Geri Dön

Toprakların sıcaklık değişiminin ve bazı ısısal özelliklerinin incelenmesi

The investigation of temperature changes and some thermal properties of soils

  1. Tez No: 341482
  2. Yazar: YILDIZ SARILAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İMANVERDİ EKBERLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Toprak Sıcaklığı, Isı Taşınımı Denklemi, Amplitüt, Isısal Yayınım, Sönme Derinliği, Gecikme Zamanı, Soil temperature, heat transfer equation, amplitude, heat diffusion, damping depth, retardation time
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 76

Özet

Bu çalışma, Samsun ili Çarşamba ilçesinde çim örtüsü ile kaplı açık (I. deneme alanı) ve şeftali bahçesinde ağaçların gölgeleme yaptığı (II. deneme alanı) alanlarda yürütülmüştür. Deneme alanlarında topraklarının yüzeyden 100 cm?ye kadar her 10 cm derinliğinde 700, 1200, 1800 saatlerindeki günlük toprak sıcaklıkları 21 ağustos 19 eylül 2011 tarihleri arasında ölçülmüştür. Toprak sıcaklığı değerlerinden faydalanarak; günlük sıcaklık değişimi ve bu değişime bağlı olarak amplitüt, sönme derinliği, gecikme zamanı, ısısal yayınım katsayısı gibi ısısal özellikler, toprağın temel ısı taşınım denkleminin çözüme göre elde edilen teorik günlük sıcaklık değerleri ile ölçüm değerlerinin karşılaştırılması irdelenmiştir. I. ve II. deneme alanlarının 0-50 cm katmanlarındaki 700, 1200 ve 1800 saatlerinde ölçülen günlük sıcaklık değerleri sırasıyla 16.5-24.0; 21.0-34.0; 19.5-27.0°C ve 16.5-23.0; 19.0-27.5; 19.0-24.8°C ve 50-100 cm katmanlarında ise sırasıyla 19.1-23.0; 21.0- 25.5; 19.2-25.0°C ve 18.9-22.0; 19.2-24.5; 19.0-24.0°C arasında değişmektedir. Genel olarak her iki deneme alanında da toprakları yüzeye yakın katmanlarındaki sıcaklık değişimleri az olup, aşağı katmanlara doğru (>50 cm) bu değişimler daha da azalmaktadır. Amplitüt değerleri I. deneme alanında toprak yüzeyinde 2.03-5.60ºC, 10 cm?den derin katmanlarda ise 0.93-3.07ºC arasında, II. deneme alanında ise sırasıyla 1.97-2.77ºC ve 0.94-2.46ºC arasında belirlenmiştir. Ortalama ısısal yayınım I. deneme alanında 10-100 cm toprak derinliğinde 0.0835-0.8830 cm2 san-1; II. deneme alanında ise 0.2578-1.9692 cm2 san-1 aralıklarında bulunmuştur. Ortalama sönme derinliği ve gecikme zamanı I. deneme alanının 10-100 cm derinliğinde sırasıyla 0.45-1.45 m ve 1.47-4.46 saat aralığında; II. deneme alanında ise 0.77-2.30m ve 0.96-3.00 m aralığında tespit edilmiştir. Toprağın ısı taşınım denklemine göre hesaplanan sıcaklık değerleri ile ölçülen sıcaklık değerleri arasındaki ortalama nispi hata 0.015 - 0.089 aralığında belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

This study is carried out in a field covered with grass (I. experimental field) and another field covered with peach trees (II. Experimental field) in Çarşamba district of Samsun. The soil temperatures of each 10 cm from soil surface to 100 cm depth were measured daily in the experimental fields at 700, 1200, 1800 hours between august 21 and september 19, 2011. Some thermal properties of soils such as; daily soil temperature changes and due to these changes amplitude, damping depth, retardation time, heat diffusivity, and comparison between theoretical soil temperatures estimated from the solution of heat transfer equation and daily measured soil temperatures were investigated. In the I. and II. experimental fields, daily soil temperatures measured at 0-50 cm soil depth at 700, 1200 and 1800 hours were 16.5-24.0; 21.0-34.0; 19.5-27.0°C and 16.5-23.0; 19.0-27.5; 19.0-24.8°C, respectively and that measured at 50-100 cm soil depth were 19.1-23.0; 21.0- 25.5; 19.2-25.0°C and 18.9-22.0; 19.2-24.5; 19.0-24.0°C, respectively. Generally, changes in soil temperatures were less near the soil surface and much less in deeper soil layers (>50 cm). Amplitude values in the I. experimental field were 2.03-5.60ºC at the soil surface and between 0.90 and 3.07ºC at the layers deeper than 10 cm, they were 1.97-2.77ºC at the soil surface and between 0.94 and 2.46ºC at the layers deeper than 10 cm in the II. experimental field. Mean heat diffusivity in 0-100 cm soil depth were determined between 0.0835 and 0.8830 cm2 sn-1in the I. experimental field, and between 0.2578 and 1.9692 cm2 sn-1in the II. experimental field. Mean damping depth and retardation time in 0-100 cm soil depth were found between 0.45 and 1.45 m and between 1.47 and 4.46 h, respectively in the I. experimental field, and between 0.77 and 2.30 m and between 0.96 and 3.00 h, respectively in the II. experimental field. The relative error between soil temperatures estimated from the solution of heat transfer equation and daily measured soil temperatures were determined between 0.015 and 0.089.

Benzer Tezler

  1. Arazi koşullarında toprağın ısısal özelliklerinin araştırılması ve matematiksel modellemesi

    Investigations of thermal properties of soil in field conditions and mathematical modeling

    ABDULLAH ŞIMARMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Toprak Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FARİZ MİKAİLSOY

  2. Farklı yaşlardaki volkanik materyal üzerinde oluşan toprakların ayrışma oranlarının belirlenmesi

    Determination of weathering rates of soils developed on different aged volcanic materials

    CİHAN UZUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN ÖZAYTEKİN

  3. Karstik orman ekosistemlerinde aynı yaşlı karaçam, sedir ve kayın ormanlarının ölü örtü ve topraklarında depolanan karbon-azot miktarlarının belirlenmesi; bazı mikrobiyal özelliklerinin mevsimsel değişimlerinin izlenmesi

    Determination of carbon-nitrogen stock in forest floor and soil of even-aged black pine, lebanon cedar and oriental beech forest in karstic ecosystems; monitoring of seasonal changes in some microbial properties

    EMRE BABUR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TURGAY DİNDAROĞLU

  4. Kayın, göknar ve göknar-kayın meşcerelerinde üst toprak ve ölü örtüdeki mikrobiyal biyokütle karbon (Cmic), azot (Nmic), fosfor (Pmic) ve mikrobiyal solunumun mevsimsel değişimi

    Seasonal changes in microbial biomass carbon (Cmic), nitrogen (Nmic), phosphorus (Pmic), and microbial respiration of forest floor and top soil under beech, fir and mixed fir-beech forest stands

    İLYAS BOLAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiBartın Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN TUNAY

  5. Bursa bölgesi Anadolu kestanesi ormanlarının dağılışı ve yetişme ortamı özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of the distribution and site characteristic of Anatolian chestnut forests in Bursa

    SELİME BÜBER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiBursa Teknik Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEMEL SARIYILDIZ