Geri Dön

Lale Devri İstanbul çeşmeleri

The fountains of the tulip age in İstanbul

PDF İndir

  1. Tez No: 340206
  2. Yazar: FAZİLET KOÇYİĞİT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA DENKTAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Lale Devri, Sultan III. Ahmed, Nevşehirli Damad İbrahim Paşa, Çeşme, XVIII. Yüzyıl, İstanbul, Patrona Halil İsyanı, Lale, Tulip, Tulip Age, Sultan Ahmed III, Nevşehirli Damad İbrahim Pasha, Fountain, XVIII. Century, İstanbul, The Rebellion of Patrona Halil
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 865

Özet

Sultan III. Ahmed'in son on iki yıllık saltanatını ve Nevşehirli Damad İbrahim Paşa'nın da sadrazamlık yıllarını kapsayan Lale Devri, 1718-1730 yılları arasında yaşanmış kısa bir dönemdir. ?Lale Devri? ismini, dönemin simgesi olan laleden dolayı ilk olarak Yahya Kemal Beyatlı ?Şerefâbâd Gazeli?nde kullanmıştır. Daha sonra Ahmet Refik'in 1915 yılındaki yayınında bu dönemi Lale Devri ismi ile anması üzerine Batılı yazarlar tarafından da bu isim benimsenmiştir.Su mimarisinin revaçta olduğu bu dönemde en dikkati çeken mimari örnekler çeşmeler olmuştur. Bu çalışmada Lale Devri'nde inşa edilmiş elli adet çeşme; planı, bezemesi ve üslupsal özellikleri ile detaylı bir şekilde incelenerek bilim dünyasına sunulmuştur. Çeşitli başlıklar altında incelenen çalışmanın ?Giriş? bölümünde; konunun tanımı yapılmış, amacı ve önemi belirtilmiş ayrıca konuyla ilgili ulaşılabilen kaynakların tanıtımı yapılmıştır. Çalışmanın I. Bölümünde; Lale Devri'nin tarihi, siyaseti ve sosyal hayatı konularında bilgiler verildikten sonra lale çiçeği ve İstanbul su yapıları konusunda da kısa bilgiler sunulmuştur. Çalışmanın ?Katalog? bölümünde Lale Devri'nde inşa edilmiş günümüze ulaşabilen elli adet çeşme ile günümüze ulaşamayan yirmi sekiz adet çeşme; mimarisi, bezemesi ve üslupsal özellikleriyle detaylı bir şekilde incelenmiştir. Buna ek olarak çeşmelerin ayrıntılı fotoğrafları çekilmiş ve çizimlerle desteklenmiştir. Çalışmanın ?Değerlendirme? bölümü; ?Tipoloji?, ?Malzeme?, ?Yapı Elemanları?, ?Kitabe? ve ?Süsleme? gibi alt başlıklara ayrılmıştır. Bu bölümde Lale Devri çeşmeleri her yönüyle incelenmiş, kendinden önceki ve sonraki örneklerle kıyaslanarak değerlendirilmiştir. Değerlendirmeden sonra gelen ?Sonuç? bölümünde ise; yapılan tüm araştırmalar analiz edilerek günümüzdeki Lale Devri ile ilgili mevcut kanaatin yanlışlığı ispatlanmaya çalışılmıştır.Bu dönemle ilgili yapılan birçok çalışmanın sonucu olarak, Lale Devri'ne tarihlendirilen eserlerin aşırı derecede bezendiği ve hatta bu bezeme öğelerinin batıdan ithal edildiği, bu dönemde Osmanlı bezeme sanatında Barok etkili yeni motiflerin görülmeye başlandığına dair yaygın bir kanaat mevcuttur. Ancak yapılan araştırmalar bu düşüncenin ve önyargıların yanlışlığını ortaya koymaktadır. Bu dönemin bezeme programı içerisinde yer alan hiçbir öğenin batıdan ithal edilmemiş olup Osmanlı Mimarisi'nde hep var olan ancak yaygın bir şekilde kullanılmayan öğeler olduğu tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

