Güneydoğu Anadolu Bölgesi orta demir çağ çanak çömlek kültür bölgeleri: gelişimleri, sınırları, çanak çömlek grupları ve ilişkileri çerçevesinde değerlendirilmesi
Southeastern Anatolia middle iron age pottery cultures: Relations, borders, pottery groups
- Tez No: 345726
- Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR ÖZFIRAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 560
Özet
Coğrafi olarak Kuzey Suriye ve Kuzey Mezopotamya ile bir bütünlük gösteren çalışma sahamızda Orta Demir Çağ tabakalarına sahip merkezlerin, yüzey araştırmalarının yayınlanmış çanak çömlek malzemeleri ile Gaziantep, Adıyaman, Diyarbakır, Mardin ve İstanbul Eski Şark Eserleri Müzeleri?ne satın alma yoluyla gelmiş olan bu dönem çanak çömleklerinin incelenmesi tez çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Tüm bu malzeme grubu içinde Üçtepe Höyüğü?nün çanak çömlekleri ayrıntılı olarak incelenmiş ve stratigrafik veriler büyük ölçüde bu malzeme grubuna dayandırılarak sağlanmıştır. Bölge yalnızca coğrafik olarak değil, aynı zamanda kültürel olarak da hemen her dönemde Kuzey Suriye ve Kuzey Mezopotamya ile birliktelik halindedir. Bu birliktelik çanak çömlek kültürleri için de çoğunlukla geçerlidir. Tez konumuz kapsamında incelenen Orta Demir Çağ çanak çömlekleri homojen bir görünüm sergilerler. İncelenen örneklerin neredeyse tamamı Assurlu ya da Assur etkilidir. Bu çanak çömlekler çoğu kez kremden devetüyüne, açık yeşilden kahve tonlarına dek değişen hamurlara sahiptirler. Ya hamurlarının renginde ya da krem renkte astarlanmışlardır. ?Saray malları? olarak nitelenen kaplar neredeyse katkısızken, günlük kullanım kapları bol bitki katkılıdır ve hemen hepsi çarkta biçimlendirilmiştir. Genellikle Orta Demir Çağ çanak çömlekleri erken ve geç olarak iki grupta incelenir. Erken grup M.Ö. 9. yy.dan 8. yy.ın ortalarına, geç grup ise 8. yy.ın ortalarında 7. yy.a kadar geçen süreyi kapsar. Bu iki evre çanak çömlekleri arasında belirgin bir süreklilik söz konusudur. Sadece bazı formlar evrelere özgü görünmektedir. Başta Üçtepe olmak üzere, batıda Tille, Lidar ve Sultantepe, doğuda Girnevaz, Dicle Havzası?nda Aşağı Salat, Gre Dimse, Hakemi Use, Harabe Bezikan, Hirbemerdon, Salattepe ve Kavuşan Höyük?de incelenen çanak çömlekler tamamen Assur İmparatorluğu?nun çekirdek bölgesi ile paralellik içindedir. Müzelere satın alma yoluyla girmiş malzeme üzerinde sürdürdüğümüz çalışmalarda da Diyarbakır ve Mardin Müzeleri?ndeki örneklerin tamamen Yeni Assur çanak çömlekleriyle benzerlik içinde olduğu gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The published materials of the Middle Iron Age pottery in our working field, an area geographically integrated with Northern Syria and Northern Mesopotamia, and also analysis of acquest potteries of Gaziantep, Adıyaman, Diyarbakır, Mardin and İstanbul Eski Şark Eserleri museums, forms the basis of this study. Among all these materials, the potteries of Üçtepe Höyüğü are studied precisely and stratigraphic datas are derived from them. Almost in every time period, the region not only geographically but also culturally associated with Northern Syria and Northern Mesopotamia. This also applies for the pottery cultures. The Middle Iron Age potteries that are analysed in this thesis shows a homogeneous appearance. The influence of Assyrian is very clear in almost all the samples analysed. The colours of the paste of the analysed samples vary from cream to buff, light green to brown shades. They are slipped either in their paste?s colour or cream. While the potteries known as `Palace Ware? are not alloyed, the potteries of `daily use? are plant tempered and both the `Palace Wares? and `daily use? potteries are wheel-shaped. Generally, the early and late Middle Iron Age pottery was examined in two groups. Early group BC 9. to 8th century, late group covers the time until 7th century. There is a clear continuity between the two phases of the pottery in question. Only some forms seems to be specific to their own stages. Especially the potteries of Üçtepe and also potteries of Tille, Lidar, Sultantepe, Girnevaz, Aşağı Salat, Gre Dimse, Hakemi Use, Harabe Bezikan, Hirbemerdon, Salattepe and Kavuşan Höyük are in parrelel with the core Region of Assyrian Empire?s. In the studies on acquest materials of Mardin and Diyarbakır museums, the samples, observed to be completely in the likeness of the Neo-Assyrian pottery.
Benzer Tezler
- Doğu Anadolu'da Demir Çağ yivli keramik geleneği
Iron Age Grooved ware tradition in Eastern Anatolia
AYLİN ÜMİT ERDEM
- Çanak çömlek öncesi Neolitik Dönem'den Demir Çağı sonuna kadar dikilitaşlar ve steller
Standing stones and steles from the pre-pottery Neolithic to the end of Iron Age
SÜHEYLA ZIMMERMANN
- Arkeolojik verilerin ışığında Epi-Paleolitikten Tunç Çağları sonuna kadar Anadolu-İran ilişkileri
Relation between Anatolia and İran from the Epi-Paleolithic to the end of Bronze Ages based on archeological fainding
BAYRAM AGHALARİ
- Erzurum ve Kars Müzelerinde bulunan Urartu dönemi öncesine ait metal silahlar
Pre-Urartian metallic weapons in Erzurum and Kars Museums
GÜLŞAH ALTUNKAYNAK
- Maddi kalıntılar doğrultusunda Anadolu'da M.Ö. 1200- 900 arası 'Balkan kavimleri' izleri
Between 1200-900 bc in Anatolia material remains of the 'Balkan tribes'
DENİZ ROTARMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKSEL SAZCI