Bazı melez patates (Solanum tuberosum L.) genotiplerinden seçilen üstün özellikli klonların stabilite yönünden incelenmesi ve yeni çeşit adaylarının belirlenmesi
Stability analyses of superior clones selected among genotypes from some potato (Solanum tuberosum L.) crosses and selection of new cultivar canditates
- Tez No: 343540
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜNGÖR YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Patates, Solanum tuberosum, patates ıslahı, klonal seleksiyon, stabilite, potato, Solanum tuberosum, potato breeding, clonal selection, stability
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Bu çalışma 2010-2011 yıllarında Tokat-Niksar, Tokat-Kazova ve Tokat-Artova yörelerinde yürütülmüştür. Araştırmada Uluslararası Patates Araştırma Merkezi (CIP) kökenli melez ailelerinden üstün özellik gösteren 58 ümitvar klon çeşitli yönlerden incelenerek, yeni patates çeşit adaylarının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu klonların 25?i açık sarı, 16?sı koyu sarı, 9?u krem ve 8?i ise beyaz yumru iç renklidir. Araştırmada her bir iç renginden ayrı ayrı olmak üzere 9 farklı standart çeşit kullanılmıştır. Denemeler her lokasyonda iç renklerine göre gruplandırılarak Tesadüf Blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada çıkış oranı, büyüme şekli, çiçek rengi, bitki boyu, ana sap sayısı, dekara yumru verimi, ocak başına yumru verimi, yumru iriliği dağılışı, ocak başına yumru sayısı, ortalama yumru ağırlığı, yumru şekli, yumru göz ve göbek çukuru derinliği, kuru madde, nişasta ve protein oranları belirlenmiştir.Elde edilen bulgular, denemenin kuruluş desenine uygun olarak varyans analizlerine tabi tutularak, ortalamalar duncan testine göre karşılaştırılmıştır. Ayrıca klonların stabilite durumları Finlay ve Wilkinson (1963)?ün belirttiği regresyon katsayısına göre belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, üç lokasyonun ortalaması dikkate alındığında, krem-A7/12 (8212,4 kg/da), açık sarı-A6/71 (7592,6 kg/da), beyaz-T5/4 (6505,9 kg/da) ve koyu sarı-A3/15 (6490,9 kg/da) klonlarından en yüksek yumru verimleri alınmıştır. Adaptasyon sınıflarına göre Artova ve kısmen Kazova iyi çevre, Niksar ise kötü çevre sınıfında yer almıştır. Artova?da en yüksek dekara yumru veren klon krem-A7/12 (12545,2 kg/da), bunu açık sarı-A3/167, beyaz-T5/4 ve koyu sarı-A3/15 izlemiştir. Kazova?da açık sarı-A6/71 (9696,5 kg/da) klonu yüksek verimli olup, bunu beyaz-A5/70, krem-A7/12 ve koyu sarı-A3/15 izlemiştir. Niksar?da ise açık sarı-T6/28 (4786,7 kg/da) en yüksek verimli, bunu sırasıyla krem-A7/12, koyu sarı-A3/142 ve beyaz-A13/1 klonları izlemiştir. Stabilite yönünden açık sarı iç rengine sahip klonlardan A6/103 ve A3/234 klonları ile koyu sarı iç renkli A3/142 ve A3/110 klonları diğer klonlara göre daha stabil olmuşlardır. Kuru madde içerikleri bakımından en yüksek oran beyaz iç rengine sahip A13/1 klonundan (% 29,12) elde edilmiştir. A3/116, A5/60, A3/275, T6/28, A3/346, A3/351 ve A9/8 klonları tüm çevre şartlarında yüksek oranda kuru madde oluşturabilmişlerdir. En yüksek protein oranı koyu sarı iç renkli A3/206 (% 3,29) klonundan elde edilmiş olup, A3/108 (%3,12) ve A3/15 (%3,01) klonları yüksek protein içerikli diğer klonlar olmuşlardır.