Çağdaş saha (Yakut) edebiyatı eserleri üzerine bir gramer incelemesi (Sıfat, Zamir, Zarf, Edat)
A grammar review on literary works of contemporary sakha literature (Adjective, Pronoun, Adverb, Postposition)
- Tez No: 348184
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET FATİH KİRİŞÇİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Saha Türkçesi, Sıfat, Zamir, Zarf, Edat, Sakha Turkish, Adjective, Pronoun, Adverb, Postposition
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Türk Dili, bugün çok geniş bir coğrafyaya yayılmış; birbirine yakın veya uzak birçok lehçe ve şiveye sahip bir dildir. Lehçe ve şivelerin meydana gelmesi belli dönemlerde gerçekleşmiştir. Saha Türkçesi, Genel Türkçeden ilk ayrılan lehçelerden biridir. Taşıdığı arkaik özellikler, sistematik ses değişimleri, diğer lehçelerde nadir görülen diftonglu ve uzun ünlülü kelimeler vb. birçok özellik Saha Türkçesinin erken ayrılığıyla ilgilidir. Bunda Sahaların akrabalarından uzakta yaşamasının da etkisi vardır. Fakat bu ilgi çekici lehçe üzerine Türkiye?de yeterli çalışma yapılmamıştır. Türkiye?de Saha Türkçesi üzerine bugüne kadar yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinde isim, fiil, söz varlığı gibi çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada, daha önce ele alınmamış olan sıfat, zamir, zarf ve edat konularını ele alınmıştır. Tez giriş ve inceleme bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümü iki kısma ayrılmıştır. Birinci kısımda tezin konusu, amacı-önemi ve yöntemi-tekniği hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda Saha Türkleri ve Saha Türkçesi hakkındaki bilgilere yer verilmiştir. İnceleme bölümü dört ana başlıktan oluşmaktadır: Sıfat, zamir, zarf ve edat. Her bir başlık altında ele alınan konu ile ilgili teorik bilgiler verildikten sonra çağdaş Saha edebiyatı eserlerinden örnek cümleler verilmiştir. Daha sonra da bu cümleleri Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. İnceleme bölümünün ardından ?Sonuç? başlığı altında sıfat, zamir, zarf ve edatla ilgili hususlar maddeler hâlinde ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Turkish language spreads through a wide geography; it is a language that contains many dialects and accents whether closely or remotely familiar to each other. Formation of dialects and accents does not come up at a time, instead it occurs in particular periods. Sakha Turkish is one of the first dialects which part from Common Turkish. It has various qualities such as different archaic qualities, systematic phonetic changes, and words with diphthong and long vowels which are seen rarely in other dialects; and, these qualities are results of Sakha Turkish's early separation. Sakha's living away from their relatives has also an impact on this. However, there is not sufficient study on this interesting dialect in Turkey. Master and doctorate dissertations written in Turkey about Sakha Turkish thus far examine nouns, verbs and vocabulary. In this dissertation, adjective, pronoun, adverb and postposition topics are discussed, which are not handled before. This dissertation consists of introduction and review sections. Introduction section is separated into two parts. In the first part, information about the topic, aim-significance and method-technique of the dissertation is given. In the second part, information about Sakha Turks and Sakha Turkish is given. Review section consists of four main titles: adjective, pronoun, adverb, and postposition. Under each title, firstly theoretical information about the related issue and then example sentences about the issue from contemporary Sakha literature's literary works are given. Later, these sentences are translated into Turkish. After review section, under the title of ''Conclusion'' subjects about adjective, pronoun, adverb, and postposition are specified.
Benzer Tezler
- Saha (Yakut) Türklerinin Kııs Debeliye Destanı üzerine bir gramer incelemesi
A grammar review on Kiis Debeliye Epic of Sakha (Yakut) Turks
DOĞAN ÇOLAK
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH KİRİŞÇİOĞLU
- Çarlık dönemi Rus Ortodoks misyonerliğinin Saha Türkçesine dinî çeviri faaliyeti ve Saha Türkçesi dinî çeviri edebiyatın dili
Religious translation activities by the missionary of Tsarist Russian Orthodoxt into Sakha Turkish and the language of religious translation literature in Sakha Turkish
ÜMİT ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSÜM KİLLİ YILMAZ
- Saha (Yakut) Türkçesinde fiil söz yapımı
Verb formation in Sakha (Yakut) Turkish
İSMET KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜM KİLLİ YILMAZ
- Divânü Lügati't-Türk'teki kültür kelimeleri ile Saha Türkçesinin kelime hazinesinin karşılaştırılması
A comparative study of the words which reflect the cultural assets in Divânü Lügati?t-Türk and the vocabulary of Sakha (Yakut) Turkish dialect
BEKİR YAVUZ PEKACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. FATİH KİRİŞÇİOĞLU
- Tarihi ve çağdaş Türk lehçelerinde geniş zaman (Basit çekim)
Wide time in historical and contemporary Turkish dialects (Simple shooting)
SERVET BOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSiirt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHAP BULAK