Geri Dön

Türkiye Türkçesinde emir ve istek kipinin tarihsel ve eş zamanlı görünümü

A diachronic and sychronic analysis of Turkish optative and imprative mood

  1. Tez No: 345993
  2. Yazar: ZELİHA TUĞUZ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALİ TAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Emir kipi, emir çekimi, istek kipi, istek çekimi, 1. kişi çekimi, Imperative, optative, mood, modality, 1st person conjugation
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 251

Özet

Bu çalışmada Türkiye Türkçesinin tartışmalı konularından biri olan emir ve istek kipinin hem biçimbirimsel hem de işlevsel açıdan ele alınan güncel tartışmalarına ilişkin yeni savlar üzerinde durularak çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Birinci bölümde tarihî Türk dillerinde ve Çağdaş Türk dillerindeki emir ve istek çekimleri açıklamalarıyla ve örneklerle verilmiştir. İkinci bölümde, Türkiye Türkçesi üzerine yazılmış dil bilgisi kitapları incelenmiş ve dilbilgisi ve dil bilimi alanında çalışanlarının bu konudaki düşüncelerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ayrıntılı bir biçimde emir kipinin işlevleri üzerinde durulmuştur. Bu bölümde emir kipinin işlevleri ve bu işlevlerin hangi koşullarda ortaya çıktığı anlatılmaya çalışılmıştır. Sonuç bölümünde sorunun kaynağı üzerinde durulmuştur. Taranan eserlerden de örnekler verilerek bir değerlendirme yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, we question recent hypothesies and suggest solutions on one of the popular subject matters in Turkish grammar, which is the morphological and functional analysis of imperative and optative mood. In the first part, imperative and optative conjugation in the former Turkish language and Contemporary Turkish languages are given with explanations and examples. In the second part, the books written on Turkey Turkish grammar are searched and linguistic and grammatical studies on this subject are presented. In the third part, focused on the functions of the imperatives in detail. In this section we try to explain the functions of the imperatives and the contexts where these functions emerge. In the conclusion, study focuses on the source of the issue.

Benzer Tezler

  1. Haldun Taner'in Kızıl Saçlı Amazon ve Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu / Ayışığında 'Çalışkur' adlı hikaye kitaplarında tasarlama kipleri ve tasarlama anlamındaki diğer kullanımlar

    In the Haldun Taner's 'Kızıl Saçlı Amazon', 'Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu / Ayışığında Çalışkur' named tale books compose moods and the other usage of composing

    YILMAZ EVAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DilbilimÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÖZMEN

  2. Bucaktan Sesler adlı eser esasında Gagavuz Türkçesinde fiil

    Verbs in Gagauz Turkish Based on 'Bucaktan Sesler'

    HATİCE ÇAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEVLÜT GÜLTEKİN

  3. Türkiye Türkçesinde emir kipliği

    Command modality in Turkey Turkish

    ÇİĞDEM USTA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DilbilimKırıkkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLGEHAN ATSIZ GÖKDAĞ

  4. Türkiye Türkçesinde isteme anlam birimi: Dilbilgisel ve toplum dilbilimsel bir inceleme

    Requestive modality in Turkish: A linguistic and sociolinguistic investigation

    SEMA ASLAN DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE YILMAZ

  5. Eski Uygur Türkçesinde dua / alkış (Anlambilimsel bir inceleme)

    Prayer / blessing in the Old Uighur Turkish (A semantic study)

    MUSTAFA AĞCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT GÜL