Eski Anadolu toplumlarında geçmişten günümüze ağız ve diş sağlığı
The mouth and tooth health in ancient Anatolian societies from the past to the present
- Tez No: 349234
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PINAR GÖZLÜK KIRMIZIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Antropoloji, Anthropology
- Anahtar Kelimeler: Eski Anadolu toplumları, diş çürüğü, hypoplasia, diştaşı, apse, periyodontal hastalık (alveol kaybı), ölüm öncesi (antemortem) diş kayıpları, diş aşınmaları, Ancient Anatolian populations, dental caries, hypoplasia, calculus, abscess, periodontal diseases (alveolar resorption), antemortem tooth loss, dental wear
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Paleoantropoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Eski Anadolu toplumlarında ağız ve diş sağlığı ile ilgili bilgiler, toplumların sağlık, beslenme, genetik örüntü, metabolik bozukluklar, enfeksiyonel hastalıklar ve toplumsal ilişkilerin aydınlatılması hakkında oldukça önemlidir. Toplumların ağız ve diş sağlığı incelenirken görülen patolojik oluşumların sıklığı ve oranları dönemlere, toplumların biyolojik ve kültürel farklılıklarına göre değişebilmektedir. Tarıma geçişle birlikte eski Anadolu toplumlarının üretim ve tüketim anlayışının değişmesi, yaşam biçimlerinde, beslenme biçimlerinde, besin hazırlama tekniklerinde ve tükettikleri besinlerin niteliğinde bir değişime neden olmuştur. Bu değişim toplumların ağız ve diş sağlıkları ve diğer sağlık problemlerini de etkilemiştir. Bu çalışmada, eski Anadolu insanlarının ağız ve diş sağlığıyla ilgili araştırmalar derlenerek, Neolitik?ten günümüze kadar Anadolu toplumlarında meydana gelen diş ve çene hastalıklarının nasıl bir seyir izlediği incelenmiştir. Anadolu?da farklı dönemlerde ve farklı coğrafik ortamlarda yaşamış toplumların ağız ve diş sağlığı verileri hem dönemsel hem de bölgesel olarak birbirleriyle karşılaştırılarak, aralarındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda diş çürüğü, hypoplasia, diştaşı, apse, periyodontal hastalık (alveol kaybı), ölüm öncesi (antemortem) diş kayıpları ve diş aşınmaları değerlendirilmiştir. Diş çürüğü, tarım toplumlarında oldukça yüksek oranlarda gözlenmektedir. Bunun nedeni, tarım toplumlarında öğütülmüş besinlerin buna bağlı olarak da karbonhidratlı ve şekerli besinlerin ağırlıklı olarak tüketilmesidir. Hypoplasia ve diştaşı da eski Anadolu toplumlarında yüksek oranlarda tespit edilmiştir. İleri derecede aşınma ya da ilerlemiş çürük nedeniyle meydana gelen apsenin varlığı, farklı dönemler arasında anlamlı bir değişim göstermemektedir. Periyodontal hastalık (alveol kaybı) incelenen toplumlarda oldukça yüksektir. Antemortem diş kaybı ağız ve diş sağlığı iyi olan toplumlarda daha az gözlenmiştir. Tarıma geçişle birlikte bir azalma gösteren aşınma dereceleri genellikle eski Anadolu toplumlarında orta derecelerde gözlenmektedir.
Özet (Çeviri)
In ancient Anatolian populations, information about mouth and dental healthy, societies healthy, nutrition, genetic pattern, metabolic disorders, infectious diseases are really important for clarification of social relations. Examining oral and dental healthy of communities seen that the frequency and rate of pathological formations may vary according to periods and societies biological and cultural differences. With the transition to agriculture the concept of production and consumption of ancient Anatolian societies change, and this condition has led to change their lifestyles,nutrition forms, food preparation techniques and nature of the nutrients they consume. This change affected societies mouth and dental healthy and also affected their other healthy problems. This study examines the improvement on mouth and teeth?s healthy from the Neolithic to present day by collecting the researches about mouth and teeth healthy of the ancient Anatolian populations. In Anatolia societies mouth and teeth health data in different periods and different geographical environments, as well as seasonal and regional compared with each other, try to determine the similarities and differences between them. In this, dental caries, hypoplasia, calculus, abscess, periodontal disease (alveolar resorption), antemortem tooth loss and dental wear are evaluated. Dental caries is observed at fairly high rates in agricultural societies. This is because the milled nutrients in the agricultural societies, consequently, carbohydrate and sugary foods, mainly consumed. Hypoplasia and calculus were found in the ancient Anatolian populations at higher rates. Abscess caused by severe wear or the presence of advanced caries, does not show a significant change between the different periods. Periodontal disease (alveolar resorption) is quite high in surveyed societies. Antemortem tooth loss, less observed in communities which is good oral and dental health. Showing a reduction in the degree of corrosion with the transition to agriculture, typically observed at high levels in ancient Anatolian societies
Benzer Tezler
- Eski Mezopotamya ve Anadolu'da evlilik süreci
Marriage process in Ancient Mesopotamia and Anatolia
KADRİYE TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihPamukkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANIM HANDE DUYMUŞ FLORIOTI
- Türk folklorunda ölüm üzerine sosyolojik bir çalışma
A sociological study on death in the Turk folklore
ÖZLEM ÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiSosyoloji Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH TAŞKESEN
- Eski Mezopotamya ve Anadolu toplumlarında bereketi artırmaya yönelik inanış ve uygulamalar
Belief and practices for increasing ability in old Mesopotamia and Anatolian societies
EMİN ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUZAN AKKUŞ MUTLU
- Konya kent merkezinde mekan kalitesine yönelik bir araştırma-Mevlana caddesi örneği
A research on space quality in Konya city center-Mevlana avenue
GÖKHAN KART
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkKTO Karatay ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN DEMİRKAN TÜREL
- Türklerde mezar mimarisinin anadolu Selçuklu Dönemi Konya kümbetleri üzerinden tipolojik irdelenmesi
Typological analysis of Turkish tomb architecture on Konya kumbets of Anatolian Seljuk Period
ŞULE TANRIVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİLE NAKIŞ KARAMAĞARALI