Geri Dön

Türkiye'de cari işlemler dengesi ve ekonomik büyüme ilişkisi (2003-2012)

Current account balance and economic growth relations in Turkey (2003-2012)

  1. Tez No: 354807
  2. Yazar: GÖKHAN YEDİPARMAK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SAVAŞ ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

Bir ülkenin makro ekonomik performansına ilişkin temel göstergelerden biri, cari işlemler dengesidir. Cari işlemler hesabındaki değişiklikler ekonominin yönü için sinyal olarak değerlendirilmekte, dolayısıyla ekonomik kararların ve beklentilerin şekillenmesinde belirleyici rol oynamaktadır. Ekonomide yaratabileceği etkiler bakımından önemi her zaman ilgi çekici olan cari açık olgusunun ekonomik büyüme ile ilişkisi birçok çalışmanın konusunu oluşturmuştur. Literatürde cari açıkların, ekonomik istikrarsızlığın önemli bir sebebi olduğu sonucuna varan çalışmalar ile ekonomik büyümenin cari açıkların sebebi olduğu sonuçlarına varan çalışmalar da görülmektedir. Büyüme oranı ve cari işlemler dengesi arasında beklendiği gibi ters yönlü ilişki bulunmaktadır; büyüme oranındaki artışlar cari işlemler dengesini olumsuz yönde etkileyerek cari açığın artmasına yol açmaktadır. Ülke ekonomimizi hedef alan bu ampirik analizde 2003-2012 dönemini kapsayacak şekilde cari işlemler dengesi ve GSYİH yüzde değişim değerleri veri seti kullanılmış ve bu iki gösterge arasındaki ilişki, VAR yöntemi ile analiz edilmiştir. Öncelikle seri durağanlıkları belirlenerek birim kök testi gerçekleştirilmiş, ardından bilgi kriterlerinden yararlanılarak uygun gecikme uzunluğu 1(bir) olarak tespit edilmiştir. Daha sonra etki-tepki fonksiyonlarına bakılarak GSYİH'da meydana gelen bir birimlik değişimin cari işlemler dengesi/GSYİH oranı üzerinde negatif bir etkiye neden olduğu, yani ekonomik büyümenin cari işlemler açığını arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu etkinin, üç dönem yüksek oranlarda seyrettiği daha sonra bu negatif etkinin büyüklüğünün azaldığı, yedinci dönemde kaybolduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuca göre cari işlemler açığı ve büyüme arasında ters yönlü bir ilişkinin varlığından söz etmek mümkündür.

Özet (Çeviri)

One of the basic indicators related to macroeconomical performance of a country is balance of current accounts. The changes in current accounts are reviewed as indicator for direction of economy, thus, they have a determiner role in formalizing the economic decisions and expectations. The reference of current account deficit, whose importance in terms of its potential effects on economy has always been attractive, with economic growth has been the subject of many studies. Studies proving current account deficits are one of the main reasons of economic instability and economic growth is the reason of current account deficit can also be seen in the literature. There is a kind of inversely relation between rate of growth and balance of current accounts, as expected: the increase in rate of growth leads the increase in current account deficit by negatively affecting the balance of current accounts. In this empiric analysis which is about our national economy, data sets of percentage change rates of balance of current accounts and GDP have been used and the relation between these two indicators has been tested by using VaR method. In this context, unit root has been put into practise by determining the set stabilities, then, proper deferment length has been determined by utilizing information criterias and this deferment has been set as 1(one). After that, it has been concluded that by regarding action and reaction functions, a one-unit-stun occuring on GDP has negative impact on rate of balance of current accounts / GDP, in other words, economic growth increases current account deficit. It has been observed that while this impact range between high rations during three periods, then the extent of this negative impact decreases, and during the seventh period, it disappears. The result shows that the existence of a kind of inversely relation between current account deficit and growth can be discussed.

Benzer Tezler

  1. Current account adjustment in Turkey 1923-2002

    Türkiye'de cari işlemler dengesi uyumu: 1923-2002

    YELDA YÜCEL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    EkonomiBoğaziçi Üniversitesi

    Ekonomi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET PAMUK

  2. Ekonomik büyüme ve cari işlemler dengesi ilişkisi: Türkiye örneği

    The relationship between economic growth and current account balance: A case of Turkey

    FATİH TÜRKÖNDER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ekonometriİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Ekonomi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKKI KUTAY BOLKOL

  3. Türkiye'de cari işlemler dengesi ve ekonomik büyüme ilişkisi

    The relationship between current account balance and economic growth in turkey

    BİLGE BAKAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiBalıkesir Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİCRAN SEREL

  4. 1980 sonrası dönemde Türkiye'de cari işlemler dengesi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Ampirik bir uygulama

    Current account balance and economic growth relationship in Turkey in the post-1980 period: An empirical application

    BURCU KARACA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASLI YENİPAZARLI

  5. Cari denge ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye analizi

    The relationship of current account balance and economic growth: Analysis of Turkey

    BURÇE SARAÇLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EkonometriBandırma Onyedi Eylül Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM KIZILGÖL