Tusi'nin Tecridü'l-İtikad'ı ve şerhlerinde varlık ve mahiyet
Essence and existence in al-Tusi's Tajrid al-İtiqad and its commentaries
- Tez No: 351692
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN MACİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Nasîruddin Tûsî, Tecrîdü'l-İtikâd, Şerh, Varlık, Mahiye, Nasīr al-Din al-Tūsī, Tajrīd al-I'tiqād, Commentary, Essence, Existence
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 274
Özet
Son iki yüzyıldır bir çok şarkiyatçı ve Müslüman reformcu, şerh geleneğinin İslam entelektüel düşüncesinin gelişimini engellediğini iddia etmişlerdir. Şerhlerde yeni fikirlerin bulunmayacağını varsayan bu yaklaşımın etkisiyle bir çok akademisyen Felsefe ve Kelam alanındaki şerhlerle ilgilenmemişlerdir. Bu tezde şerh türündeki eserlere farklı fikirlerin birbirleriyle yarıştığı ve çatıştığı alanlar olarak bakılarak söz konusu iddiaya karşı çıkılmaktadır. Özellikle İbnü'l-Mutahhar Hılli (ö. 1326), Şemsüddin Isfahani (ö. 1348), Ali Kuşçu (ö. 1474) ve Abdurrezzak Lahici'nin (ö.1642) şerhleri ile Seyyid Şerif Cürcani'nin (ö.1413) haşiyesine odaklanarak Nasiruddin Tusi'nin (ö. 1274) Tecridü'l-İ'tikad adlı risalesi ele alındı. Bu şerhler, hem Sünni ve Şii medreselerinde yüzyıllarca okutulmuş meşhur eserler olduğu hem de birbirini tamamlayan yorumların yanında birbirinden farklı yorumları da içerdikleri için seçildi. Tezin konusu varlık ve mahiyet meselesi üzerine yapılan şerhlerle sınırlandırıldı. Tecrid'in varlık ve mahiyet bölümleri üzerine yapılan yorumlar arasındaki benzerlik ve farklılıklar analiz edilerek, şarihlerin metni nasıl çeşitli biçimlerde yorumlayıp algıladıkları ortaya konuldu. Bu çalışma aynı zamanda Tusi'nin felsefi sisteminin ve metafizik anlayışının sonraki yüzyıllara aktarımında şerh ve haşiyelerin oynadığı önemli rolü ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
During the last two centuries, many Muslim reformists claimed that commentary tradition prevented development of Islamic intellectual thought. Since this view was too prevalent, many scholars were not interested in studying commentaries in the field of Islamic theology and philosophy as they were not expecting to see any new ideas. Challenging this view, I look at the commentaries as sites of contentions and disagreements. I focus on the commentaries of Ibn al-Mutahhar al-Hilli (d.1326), Shams al-Din Isfahani (d.1348), Ala al-Din al-Qushji (d.1474), Abd al-Razzaq al-Lahidji (d.1642) and the gloss of Sayyid Shar?f al-Jurjani (d.1413) on Tajrid al-Itiqad of Nasir al-Din al-Tusi (d.1274). I chose these texts, because they were studied in both Sunni and Shi'ite madrasas. Moreover, they are salient since they concur as well as diverge in their interpretations of al-Tusi's Tajr?d. I have limited the dissertation with the similarities and differences between these commentaries with regard to the issues of existence and essence. By analyzing these differences among the commentaries of Tajrid, I show how they encountered the text and interpreted it in various ways. My dissertation also demonstrates the role of commentaries in the transmission of al-Tusi's philosophical theology in later centuries.
Benzer Tezler
- Tecrîdü'l- itikad ve şerhlerinde illiyet problemi
The problem of causation in tecrîdü'l- itikad annotations
ÖMER KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT DEMİRKOL
- Nasîruddin Tûsî felsefesinde Nefsü'l-emr
Nafs al-amr in Nasiruddin Tusi's philosophy
MUHAMMET KANAATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT DEMİRKOL
- Tecrîdü'l-itikâd ve şerhleri bağlamında Tûsî'nin kelam anlayışı
Tûsî's understanding of kalam in the context of Tajrid al-i'tikâd and its sharhs
HAFZULLAH GENÇ
- Tecrîdü'l-itikâd şârihlerinde imâmet: İsfahânî ve Ali Kuşçu örneği
The imāmate according to commentators of tajrīdu'l-i'tiqād: The case of Isfahānī and 'Ali al-Qushjī
MUHAMMED OSMAN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS ÇELEBİ
- İbnü'l-Mutahhar el-Hillî'nin 'Keşfü'l-Murâd fî Şerhi Tecrîdi'l-İ'tikâd' adlı eserine göre dini ve siyasi görüşleri
The religious and political views of Ibn al-Mutahhar al-Hilli according to his work 'Kashf al-Murad fi Sharh Tajrid al-I'tikad'
ADEM ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRULLAH YÜKSEL