Yetişkinlerde işlevsel sağlık okuryazarlığı testinin uyarlama çalışması
The adaptation study of the test of functional health literacy in adults
- Tez No: 358931
- Danışmanlar: PROF. DR. BİRGÜL PİYAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Kardiyoloji hastalarının işlevsel sağlık okuryazarlığı, sağlık okuryazarlığı, uyarlama çalışması, Yetişkinlerde İşlevsel Sağlık Okuryazarlığı Testi
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Yetişkinlerde İşlevsel Sağlık Okuryazarlığı Testinin Uyarlama Çalışması Sağlık okuryazarlığı, okuryazarlıkla bağlantılı, insanların sağlıklarıyla ilgili olarak günlük yaşamlarında kararlar almak, sağlıklarını geliştirme ve hastalıkları önleme amacıyla gerekli sağlık bilgisine erişme, anlama, değer biçme ve bilgiyi kullanmayı sağlayacak bilgi, motivasyon ve yeterliliktir. Düşük sağlık okuryazarlığı sıklıkla zayıf sağlık iletişimi, olumsuz sağlık sonuçları, yüksek hastaneye yatış hızları, erken saptanabilecek hastalıklar için daha az sıklıkta tarama yaptırılması, orantısız yükseklikte morbidite ve mortalite hızları ile ilişkilidir. Bir başka anlatımla ülkenin sağlık sorunları ve aynı zamanda toplumun sağlık yararları açısından sağlık okuryazarlığı önemlidir. Farklı toplum kesimlerinin sağlık okuryazarlığı düzeyini etkileyen öğelerin belirlenmesi için ulusal ölçekte çalışmalar tasarlanması ve uygulanması gereklidir. Bu çalışmanın kısa erimli amacı, Yetişkinlerde İşlevsel Sağlık Okuryazarlığı Testi (YİSOT)'nin uyarlama çalışmasını yapmak, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi (GATA AEAH) kardiyoloji polikliniğine başvuran ve çalışmaya katılma ölçütlerini karşılayan bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyleri ile etkili sosyodemografik özellikleri belirlemektir. YİSOT türkçeye çevrilmiş ancak, bu çalışmaya kadar uygulanmamıştır. Elde edilen bulguların uzun erimde ülkemizde sağlık okuryazarlığına ve sağlığı iyileştirmeye yönelik eğitim programlarına ışık tutabileceği umulmaktadır. Uyarlama çalışması 2012-2013 yılları arasında yürütülmüştür. Veri toplama formu araştırmacı tarafından kardiyoloji polikliniğine başvuran bireylere yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Önceden belirlenmiş olan çalışma grubu büyüklüğüne ulaşıldığında veri toplama sonlandırılmıştır. Veri toplama formunu; sosyodemografik özelliklere ilişkin sorular ve Yetişkinlerde İşlevsel Sağlık Okuryazarlığı Testi (YİSOT) oluşturmuştur. Veriler Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 19,0 yazılım programında veri tabanı oluşturularak değerlendirilmiştir. Verilerin yorumlanması için, frekanslar, yüzde, ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. İki değişken arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olup olmadığı Kikare testi ile irdelenmiştir, p< 0, 05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Çalışmaya katılanların % 30,7'si 19-29 yaşları arasında, % 68,1' i erkektir. Grubun % 39,9' u üniversite mezunu, % 60,7' si evli, % 35,6' sı memur-büro çalışanıdır, % 53,0'ü ekonomik durumunu orta düzeyde olarak belirtmiştir. Grubun %63,2' si okuduğunu anlama düzeyini iyi olarak değerlendirmiş, % 86,6' sı bilgisayar kullanabildiğini belirtmiştir. Grubun hastaneye yatış öyküsü ortalaması 2,21 ±1,24; kendisi veya yakınlarının sağlık sorunu nedeniyle bir sağlık kuruluşuna bir aylık süre içindeki başvuru sayısının ortalaması 1,87 ±1,22 olarak belirlenmiştir. Grubun % 72,9'u (n=256) yeterli, %19,7'si sınırlı ve %7,4'ü (n=26) ise yetersiz sağlık okuryazarı düzeyindedir. Grubun sağlık okuryazarlığı düzeyi ile, öğrenim durumu (p=0,000), hane mevcudu (p=0,000), meslek (p=0,000), çalışma durumu (p=0,002), ekonomik durum (p=0,046), yaşanılan yer (p=0,027), okuduğunu anlama (p=0,000) ve bilgisayar kullanma durumu (p=0,000) arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p0,05). Cronbach alfa değeri testin sayısal bölümü için (,732), sözel bölüm için (,523) olarak bulunmuştur. Sağlık okuryazarlığı geniş bir bağlamda halk sağlığı bakış açısıyla irdelenmeli ve etkileyen ögeler daha ayrıntılı olarak ele alınmalıdır.