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in Tokat-Niksar, Tokat-Kazova and Tokat-Artova regions in 2010-2011. In this study, 58 promising clones, selected from hybrid families which obtained from International Potato Research Centre (CIP), examined at various aspects to develop new potato cultivars. Twenty five of these clones have light yellow, 16 of them dark yellow, nine of them cream and eight of them white tuber color. Nine different standard cultivars, representing each tuber interior color were included in the experiment. Trials are grouped according to tuber interior colors in each location based on randomized complete block design with three replications. The germination rate, growth form, flower color, plant height, number of main stem, tuber yield per acre, tuber yield per hill, tuber size distribution, the number of tubers per hill, the average tuber weight, tuber shape, tuber depth of the eyes and navel, dry matter content, starch and protein levels are evaluated. The data was subjected to analysis of variance according to establishment of the experiment,and the averages were compared by Duncan test. Also the clones stability was determined by using the regression coefficients as stated by Finlay and Wilkinson (1963). According to the results of the study, considering the three location averages, highest tuber yields of cream-A7/12, light yellow-A6/71, white-T5/4 and dark yellow-A3/15 were 8212,4 kg/da, 7592,6 kg/da, 6505,9 kg/da, and 6490,9 kg/da respectively. Based on the adaptation category Artova and partly Kazova were in beter adaptation class and Niksar was in poor environment class. In Artova location, Clone of the highest tuber yield per acre was cream-A7/12 (12,545.2 kg /acre), followed by an light yellow-A3/167, white-T5 / 4 and dark yellow-A3/15. In Kazova location, clone of the highest tuber yield per acre was light yellow- A6/71 (9696,5 kg/da), followed by white-A5/70, cream-A7/12 and dark yellow-A3/15. In Niksar location, clone of the highest tuber yield per acre was light yellow- T6/28 (4786,7 kg/da), followed by cream-A7/12, dark yellow-A3/142 and white-A13/1. In terms of stability, clones with light yellow tuber, A6/103 and A3/234, dark yellow color clones A3/142 and A3/110 were more stable than the other clones. The highest dry matter contents was obtained from clone A13/1 with % 29,12. The clones A3/116, A5/60, A3/275, T6/28, A3/346, A3/351 and A9/8 have higher dry matter contents in all the locations. The highest protein content was obtained from dark yellow color clone A3/206 (% 3,29), followed by clones A3/108 (%3,12) and A3/15 (%3,01).
Benzer Tezler
- Seçilmiş bazı melez patates (solanum tuberosum l.) genotiplerinin karakterizasyonu
Characterizastion of some selected hybrid potato genotypes
NAZİRE GÜLŞAH KÜTÜK DİNÇEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR YILMAZ
- Bazı melez patates (Solanum tuberosum L.) genotiplerinden seçilen ümitvar klonların performanslarının belirlenmesi
Determinig the performance of selected clones among some potato crosses (Solanum tuberosum L.)
ÖZGE KOYUTÜRK
- Bazı melez patates (Solanum tuberosum L.) genotiplerinden çeşitli tarımsal ve teknolojik özellikler yönünden uygun klonların seleksiyonu
Selection of suitable clons for agronomics and technological traits from some hybrid potato (Solanum tuberosum L.) genotypes
YASİN BEDRETTİN KARAN
- Bazı yerel patates (Solanum tuberosum L.) çeşitleri ve ümitvar klonların kombinasyon ıslahıyla geliştirilmesi
The improvement of some local potato (Solanum tuberosum L.) variety and promising clones with combination breeding
ÖZGE KOYUTÜRK
Doktora
Türkçe
2018
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR YILMAZ
- Farklı yetiştirme şartlarının patateste (Solanum tuberosum L.) melezleme başarısı ve melez tohum üretimine etkileri
The effects of different growth conditions on hybridization success and seed production in potato crosses
ŞAZİYE DÖKÜLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR YILMAZ