Abbâsî Halifesi Mu'tezz ve Dönemi
An Abbasid Caliph Mu'tezz and his Period
- Tez No: 348905
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. FUNDA DEMİRTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Abbâsîler, Halife, Mu'tezz, Türkler, Abbasids, Caliph, Mu'tezz, Turks
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
232/847'de başlayan ve Abbâsîler'in ikinci dönemi olarak anılan dönemin önemli bir parçası olan Mu'tezz dönemi, devlet içindeki iç çekişmelerin ve kargaşanın hâkim olduğu bir dönem olmuştur. Halife Mu'tasım döneminden itibaren devlet yönetiminde etkin olmaya başlayan Türkler ile halife arasındaki mücadeleler bu iç çekişmelerin temel sebebi olmuştur. Mu'tezz, selefi Müsta'în'in Samarrâ'yı terk ederek Bağdat'a gitmesinin ardından, Samarrâ'daki Türk komutanlar ve halk tarafından halife ilan edilmiştir. Böylece Samarra'da Mu'tezz'in, Bağdat'ta da Müsta'în'in halife olarak tanındığı ve çift başlılığın yaşandığı bir dönem başlamıştır. Taraflar arasında kanlı çatışmaların yaşandığı bu dönem, yaklaşık bir yıl sürmüş ve Mu'tezz'in hilafeti tek başına ele geçirmesiyle son bulmuştur. Böylece Bağdat halkından ve yöneticilerinden de bîat alınarak umumî bîat sağlanmıştır. Umumî bîattan sonra Mu'tezz, kendisini hilafet makamına getiren Türkler'in devlet üzerindeki hâkimiyetini azaltmak için onlarla mücadeleye girişmiştir. Bu mücadeleler sonunda bazı Türk komutanları bertaraf etmeyi başarmıştır. Ancak devlet üzerindeki Türk hâkimiyetine son vermeye muvaffak olamadığı gibi, yine Türk komutanlar tarafından halifelikten azledilerek hapse atılmış, kısa bir süre sonra da ölmüştür. Mu'tezz dönemi, devlet yönetiminde Türk etkisinin en fazla hissedildiği dönemdir. Ayrıca bu dönemde Türk hâkimiyetinden rahatsız olan gruplar da yavaş yavaş kendisini göstermeye başlamıştır. Tüm bu unsurların vermiş olduğu iktidar mücadelesi ve iç karışıklıklar devletin iktisadi ve idârî bakımdan ciddi sorunlar yaşamasına yol açmıştır. Mu?tezz dönemi, yaşanan iç karışıklıkların Abbâsî Devleti'nin çöküşünü hızlandırmasında önemli etkenler olması nedeniyle büyük önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
Period of Mu'tezz, which is a significant part of the period that is mentioned as the second period of Abbasids, was an era which civil conflicts in the state and disorder prevailed. Struggles between the caliph and Turks, who began to be efficient in the state administration since Mu'tasım period were the basic reason of these civil conflicts. Caliph Mu'tezz was announced as the caliph by the Turkish commanders in Samarra and the public after his predecessor Müsta'în left Samarra for Baghdad. Thus, a period which Mu'tezz in Samarra and Müsta'în in Baghdad were acknowledged as caliphs, and a dual governance was experienced commenced. This period which bloody conflicts were experienced between the parties continued for about one year ended by the caliphate being taken charge by Mu'tezz alone. Thus, general submission was obtained by taking submission from the people of Baghdad and its administrators. Mu'tezz began to clash with the Turks who instated him to the throne of caliphate to weaken their dominance over the state. He managed to rule out some Turkish commanders after these clashes. However, he could not achieve to end the Turkish dominance over the state, moreover, he was discharged from the caliphate and imprisoned by Turks again, and soon afterwards he died. Mu'tezz period was an era which Turkish influence was mostly felt in the state administration. And also, some groups that are disturbed by Turkish dominance began to appear gradually. The struggle of power campaigned by all these factors and civil conflicts caused the state to experience serious problems in respect to economy and administration. Mu'tezz period has a vital importance since the civil conflicts lived were significant factors that hastened the decay of the Abbasid State.
Benzer Tezler
- Abbasiler Devletinde siyasi baskı, isyan ve cinayetler (809 - 902)
Political oppression, revolt and homicide in the Abbasids State (809 - 902)
YUSUF ÖTENKAYA
- Abbâsî Halifesi Mu'temid Alellâh'ın hayatı ve halifeliği (229-279/843-892)
The Abbasid Caliph Mu'tamid Alallah's caliphate and life (229-279/843-892)
ALİ KUŞCALI
Doktora
Türkçe
2021
BiyografiNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN YÜKSEL
- Abbâsî halifesi Mu'tasım-Billâh ve dönemi
The Abbâsid caliph Mu'tasim-Billâh and his (Caliphate) period
ELİF TAŞKAN DEMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. HÜSNÜ KOYUNOĞLU
- Saffârîler ve Tahirîlerin siyasî ilişkileri (253-279/867-892)
Saffârid and Tahirîds political relations (253-279/867-892)
ESRA ALADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH DUMAN
- Abbasî Halifesi Ebu'l-Abbas Abullah es-Seffah ve Dönemi
Abbasid Caliph Abu'l-Abbas Abdullah es-Seffah and his period.
FARUK İNCE