Türk dilinde başlangıçtan bugüne geçmiş zaman
The past tense from the beginning to the present in Turkic language
- Tez No: 350969
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN DURGUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Geçmiş Zaman, Eski Türkçe, Çağdaş Türk Lehçeleri, The Past Tense, Old Turkic, Modern Turkic Dialects
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 392
Özet
Zaman, başlangıcı ve sonu olmayan, süreklilik arz eden soyut bir süredir. İnsanoğlu zaman adını verdiği bu uçsuz bucaksız kavramı üç bölüme ayırmıştır.“Geçmiş, yaşanmış an; şimdiki, yaşanan an ve gelecek, yaşanacak an”. Geçmiş zaman, başlangıçtan yaşanılan ana kadar olan bölümdür. Yaşanmışlık, bitmişlik ifade eder. Gelecek zaman, yaşanılan andan ileriye sonsuza doğru olan bölümdür. Şimdiki zaman ise yaşanılan, sadece içinde bulunulan anı gösterir.Bu çalışmada, Türk dilinde başlangıçtan bugüne geçmiş zamanın kullanımı incelenmiştir. Geçmişini Orhun Abideleri'nin dilindeki işlenmişliği göz önüne alarak 8.yy'dan daha gerilere götürebildiğimiz Türk dilinin 21.yüzyıla kadar geçirdiği aşamalar geçmiş zaman bağlamında ele alınmıştır. Bugüne kadar Türk dilinin farklı dönemlerinde geçmiş zamanın kullanımı ile ilgili araştırmacılar birçok makale ve kitap yazmıştır. Ancak bunlar; ayrı makale ve kitaplar halinde sadece belirli bir dönemle sınırlı kalmakta, konuya bütüncül yaklaşılmasına imkan vermemektedir. Bu çalışmada geçmiş zaman, Türk dilinin ilk yazılı belgesi Orhun Abideleri'nden itibaren tarihî ve çağdaş dönemler göz önüne alınarak bütüncül bir şekilde incelenmiş, tarihî dönemlerde karşımıza çıkan ancak varlığını koruyamamış eklerin uzun bir aradan sonra çağdaş dönemlerde ağızlarda ve lehçelerde ne şekilde karşımıza çıktığı gösterilmiştir. Türk dilinin başlangıcından bugüne elimizde bulunan metinlerden hareketle geçmiş zamanı ifade eden eklerin hem şekil ve zaman hem de sıfat-fiil görevleriyle oluşturduğu zengin anlatım yolları ve cümledeki görevleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Time is a duration which has no beginning or ending. Man has divided this boundless term which he calls 'time' into three parts:“Past, present and future”. The past is the part from the beginning to the present. It describes experiment and completeness. The future is the part which follows forward from the present into eternity. And the present only refers to the moment. İn our study, the usage of "past tense in Turkic language from the very beginning to the present. The phases, the Turkic language which we can date back to the 8th century owing to its literal usage in the inscriptions of Orhun monuments has been through up to the 8th century has been handled regarding the past tense. Up to now researchers have written many articles and books on the usage of past tense in Turkish language at different periods. However, they have been restricted to a certain period as independent studies, and haven't not mate it possible for us to approach the subject as a whole. In this study, beginning from the Orhun monuments which are the first written documents of Turkic language, past tense has been examined thoroughly, taking historical and modern periods into account. Examining the texts which have been written in Turkish so far, it has been tried to identify the various ways of expression which have been formed by past ingrections both as time and participles.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Firdevsü'l - İkbal (1a-40b varaklar) (inceleme - metin - sözlük)
Firdevsü'l - İkbal (1a-40b leaves) (examination - text - dictionary)
AYŞEGÜL KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. MUSTAFA TANÇ
- Türkiye'de Germanistik çalışmalarının dünü ve bugünü
Geschichte der Germanistik in der Türkei
ORHAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2003
Alman Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VURAL ÜLKÜ
- Sinema ve resim ilişkisi bağlamında Nuri Bilge Ceylan filmlerinin resimsel kadrajdaki etkisi
The impact of Nuri Bilge Ceylan films on the artistic framing in the context of cinema and painting relation
FİLİZ PİYALE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ZAHİT BÜYÜKİŞLİYEN
- The effect of studying in EFL context on Turkish erasmus exchange students' L2 English language proficiency development
İngilizcenin ortak iletişim dili olarak kullanıldığı bir bağlamda eğitim görmenin Türk erasmus değişim öğrencilerinin ikinci dil olarak İngilizce yeterlilik seviyesi gelişimleri üzerindeki etkisi
GÜNAY ASLAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DOĞAN YÜKSEL