Âgehî'nin Fetih-nâme-i Kal'a-i Sigetvar'ı: İnceleme-tenkitli metin
Âgehî's Fetih-nâme-i Kal'a-i Sigetvar: Analysis-edition critic
- Tez No: 350256
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NURGÜL ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Fetih-nâme, Âgehî, Kanunî Sultan Süleyman, Sigetvar, Fetih-name, Âgehî, Suleiman the Magnificent, Sigetvar
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Bu çalışma; Vardar Yenice?li Âgehî Mansûr Çelebi?nin Sigetvar?ın fethi, Kanunî Sultan Süleyman?ın ölümü ve II. Selim?in cülûsunu anlatan Fetih-nâme-i Kal?a-i Sigetvar isimli eseri üzerine yapılmıştır. Giriş bölümünde, Kanunî Sultan Süleyman döneminin siyasî ve edebî durumundan bahsettikten sonra `fetih-nâme? türünün doğuşu ve gelişimi hakkında bilgi verilmiştir. Kanunî Sultan Süleyman?ın seferleri hakkında bilgi verilip, bu dönemde yazılan fetih-nâmeler, yapılan seferlere göre kategorilere ayrılarak incelenmiştir. Bu bölümde son olarak Âgehî?nin eserinin de türü olan `Sigetvar-nâme?ler ele alınmıştır. Birinci bölümde, müellifin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri ile ilgili bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, eserin nüshalarının tespiti, tavsifi ve tasnifi üzerine geniş açıklamalar yapılmıştır. Metin oluşturulurken nüshalar birbirleriyle karşılaştırılmış ve nüsha farkları dipnot şeklinde gösterilmiştir. Üçüncü bölümde, eserin dil ve üslubu incelenmiş; eserdeki deyimler, atasözleri ve edebî sanatlar ile metin içinde yer alan şiirlerin nazım şekli ve vezinleri hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde, eserin muhteva özellikleri Din, Toplum ve Tabiat ana başlıkları altında incelenmiştir. `Din? başlığı altında, Allah, Melekler, Peygamberler, Ayetler ve Hadisler, Dört Halife, Cennet ve Sahabeler konularının tahlili yapılmıştır. `Toplum? bölümünde, eserde yer alan Şahıslar, Ülkeler ve Şehirler, Nehirler ve Toplumsal Hayat incelenmiştir. `Kozmik Unsurlar? ana başlığında ise Gökyüzü, Yıldızlar, Burçlar ve Seyyârelerin tahliline yer verilmiştir. Beşinci bölümde, transkripsiyon alfabesi ve tenkitli metnin kuruluşunda izlenen yöntemler verilmiştir. Sonuç kısmında ise bu çalışmada elde edilen bilgiler aktarılmış ve genel bir değerlendirme yapılmıştır. Son olarak Fetih-nâme-i Kal?a-i Sigetvar?ın tenkitli metin verilmiştir. Çalışmamız; kaynakça, kişi ve yer adları dizini ve sözlük ile son bulmuştur. Fetih-nâme-i Kal?a-i Sigetvar, 16. yüzyılın süslü nesir diliyle yazılmış eserlerine bir örnek teşkil etmektedir. Çalışmamızdaki amacımız, henüz üzerinde bir çalışma yapılmamış olan fetih-nâme türünde bir eseri tanıtmak ve muhtevasını inceleyerek bu alanda yapılmış çalışmalara katkı sağlamaktır.
Özet (Çeviri)
This study are done on the work that tells Âgehî Mansûr Çelebi from Vardar Yenice of Conquest of Sigetvar, death of Sultan Suleiman the Magnificent and cülus of II. Selim. In the introduction, it is mentioned the political and literatural situation of Sultan Süleiman the Magnificent?s period; informantion about the birth and development of type of conquest-namah are given. It is given information about the voyage of Sultan Suleiman the Magnificent, conquest-namah that written in this period are examined categorized by voyages. In this section, lasty Sigetvar-namah that type of Âgehî?s work are handled. In the first part of the work, the information is given about author?s life, literatural personality and works. In the second part of the work, copies of the determination and classification of the transaction is characterized on the extensive explanations. Note the differences compared to each other in the form of copies of the text displayed when creating copies. In the third part of the work, language and style of the work are examined; the information is given about the expressionas, proverb and literary art of the work and versification and meter of the poems in the text. In the forth part of the work, content features of the work are examined under the main headings as religion, society and nature. In the fifth part of the work, transcription alphabet, critique of the text as a result of the establishment of the methods and the results of the study are presented. The sixth and final chapter, critique, and transcription of the text are made, the text are given. Work, bibliography, index of personal and place names, and ended with the prepared site. Fetih-nâme-i Kal?a-i Sigetvar is an example of 16. Century?s ornate prose language. Our aim of this study, not yet been a study on introduce work type of conques-namah and examine content to contribute to the work done in this area by examining the content.
Benzer Tezler
- Miklos Zrinyi'nin Szigeti Veszedelem (Siget Tehlikesi) adlı eserinin değerlendirilmesi
The analysis of Miklos Zrinyi's Szigeti Veszedelem (Siege of Sziget)
ALPERTUNGA ALTAYLI
Doktora
Türkçe
2010
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİYE GÜNGÖRMÜŞ
- Âgehî'nin Riyâzü'd-devle adlı eseri, vr. 117b-vr. 175b: Giriş-metin-dizin
Âgehî's work Riyâz al-dawla, fols. 117b-175b, introduction-text-index
SILA GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT ŞEN
- Âgehi'nin Riyâzü'd-Devle adlı eseri (vr. 175b-vr. 204b): Giriş-metin-dizin
Âgehi's historical literary work name as Riyâzu'd-Devle
KAILIBINUER AIBAI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT ŞEN
- Āgehī'nin Riyāzü'd-Devle adlı eserinde fiiller 525a-622b varakları arası (Giriş-inceleme-metin-sözlük)
Verbs in Riyāzü'd-Devle is the written by Agehī pages 525a-622b (Introduction-analysis-text-dictionary)
ABDULLAH ÇİĞİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TANÇ
- Âgehî'nin Câmi'ü'l-Vâkıât-ı Sultânî adlı eserinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
Transcription and assessment of the work 'Câmi'u'l-Vâkiât-i Sultâni̇' by Agehî
MUHAMMED İKBAL MÜMİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihGaziantep ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS EMRE TANSÜ