Askeri liderlik: Kavramlaştırma ve askeri liderin etkinliğinin ölçümüne ilişkin bir ölçek geliştirme çalışması
Military leadership: Conceptualization and a study of scale development for measuring of military leader effectiveness
- Tez No: 358666
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAİT GÜRBÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Savunma ve Savunma Teknolojileri, Defense and Defense Technologies
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kara Harp Okulu Komutanlığı
- Enstitü: Savunma Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Savunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Liderlik konusunda askeri bağlamda yapılan bilimsel araştırmalara referans alınan kuramsal çerçeve, genellikle askeri bağlam yerine işletme yönetimi gibi komşu alanlardan ödünç alınan ve çoğu zaman gerekli eleştirel süreçlerden geçirilmeyen kuram ve yaklaşımlara dayandırılmaktadır. Askeri idarenin yapısındaki farklılık, askeri liderlerden beklenen liderlik özelliklerini iş dünyası ve politikanın liderlerinden ayırmaktadır. Askeri başarıyı pek çok faktör etkilemekte iken bunların en kritiklerinden bir tanesi askeri liderliğin kalitesidir. Liderin etkinliğinin önem kazandığı bu ortamda lider etkinliğinin seviyesinin belirlenmesi de önem arz etmektedir. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, askeri liderlik olgusunu bilimsel temelde kavramlaştırmak ve askeri kültüre uygun, geçerli ve güvenilir özgün bir askeri liderlik ölçeği geliştirmektir. Genel kabul görmüş ölçek geliştirime modeli çerçevesinde, (1) madde havuzunun oluşturulması, (2) ölçeğin yapılandırılması ve (3) ölçeğin değerlendirilmesi aşamaları ile araştırma tasarımı yapılmıştır. Bu maksatla öncelikle yazın taraması yapılarak kavramsal çerçeve oluşturulmuş, 48 katılımcı ile askeri liderlik özelliklerini belirlemek üzere yarı yapılandırılmış mülakat yapılmış ve madde havuzu oluşturulmuştur. İçerik geçerliliği kapsamında uzman görüşüne sunulan ölçek ile daha sonra yapı geçerliliği kapsamında pilot uygulama (n=444) yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda kavramsal çerçeve ile uyumlu 3 boyutlu yapı oluştuğu görülmüştür. Ölçeğin değerlendirilmesi için esas örneklem (n=840) ile nihai çalışma yapılmıştır. Tekrarlanan açımlayıcı faktör analizinde askeri liderliğe ilişkin 3 boyutlu (asta yönelik ilgi, farkındalık, işe yönelik ilgi) yapı teyit edilmiş, toplam varyansın % 79,9'u açıklanmıştır. Alt ölçeklerin güvenilirlik katsayılarının 0,95 ile 0,98 arasında değer aldığı görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, askeri liderlik için önerilen birinci düzey modelin en iyi uyum değerlerine sahip olduğu bulunmuştur. Yapı geçerliliği kapsamında ölçeğin dönüştürücü liderlik ölçeği ile benzeşim geçerliliği sağladığı; kişilik ölçeğinin uyumluluk ve öz disiplin boyutları ile kısmen ve zayıf derecede ayrışım geçerliliği sağladığı görülmüştür. Yordama geçerliliği kapsamında, askeri liderlik ölçeğinin liderden duyulan tatminin güçlü, ÖVD ve performansın ise zayıf ancak anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar geliştirilen askeri liderlik ölçeğinin güvenilir ve büyük ölçüde geçerli bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.
Özet (Çeviri)
The conceptual framework, taken as reference for scientific researches about leadership in military, is generally based on theories and concepts taken from neighboring areas like business management instead of military context and those imported theories are often not subjected to critical processes. The difference in military management's structure discriminates the expected leadership characteristics from military leaders those expected from business world and political leaders. While so many factors predicts the military success, one of the most critical factors is the quality of military leadership. In an enviroment that the leader's efficiency comes into prominence, it is important to determine the level of this efficiency. So the aim of this research is to conceptualize the military leadership fact on scientific basis and develop a valid, reliable and distinctive military leadership scale that is suitable for military culture. As a result of exploratory factor analysis, three dimensional constructs were formed which is consistent with theocratical framework. The final scale was evaluated with the final sample (n=840). Three dimensional construct (awareness , subordinate-related interest and work-related interest) was confirmed and %79.9 of total variance was explained. The reliability coefficients (Factors) of subscales were between 0.95 and 0,98. As a result of confirmatory factor analysis, it was seen that first level model, which was recommended for military leadership, had the best good of fitnesses. Within the frame of construct validity, it was seen that the scale provided convergent validity with transformational leadership scale and provided partially and weakly divergent validity with the agrreableness and conscientiousness dimensions of personality scale. Within the frame of predictive validity, military leadership scale predicted satisfaction from the leader significantly and predicted OCB and performance weakly but significantly. The results showed that the developed military leadership scale was a reliable and valid scale.
Benzer Tezler
- Askeri liderlik modelinin bilgi toplumu ışığında değerlendirilmesi
Evaluation of military leadership model in the reference of information society
REHBER TOPUZ
- Askeri liderlikle astların tutum ve davranışları arasındaki ilişkide astların kişilik özelliklerinin düzenleyici rolü
The moderating role of subordinates' personality in the relationship between military leadership and subordinates' attitudes and behaviors
MEHMET KAHYA
Doktora
Türkçe
2017
İşletmeYıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİM ÖZCAN
- Askeri kurumlarda Hizmetkâr Liderlik Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması
Adaptation of Servant Leadership Scale in military organizations into Turkish
HİLAL İFAKET AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMilli Savunma ÜniversitesiAskeri Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM BAŞPINAR
- Savunma sanayi sektöründe tedarikçi seçim kriterlerinin karar verme modelleri ile değerlendirilmesi ve örnek bir uygulama
Evaluation of selection criteria in the defense industry sector with decision making models and an application
BARTU GÜNERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Savunma ve Savunma TeknolojileriMilli Savunma ÜniversitesiSavunma Yönetimi ve Askeri Liderlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET DEVECİ