Özet (Çeviri)
The Adaptation Study of the Test of Functional Health Literacy in Adults Health literacy is a concept linked to the literacy which is about health related decisions of people for every day lives. Health literacy is the motivation and set of competencies to obtain, understand, value and use health information relevant to disease prevention and health promotion. Low health literacy is often linked to poor health communications, adverse health outcomes, higher hospitalization rates, less frequent screening for early detection, disproportionately high morbidity and mortality rates. In other words in terms of the country's health problems and also in terms of the health benefits of community, health literacy is crucial. It is required to design and implement studies on a national scale to determine the factors affecting the health literacy levels of different segments of society. The short-term aim of the Study is to to make the adaptation study of the Test of Functional Health Literacy in Adults (TOFHLA), and to define the health literacy levels and affecting sociodemographic characteristics of the individuals applied to the cardiology outpatient clinic of the Gülhane Military Medical Academy-Ankara Training Research Hospital (GMMA-ATRH) who were meeting the criteria for participation in the study. TOFHLA has been translated to turkish but has not applied until our study. It is hoped that in the long term, findings of this research might shed light to studies relevant to health literacy in order to improve health education programs in our country. The adaptation study was conducted between 2012-2013. Data collection form was applied to the individuals admitted to the cardiology clinic with face to face interview technique by the researcher. When the size of the working group reached the predetermined, data collection was terminated. Data collection form consisted questions related to sociodemographic characteristics and Test of Functional Health Literacy in Adults (TOFHLA). Data was evaluated with the use of Statistical Package for Social Sciences (SPSS) 19.0 software program by creating a data base. For the data interpretation; frequencies, percentage, mean and standard deviation were used. Chi-square test was used in evaluating statistically significant correlation between two variables, p
Benzer Tezler
- Sağlık okuryazarlığı ile öz bakım gücü düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi: Isparta ili örneği
Analyzing the relationship between health literacy and self-care ability level: The case of Isparta
ÇAĞDAŞ TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER L. ANTALYALI
- Diyabetli olan ve olmayan hemodiyaliz hastalarının sağlık okuryazarlığı ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of health literacy (HL) and quality of life (GOL) among diabetic and non-diabetic in hemodialysis patients
NASAR AHMAD SHAYAN
Doktora
Türkçe
2018
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE HİLAL ÖZCEBE
PROF. DR. MUSTAFA ARICI
- Yetişkinlerde anormal hastalık davranışları ve yaşam kalitesi ile ilişkili faktörler: Sağlık kaygısı, kaygı duyarlılığı, sağlıkla ilgili işlevsel olmayan inançlar ve aleksitimi
Factors associated with abnormal illness behaviors and quality of life in adults: Health anxiety, anxiety sensitivity, health related dysfunctional beliefs and alexithymia
ÖZLEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY DİRİK
- Zaman algısı ve işleyen bellek ilişkisinin işlevsel manyetik rezonans görüntüleme ile incelenmesi
Evaluation of the relationship between time perception and working memory with functional magnetic resonance imaging
SERTAÇ ÜSTÜN
- Koroner bypass'a alınan hastalarda aort klemp süresinin 60 dakika altı ve üstü grupların üre ve kreatinin değerlerinin karşılaştırılması
The comparison of urea and creatinine levels of groups that ss 60 mins above and below of aortic clamp duration on coronary bypass patients
AZİZ RAGIB YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisiİstanbul Medipol ÜniversitesiPerfüzyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL TÜRKOĞLU