The Tulip Age? refers to the period lasting between the years of 1718-1730 and includes the reign of Sultan Ahmed III. and his Grand Vizier Nevşehirli Damad İbrahim Pasha. The name of the period derives from the tulip craze. The name of the ?Tulip Age? was used firstly by Yahya Kemal Beyatlı in his poem ?Şerefabad Gazeli?. But, after Ahmet Refik called this period with the name of the Tulip Age in his book published in 1915, this name was adopted by western authors.During this period in which water structures were popular, fountains became the most striking structures. In this study, fifty fountains built in The Tulip Age were examined detailly in terms of theirs plans, decorations and stylistic characteristics. This study consists of four chapters. In the ?Introduction? chapter; the subject was introduced, the purpose and significance of the study were explained. Also resources related to the subject were introduced in this chapter. In the first chapter, after giving a brief information about historical, political and social life of the Tulip Age, informations about the flower known as tulip and water structures of İstanbul were presented. In the second chapter named as ?The Catalog?; fifty fountains built in The Tulip Age and surviving to the present day and more twenty-eight fountains that could not reach to present day were detailly examined in terms of theirs plans, decorations and stylistic characteristics. In addition, photographs of the fountains have detailly been taken and supported with drawings produced for this study by the author of the thesis. The ?Evaluation? chapter consists of sub-headings as ?Typology?, ?Material?, ?Construction Elements?, ?Inscription?, ?Decoration? and ?Patrons and Artists?. In this chapter, the fountains of the Tulip Age were examined in every aspect and evaluated by comparing with samples built in before this age and after this age. In the chapter of ?Conclusion?, by analysing all the findings of the research, it is tried to be proved that the common knowledge is wrong about Tulip Age.As a conclusion of all the researches carried out about this age, there exists a wrong belief that the artifacts dating to Tulip Age were extremely decorated and even elements of this decoration were imported from the west, new motifs coming from the influence of The Baroque Art were being seen in The Ottoman Art. However, researches made during in this thesis reveal the wrongness of these common thoughts and prejudices. As a conclusion of the thesis, contrary to common belief, it was determined that these elements in decoration program of The Tulip Age are the elements already existed but not commonly used in the Ottoman Architecture; that is, actually, these elements have not been imported from the West.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    87757

    Bir geçiş dönemi olarak İstanbul'da 3. Ahmet Devri mimarisi

    Ottoman architecture in İstanbul during the period of Ahmet 3. (1703-1730)

    GÜLÇİN CANCA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEKİ SÖNMEZ

  2. Tez No

    160350

    Düyun-u Umumiye İstanbul merkez binasının Tanzimat sonrası Osmanlı mimarlığı bağlamında değerlendirilmesi

    Evaluating the İstanbul central building of Public Debts administration with respect to Ottoman architecture after Tanzimat period

    MEHMET ÇAĞLAYAN ÖZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Sanat TarihiHacettepe Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA SERVET AKPOLAT

  3. Tez No

    825175

    Lale Devri'nin (1718-1730) Türk bahçe gelişim sürecine etkilerinin değerlendirilmesi İstanbul örneği

    Evaluation of the effects of the Tulip Age (1718-1730) on the Turkish garden development process Istanbul example

    FATİH ATALAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Peyzaj MimarlığıDüzce Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ENGİN EROĞLU

  4. Tez No

    265738

    Nedîm'in şiirlerinde mimari eserlere göndermeler

    References to the architectual pieces in Nedîm's poems

    ŞÜKRAN ÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Sanat Tarihiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYGÜL AĞIR

  5. Tez No

    378413

    H.29 RA 1136/ 27.12.1723 tarihli BOA hat 1447 no'lu muhasebe defteri ışığında Sa'dâbâd Sarayı'nın incelenmesi

    Studying of Sa'dâbâd Palace in the light of the accounting book which had number of hat 1447 in BOA and had been occured in 29 RA 1136 dated of the hegira/ 27 Dec 1723

    SEDA COŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN PILEHVARIAN

Geri Dön