İstihbaratta muhbir kullanılmasının hukuki açıdan incelenmesi
Legal analysis of use of informants in intelligence
- Tez No: 348923
- Danışmanlar: PROF. DR. FERİDUN YENİSEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Uluslararası İlişkiler, Law, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harp Akademileri Komutanlığı
- Enstitü: Stratejik Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Geçmişte olduğu gibi günümüzde de muhbir kullanımı, istihbarat ve güvenlik teşkilatlarının bilgi toplamak için kullandığı vazgeçilmez yöntemlerden birisidir. Ancak diğer istihbarat faaliyetleri gibi muhbir kullanımı da temel hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesi ile sonuçlanabilmektedir. Diğer taraftan özellikle soğuk savaşın sona ermesiyle birlikte değişen tehdit algılamaları ile şekillenen yeni güvenlik anlayışında muhbir kullanılmadan, temel hak ve özgürlükleri tehdit eden birçok unsurun faaliyetlerini önceden algılamak ve önlemek mümkün görünmemektedir. İstihbaratta muhbir kullanılması temel hak ve özgürlüklere müdahalenin yanı sıra, muhbirin görevi nedeniyle suç işlemesi, muhbirin kimliğinin korunması, elde edilen bilgilerin delil olarak kullanılması gibi çok hassas konuların çözüm beklediği bir istihbarat toplama yöntemidir. Bu derece hassas konuları barındıran muhbir kullanma yönteminin, Türkçe yazında önemini ve etkinliğini belirten araştırmaların sayısının fazlalığının aksine hukuki boyutunu inceleyen araştırma yok denecek kadar azdır. Oysa günümüzde istihbaratın modernleşmesi devletlerin gerek kendi istihbarat teşkilatları gerekse diğer devletlerin istihbarat teşkilatlarıyla iş birliğine gitmesi ve istihbaratın belli kurallar altında faaliyetlerini icra etmesi ve denetlenebilmesi amacıyla hukuki bir zemine çekilme gayreti olarak tanımlanmaktadır. İstihbaratta başlayan modernleşme sürecinin aksine ülkemizde muhbir kullanılması gibi hassas bir konu bugün itibariyle halen yasalarımızda yer almamaktadır. Önleme dinlemesi, yasal bir düzenleme olmasına karşın gerek akademik çevrelerde gerekse kamuoyunda tartışılmaktadır. Diğer taraftan yasal dayanağı olmadan kullanılan muhbir yöntemi ile ilgili ciddi seviyede bir tartışma başlamadığı söylenebilir. İşte bu araştırmanın amacı ülkemizde sıklıkla başvurulan bir istihbarat toplama yöntemi olmasına karşın halen yasal olarak düzenlenmemiş olan muhbir kullanma yöntemi ile ilgili iç hukuktaki boşluğa dikkat çekmektir. Araştırma, istihbaratta muhbir kullanma yönteminin, bir gereklilik olduğu ve bu nedenle terk edilemeyeceği, ancak gerek vatandaşların temel hak ve özgürlükleri bakımından gerekse muhbirin haklarının korunması açısından ve de etkin bir muhbir yönetim sistemi kurulabilmesi için yasal olarak düzenlenmesi gerektiği sonucuna ulaşmıştır.
Özet (Çeviri)
As in the past, today for intelligence and security agencies the use of informants is one of the indispensable methods to gather intelligence. However, as well as other intelligence activities, the use of informants usually violates fundamental rights and freedoms. On the other hand, in the new concept of secuirty shaped by threat perceptions especially changed by the end of the cold war, to detect and avoid factors in advance that threaten rights and freedoms do not seem possible without using informants. As well as the violation of fundamental rights and freedom the usage of intelligence informant is an intelligence gathering method that expects a solution to sensitive issues like protection of the identities of informants, authorization of otherwise illegal activitiy and using intelligence information obtianed throuhg informants as evidence. In Turkish literature, there are sheer number of studies indicating the importance and the effectiveness of using an informant which is an information collection method that is raising high sensitive issues, in contrast to reality that almost no research examining the legal aspect of the issue. Yet today, intelligence modernization is defined the efforts by states for increasing the intelligence sharing between its own intelligence agencies as well as the other state?s intelligecense services and draw a legal framework for intelligence activities. In our country, rather to the modernization process has begun in intelligence, a sensitive method like the usage of informants doesn?t have a legal basis, today. Although there is a legal basis of interception of comminications, today academic circles and the public are discusses about the method. On the other hand, using of informants, that does?nt have legal basis, has not been discussing. This research, has pointed out the lack in the literature and law regarding this field by the arguing the use of informants in intelligence. The research has conculded that use of informants in intelligence is a requirement and therefore cannot be abandoned, however, in terms of protecting fundamental rights and freedoms of citizens and protecting the rights of informants and also for an effective informant management system, should be regulated by law.
Benzer Tezler
- Önleyici amaçla elde edilen verilerin ceza muhakemesinde kullanılabilirliği
Use of data in criminal procedure which are obtained for preventive purpose
BARAN KIZILIRMAK
- Kavramsal açıdan istihbarat ve yardımcı istihbarat elemanının önemi
Intelligence?ın the conceptual framework and the ımportance of 'ınformants'
RECEP GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Kamu YönetimiPolis AkademisiGüvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN ÇEVİK
- İstihbaratta karşı istihbarat ve karşı casusluk: James Jesus Angleton örneği
Counterintelligence and counterespionage in intelligence: A study of James Jesus Angleton
BİLAL ÇAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma Üniversitesiİstihbarat Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAAN KUTLU ATAÇ
- İstihbaratta büyük veri ve veri / metin madenciliği: Bir uygulama
Big data and data / text mining in intelligence: An application
NİHAL BABADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Savunma ve Savunma TeknolojileriPolis AkademisiGüvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ YURDAKUL
- Karşı istihbaratta insan boyutunun irdelenmesi: Gafil muhbirlik örneği
The scrutinization of human dimension of counterintelligence: The case of unwitting informant
MEHMET YENAL ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞAMİL ÜNSAL