Batı Anadolu'da Efelik ve Eşkıyalık türküleri ve hikâyelerinin edebi yönden incelenmesi
A literary research on Zeibek and Banditry songs and stories in Western Anatolia
- Tez No: 349172
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUVAFFAK DURANLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Batı Anadolu, Efe, Zeybek, Eşkıya, Türkü, Western Anatolia, Efe (Leader of a Zeibek gang), Zeibek, Bandit, Folk song
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 622
Özet
TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı temelinde oluşturduğumuz bu tezde, Batı Anadolu?nun on üç iline ait 963 türkü incelenmiş ve bu türkülerden 77?sinin efelik ve eşkıyalıkla bağlantılı olduğu görülmüştür. Tespit edilen bu türküler şekil, içerik olarak ayrı ayrı incelenmiş ve daha sonra da türkülerin genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Efelik ve eşkıyalık türkülerinin neredeyse tamamının nazım türü koçaklama, güzelleme ve ağıttır. Nazım birimi bakımından 2 bent, 3?lü mısra ve 2 mısralı nakarat yapısı, efelik ve eşkıyalık türkülerinin genel karakterini yansıtmaktadır. Türkülerde daha çok 11?li ölçü kullanıldığı görülmektedir. Tam ve zengin kafiye çeşitleri rediflerle dolgunlaştırılmıştır. Düz kafiye düzeni fazladır. Türkülerde koşma nazım şekli birinci sırada, manî şekli ise ikinci sırada yer almaktadır. Kalıp ifadeler türkülerin tamamında kullanılmıştır. Deyim ve atasözleri yeterli düzeyde değildir. Yerel ağız özelliklerine sıklıkla rastlanmaktadır. İfadeler, sade ve akıcı bir üslupla verilmiştir. İncelenen türkülerin 63?ünde 36 kahramanın adı yer almakta ve bunların 30?unun hikâyesi mevcuttur. Diğer türkülerde ise belli bir kahraman adı yer almamaktadır. Tezde türkü metinlerinin yanı sıra bu hikâye metinlerine de yer verilmiştir. Bu yöntemin bölgedeki efelik kurumunun daha iyi anlaşılmasına ve efe hakkında yakılan bu türkülerin çok yönlü incelenmesine zemin sağlayacağı düşünülmektedir. Zira sözlü halk edebiyatının bir ürününü, oluştuğu ortamı yok sayarak incelemek mümkün değildir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, which was prepared with reference to TRT Turkish Folk Music Repertoire, 963 folk songs belonging to 13 provinces of Western Anatolia were studied and 77 of them were found to be associated with zeibeks and banditry. These folksongs were separately examined with respect to form as well as content and then a general analysis was conducted. Almost all of the zeibek and banditry folk songs are melodies on love or heroism and laments in verse. Their construction in 2 stanzas, triple verse and double repeat form reflects the general characteristic of folk songs about zeibeks and banditry. It has been seen that an 11-iamb metric foot was often used in these songs. Perfect rhymes and rich rhymes were enhanced by pre-rhymes. Straight rhyme forms are common. In these folk songs, Koşma is the most common form of verse, followed by Mani trite phrases are used in all of the folk songs. Use of idioms and proverb is not sufficient. Local dialects are often encountered. Expressions are given in a plain and smooth manner. In 63 of the folk songs studied, the names of 36 heroes are mentioned and stories of 30 of them are told. The remaining songs do not have the name of a definite hero. The present thesis contains not only song lyrics but also the texts of these stories. It is thought that this method will pave the way for a better understanding of zeibeks and lead to multiple investigations of these folk songs made for zeibek leaders; because it is not possible to examine a product of verbal folk literature without considering the environment where it is created.
Benzer Tezler
- Türk romanında efelik ve efeler üzerinde bir inceleme
Research on efelik and efeler in turkish fiction
BETÜL ÖZTOPRAK
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZSARI
- Sosyal tarih perspektifinden Batı Anadolu'da 'Efelik' ve 'Zeybeklik' kavramları üzerine bir araştırma
'A research on the notions of 'Efelik' and 'Zeybeklik ' at West Anatolia with respect to social history perspective'
MUSTAFA KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ KÖSTÜKLÜ
- Osmanlı Devleti hizmetinde üç yabancı danışman: Charles Ambraise, Bernard-Helmuth van Moltke, Guiseppe Danizetti
Three foreign advisers in the service od Ottoman goverment: Charles Ambraise, Bernard-Helmuth van Moltke-Guiseppe Danizetti
CANAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
TarihAnadolu ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
Charles Ambraise, Bernard-Helmuth van Moltke, Guiseppe Danizetti / Three foreign advisers in the service od Ottoman goverment: Charles Ambraise, Bernard-Helmuth van Moltke-Guiseppe Danizetti
- Gebelikte bebeğe yönelik yapılan hazırlıkların prenatal bağlanma ile ilişkisi
The association between preparations for baby during pregnancy and prenatal attachment
KADRİYE DAĞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kadın Hastalıkları ve DoğumAdnan Menderes ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALE UYAR HAZAR
- Batı Anadolu'da yayılım gösteren Fragaria vesca L.'nin biyolojisi üzerine araştırmalar
Investigations on biology of Fragaria vesca L. distrubuted in west Anatolia region
DOĞAN SEYFETTİN ALDAĞ