Türkçede +CI/+CU isimden isim yapım eki
+CI/+CU affix of nominalization in Turkish
- Tez No: 348025
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: yapım, +CI/+CU, anlam, fonksiyon, işlek, construction, +CI/+CU, definition, function, productive
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Tezin amacı, +CI/+CU ekinin Türkçenin başlangıcından günümüze kadarki işlev ve anlam dallanmalarını tespit ederek, bunların tarihi dönemlere ait edebi metinlerde ve sözlüklerde geçen örneklerini verip, art zamanlı bir çalışma yapmaktır. Ayrıca ekin sorunlarını tespit ederek bunlarla ilgili çözüm yolları sunmak tezin diğer hedefleri arasındadır. Çalışmada ilk olarak tarihi dönemlere ait sözlükler, döneminin dil özelliklerini yansıtan metinler ve bu metinlere ait dizinler taranarak +CI/+CU ekinin kullanıldığı kelimeler bilgisayar ortamında fişlenmiştir. Daha sonra fişlenen kelimeler işlevlerine göre tasnif edilmiş ve çalışmaya aktarılmıştır. Sonuç olarak, Türkiye Türkçesinde ve tarihi dönemlerde kullanılan örnekleri göz önünde bulundurarak +CI/+CU ekinin işlevleri ve anlam dallanmaları tespit edilmeye çalışılmıştır. Ekin en önemli görevinin“alışkanlıkları olan, belirli faaliyetleri ve meslekleri yapan kişi”olduğu kanısına varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study analyses +CI/+CU, one of the most commonly used affixes that produces noun from a noun, since the emergence of Turkish to modern day within the context of historical Turkic dialects as well as Turkish of Turkey. The aim of the thesis is to detect function and divergence of meaning since the commencement of Turkish to today, and provide examples to them from literary texts and dictionaries in various historical periods, and conduct diachronic study. Furthermore, offering solutions to the problems of the affix is another objective of the thesis. The study first keeps a record of words that use +CI/+CU affix in computer environment by scanning dictionaries of historical periods, texts that reflects linguistic characteristics of the period and indexes of these texts. Then, the recorded words are sorted out according to their functions and transferred to the study. Consequently, keeping the samples from Turkish of Turkey and those used in historical periods, functions of +CI/+CU affix and definition divergences were detected. It has been comprehended that the most significant function of the affix is“a person who has habits, conducts certain activities and professions”.
Benzer Tezler
- Kutadgu Bilig'de isim çekim ve yapım ekleri
Casus-and nominale suffix in Kutadgu Bilig
TALİP YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER AKKUŞ
- Eski Anadolu Türkçesinde edat ve zarf fiillerin fonksiyonları
Başlık çevirisi yok
KAMİL TİKEN
Doktora
Türkçe
1993
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. MERTOL TULUM
- 汉语后缀'者''家'与土耳其语'-ci'对比研究
Çincedeki Sonekler 'zhe','jia' İle Türkiye Türkçesindeki '-ci' Ekinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Çalışma
SEMİNE İMGE AZERTÜRK
- Türkçede anlık oluşumlar
Nonce formations in Turkish
FATMA CANSEL ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiGenel Dilbilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CAN
