Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesinin söz dizimi açısından karşılaştırılması
A comparison of Turkey's Turkish and New Uyghur Turkish from the perspective of syntax
- Tez No: 357344
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 605
Özet
Bu çalışma Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesinin söz dizimi karşılaştırmasına dayanmaktadır. Eş zamanlı yapılan bu karşılaştırma dört ana bölümden oluşmaktadır. 1. Giriş: Bu bölümde Uygurların kısa tarihi, Yeni Uygur Türkçesinin Türk dili içindeki yeri, kısa grameri verilmiştir. Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesindeki söz dizimi çalışmaları tanıtıldıktan sonra incelemede kullanılan yöntem üzerinde durulmuştur. 2. İnceleme: Bu bölüm kelime grupları, cümle ögeleri ve cümle türleri üzerine kuruludur. Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesindeki kelime grupları, cümle ögeleri, cümle türleri incelenmiş, her konu bitiminde iki lehçe arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda sadece bu iki lehçenin söz dizimi yapısı değil söz dizimi anlayışları, varsa söz dizimiyle ilgili genel tartışmaları, yaygın görüş ayrılıkları da karşılaştırılmaya çalışılmıştır. İncelenen konunun önce tanımı yapılmış, ardından yayınını incelediğimiz dilcilerin terim tercihleri verilmiş, en çok hangi terimin kullanıldığı belirlenmeye çalışıldıktan sonra en fazla kullanılan terim çalışmamızda tercih edilmiştir. Konunun genel özellikleri verildikten sonra yayınlarda dikkati çeken özellikler maddeler halinde verilmiştir. Aynı işlemler Yeni Uygur Türkçesi için de yapılmış, ardından karşılaştırmalar yapılmıştır. 3. Sonuç: Bu bölümde iki lehçedeki karşılaştırmalardan neler elde edildiği, hangi sonuçlara ulaşıldığı üzerinde durulmuştur. 4. Yeni Uygur Türkçesi Gramer Terimleri Dizini: Bu bölümde çalışmada geçen Yeni Uygur Türkçesi gramer terimleri verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study is based on comparison of Turkey's Turkish and New Uyghur Turkish in terms of syntax. This comparison, which is performed simultaneously, is composed of four main chapters. 1. Introduction: In this chapter, short history of Uyghurs and place of New Uyghur Turkish within Turkish language and its short grammar are given. Method used in examination is emphasized after syntax works in Turkey's Turkish and New Uyghur Turkish are introduced. 2. Examination: This chapter is based on word groups, sentence elements and sentence types. Word groups, sentence elements and sentence types of Turkey's Turkish and New Uyghur Turkish are examined and similarities and differences between both dialects are put forward at the end of each subject. In our study, we not only tried to compare syntax structure of these two dialects, but also syntax concepts, general discussions concerning syntax if any, and wide split in opinion. Definition of the subject examined is given first, after that term choices of the linguists, whose publications we examined, are given and after trying to determine which term is used most frequently, the most used term is preferred. After general characteristics of the subject are given, characteristics drawing attention in publications are given in articles. Same processes are also performed for New Uyghur Turkish and following that, comparisons are made. 3. Result: In this chapter, what was gained from the comparisons between both dialects and which results were obtained, is emphasized. 4. New Uyghur Turkish Grammar Terms Index: In this chapter, New Uyghur Turkish grammar terms mentioned in this study are given.
Benzer Tezler
- Doğu Türkçesi ile yazılmış bir Kitāb-ı Ta'bìr-nāme: Dil incelemesi – metin – Türkiye Türkçesine aktarım - dizin
A Kitāb-i Ta'bir-nāme, written in Eastern Turkic: Language features, text, modern Turkish translati̇on, index
ÖZGE ÖZDAMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ALPER
- Özbek Türkçesinde ve Yeni Uygur Türkçesinde sıfat fiilli yapılar: Karşılaştırmalı dilbilimsel bir analiz
The relative clause constructions in Uzbek Turkish and modern Uyghur Turkish: Comparative linguistic analysis
YASİN KARADENİZ
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT
- Manihaist Türk çevresi metinleri üzerine dil ve üslup incelemesi
Language and style analysis on Manichaean Turkish circle texts
KADER TÜNGÜÇ
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANJU SEYHAN
- Ahmat Kubanov'un Leyla bla Mecnün adlı eseri üzerine bir inceleme: biçim birimlik dizin, kelime sıklığı dizini ve çekim ekleri
An analysis on Leyla bla Mecnün of Ahmat Kubanov: Morphological index, word frequency index and inflections
RÜMEYSA ÇİNPOLAT YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇETİN PEKACAR
- Türkiye Türkçesinde iç içe fiilimsi grubu
Nested gerundial group in Turkey Turkish
SERDAR ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ARGUNŞAH