgi formu, Yakın İlişki Ölçeği (YİÖ), Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği (DDGÖ), Kayınvalide Kabul Red Ölçeği (KKRÖ), Kısa Semptom Envanteri (KSE) ve Evlilikte Uyum Ölçeği (EUÖ) aracılığı ile toplanmıştır. Nicel araştırma bulgularına göre, on sekiz yaşından önce evlenen kadınların duygu düzenleme güçlüğü, eş ve kayınvalide reddi ile psikolojik belirti puanlarının on sekiz yaşından sonra evlenen kadınlardan anlamlı olarak yüksek olduğu görülmüştür. Düzenleyici analiz sonuçlarına göre, eş reddi, evlilik yaşı ve kayınvalide reddinin psikolojik belirtiler üzerinde doğrudan etkisi olduğu, ancak evlilik yaşı ve kayınvalide reddinin, eşten algılanan kabul red ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişki üzerinde düzenleyici etkisi olmadığı görülmüştür. Eş reddi ile evlilik uyumu arasındaki ilişkide ise evlilik yaşı ve kayınvalide reddinin düzenleyici etkisi olduğu görülmüştür. Aracı analiz sonuçlarına göre, eşten algılanan kabul red ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolünün anlamlı olduğu, eşten algılanan kabul red ile evlilik uyumu arasındaki ilişkide ise duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolünün anlamlı olmadığı görülmüştür. Çalışmanın nitel aşaması on sekiz yaşından önce evlenmiş altı kadın ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerin Interpretative Phenomenological Analysis (IPA) yoluyla nitel incelemesini içermektedir. İnceleme sonucunda 1) Eşle yaşanan olumsuz deneyimler, 2) Kayınvalide ile yaşanan deneyimler, 3) Erken yaşta evlilikle ilgili deneyimler, 4) Evlilik Bilgisi olmak üzere dört üst temaya ulaşılmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma, hem on sekiz yaşından önce evlenen kadınları çeşitli değişkenler açısından on sekiz yaşından sonra evlenen kadınlarla karşılaştırması, hem de erken evlenen kadınlarla yapılan nitel görüşmelerin erken evlilik deneyimine ışık tutması açısından ilgili alanyazına özgün katkı sunacağı düşünülmektedir. Bulguların klinik açıdan evlilik ve bireysel terapilere de yol göstereceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was designed as two stage. In the first phase of this study, it is aimed to examine the relationships between partner acceptance-rejection, psychological symptoms and marital adjustment from two different group of women, married before the age of eighteen and after. A model is proposed in order to reveal mediator role of difficulties in emotion regulation and moderator role of mother-in-law acceptance rejection in this relationship. This data was collected via personal information form, Difficulties in Emotion Regulation Scale, Close Relationship Scale, Mother-in-law Acceptance Rejection Scale, Brief Symptom Inventory and Marital Adjustment Test. According to the quantitative research findings, the scores of the difficulties in emotion regulation, partner and mother-in-law rejection and psychological symptoms of women married before the age of eighteen are significantly higher than women who married after the age of eighteen. According to the results of the moderator analysis, it is observed that partner rejection, marital age and mother-in-law rejection have a direct effect on psychological symptoms, but the marital age and mother-in-law rejection do not have a moderator effect on the women's perceived rejection and psychological symptoms. On the other hand, marital age and mother-in-law rejection has a moderator role between partner rejection and marital adjustment. According to the findings of mediator analysis results, difficulties in emotional regulation has a mediator role in the relationship between perceived partner rejection and psychological symptoms, whereas does not have a mediator role between perceived partner rejection and marital adjustment. In the second phase, through qualitative analysis the experiences of early married women were investigated. The qualitative phase of the study includes the qualitative examination of semistructured interviews conducted with six women who had been married before the age of eighteen through Interpretative Phenomenological Analysis (IPA). As the result of analyze, four super-ordinate themes of 1) Negative experiences with the partner, 2) Experiences with mother-in-law, 3) Experiences related to early marriage, 4) Marriage Information have been revelaed. This study will make significant contributions to the literature in terms of comparing the women who married before the age of eighteen with the women who married after the age of eighteen, as well as shed lights on the early marriage experience through qualitative interviews.
Benzer Tezler
- Görücü usulü ve anlaşarak evlenen bireylerin çeşitli sosyal psikolojik faktörler yönünden karşılaştırılması
The comparison of individuals involved in family and couple initiated marriages according to different social psychological factors
ŞADİYE ESER ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SELİM HOVARDAOĞLU
- Erken yaşta evlenmenin kadınların genel ruh sağlığı ve cinsel sağlığına etkilerinin incelenmesi
Examination of the effects of early marriage on women's general mental health and sexual health
HATİCE KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN ŞAHİN
- Radikal feminizm açısından erken evlilikler üzerine nitel bir çalışma
A qualitative research about early marriage from the point of view radical feminism
KEVSER CALP ŞEN
- الزواج المبكر أسبابه واثاره المترتبة على اللاجئات السوريات في تركيادراسة ميدانية على عينة من النساء السوريات اللاجئات في مدينة ديار بكر
Erken evlilik Türkyedeki Suriyeli mülteciler için nedenleri ve etkileri (Diyarbakır da Suriyeli mülteci kadın örnekleminde bir saha çalışması) / Early marriage, its causes and effects on Syrian refugee women in Turkeu (A field study on the sample of Syrian refugee women in Diyarbakir)
AMAL ALMOHAMMAD
Yüksek Lisans
Arapça
2022
SosyolojiMardin Artuklu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MOHAMED ALFARES
- Erken yaşta evlendirilen erkeklerin evlilik deneyimleri: Van ili örneği
Marriage experiences of men who are married at early age: The case of Van
YASEMİN GEZER TUĞRUL