Sözlü kültürün görsel mizaha yansıması: Leman, Penguen ve Uykusuz dergileri örneği
The reflection of oral culture's visual humor: Leman, Penguen, Uykusuz magazines example
- Tez No: 358560
- Danışmanlar: PROF. DR. NEBİ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 372
Özet
Bu çalışmada, karikatür ve sözlü kültür ilişkisi son yirmi yıl içinde Türk mizah gündeminde söz sahibi olmuş Leman, Penguen ve Uykusuz dergilerinden seçilen karikatür örneklerinden yola çıkılarak çözümlenmiştir. Yapılan çalışmada hem görsel bir metin hem de bir mizah metni olan karikatür türünün, sözlü kültür ürünlerini yeni bir bağlama taşıyarak farklı metin biçimlerine dönüştürdüğü ortaya konmuştur. Karikatürler, güncel ve popüler birer metin olarak algılanmalarına karşın sosyal, siyasal ve toplumsal izleri okumada önemli birer kaynak niteliğindedir. Bu çalışmada sözlü kültür ürünlerinin, karikatür aracılığıyla mizah metinlerine dönüşerek sosyal ve kültürel iletişim ağı içine katılma süreçleri görsel halk bilim çözümleme yöntemleri dikkate alınarak irdelenmiştir. Karikatür türüne halk bilimsel yaklaşmak sözlü kültürün sürekliliğine ve sürdürülebilirliğine dair tartışmalara da bir katkı sağlayacaktır. Çalışmanın ilk iki bölümünde karikatür ve mizah tarihi ve bunların halk bilimi çalışmaları ile ilişkisi ele alınmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde Türk karikatür tarihine yer verilmiştir. Türk karikatür tarihi incelendiğinde ilk örneklerinden itibaren karikatür dergilerinin halk mizah tipleri başta olmak üzere sözlü kültürden sıkça yararlandıkları görülmüştür. Bu bölümün ikinci kısmında Türk karikatür yayıncılığının son yirmi yılı içinde yer alan Leman, Penguen ve Uykusuz Dergilerinin mizah anlayışları incelenmiştir. İkinci bölümünde çalışmanın kavramsal temellerini oluşturan“gülme”,“mizah”ve“görsel okuryazarlık”kavramları üzerinde durulmuştur. Bu tartışmalar ışığında son üçüncü bölümde“anlatılar”,“uygulamalar”ve“sözlü mizah”olmak üzere üç ayrı sözlü kültür alanından seçilen karikatürler, halk bilim disiplini açısından çözümlenmiştir. Bu çalışmayla birlikte güncel ve popüler ürünler olan karikatürün toplumsal bellekten beslendiği, sözlü kültürü komik bir metne dönüştürürken kültürel kodları okuyucuya aktardığı görülmüştür. Bu dönüşüm ve aktarım, sözlü kültürün sürdürülebilirliğini ve sürekliliğini sağlamaktadır. Aynı zamanda da karikatür üzerinden yeni bir mizah metnine dönüşerek yaşatılan, korunan ve gelecek kuşaklara aktarılan sözlü kültür ürünlerinin güncel biçimini okumada araştırmacılara önemli ip uçları vermektedir. ek dosya:karikatürler
Özet (Çeviri)
In this study, the relation between caricature and oral culture is analyzed through the examples chosen from three significant magazines that have voice in Turkish humor agenda in the last twenty years; Leman, Penguen and Uykusuz. It is determined that in the study that the genre of caricature, which is both a visual text and a humor text, transfers oral culture products into a new context and transforms them into different text types. Although caricatures are perceived as actual and popular texts, they are significant sources for reading social, political and communal marks. In this study, the process of transformation from oral culture products to humor texts through caricature and participating in social and cultural communication network are discussed by taking visual folklore analysis methods into consideration. Approaching caricature genre through folklore will also contribute to the discussions about the persistence and sustainability of oral culture. In the first two parts of the study, caricature and humor history and their relations with folklore are discussed. Turkish caricature history is analyzed in the first part of the study. When Turkish caricature history is analyzed, it is seen that, starting from the very first examples, oral culture has been used quite often, primarily in folk humor types. In the second section of this part, Leman, Penguen and Uykusuz magazines' senses of humor in the last twenty years of Turkish caricature history, is analyzed. In the second part of the study, concepts of“laughing”,“humor”and“visual literacy”, which form the study's conceptual basis, are discussed. After that, caricatures chosen from three different oral culture fields as“narratives”,“practices”and“oral humor”are analyzed in terms of folklore discipline. It is seen that caricatures, which are actual and popular products, nourish from social memory and while transforming oral culture to a humorous texts, they transfer cultural codes to the reader. This transformation and transfer ensure sustainability and persistence of oral culture. At the same time, caricatures give significant clues to researchers in reading the current forms of oral culture products that are transformed into new humor texts, safeguarded and transferred to future generations.
Benzer Tezler
- Postmodern mizah anlayışında caps kültürünün analizi: Eğitim alanındaki caps'ler
The analysis of caps culture in postmodern humor understanding: Caps in education
SERKAN KIZILCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İletişim BilimleriFırat Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAMER KAVURAN
- Sözlü masal geleneğinden görsel masal evresine geçiş ve masal formunun Yeşilçam sinemasına etkileri
The transition from the tradition of verbal tale to the visual tale phase and the influences of tale form to Yesilcam
ARİF CAN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BATTAL ODABAŞ
- Sözlü kültürden dijital anlatıya: Türk sözlü kültür unsurlarının veri temelli interaktif hikâye anlatıcılığıyla aktarımına yönelik ihtiyaçlar
From oral culture to digital narrative: Needs for the transfer of Turkish oral culture elements through data-driven interactive storytelling
ZEYNEP BİLGENUR ZENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. NUR CEMELELİOĞLU
- Analysing the user experience of the virtual reality storytelling with the visual and the aural stimuli
Sanal gerçeklik hikaye anlatımında görsel ve işitsel uyaranlar ile kullanıcı deneyimi analizi
BURCU NİMET DUMLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Kültürel mirasın aktarımında illüstrasyon: Dilrüküş Hanım isimli Türk halk hikâyesinde karakter illüstrasyonları
Illustration of the transfer of cultural heri̇tage: Character illustrations in The Turkish folk story named 'Di̇lrüküş Hanim'
ÖZLEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜLAY KAYABEKİR