Türkiye'deki illerin eğitim göstergelerine göre veri zarflama analizi ile incelenmesi
Examining provinces of Turkey in terms of their education indicators via data envelopment analysis
- Tez No: 360685
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYÇA HATİCE TÜRKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Ülke, bölge ve illerin gelişmişlik düzeylerini belirlemek önemli konulardan biridir. Ülkelerin gelişmesinde temel birimleri iller oluşturmaktadır. İllerin gelişmişlik düzeyleri incelendiğinde, ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyleri ile o ilde yaşayan toplumun eğitim seviyesi arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Eğitim, bireyin ve toplumun gelişmesini sağlayan ve ülkelerin sosyoekonomik ve kültürel kalkınmasına katkı sağlayan unsurların başında gelmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, Türkiye'deki illerin etkinlikleri, sosyokültürel bir gösterge olan eğitim açısından Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılarak karşılaştırılmıştır. Çalışmada 81 il Karar Verme Birimi (KVB) olarak belirlenmiştir. Çalışmada kullanılan verilerin istatistiksel açıdan daha tutarlı hale getirilmesi ve illerin nüfus ve yüzölçümleri gibi büyüklüklerinin etkisini ortadan kaldırmak için mevcut verileri standartlaştırarak analiz yapılmıştır. Çalışmada göreli etkinliği ölçmek için çıktı yönlü CCR (Charnes, Cooper ve Rhodes) ve teknik etkinliği ve ölçek etkinliğini hesaplamak için de çıktı yönlü BCC (Banker, Charnes ve Cooper) modelleri kullanılmış ve EMS (Efficiency Measurement System) programından yararlanılarak etkinlik skorları hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonucunda çıktı yönlü CCR modeline göre 40 il, çıktı yönlü BCC modeline göre de 49 il etkin olarak bulunmuştur. Ayrıca, etkin olmayan iller için potansiyel iyileştirme oranları belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Determining the development levels of countries, regions or provinces is one of the most important issues. In the development of contries, the provinces constitute the basic units. Analyzing the development levels of provinces, there is a strong relationship between economical and social development levels and education level of community living there. Education is one of the factors that provides development of individual and community and contributes to socio-economic and cultural development of countries. Therefore, in this study, the efficiencies of provinces in Turkey were compared in terms of education which is an indicator of socio-cultural term using data envelopment analysis (DEA). In this study, 81 provinces were determined as Decision Making Units (DMU)s. Data analysis was made standardizing data to be more consistent statistically and eliminating the effects of magnitudes such population size and acreage. In this study, output-oriented CCR model is used to measure relative efficiency, and output-oriented BCC model was used to measure technical efficiency and scale efficiency. Furthermore, the efficiency scores were determined via EMS. According to the results of the output-oriented CCR model 40 provinces are found to be efficient, and 49 provinces are found to be efficient for output-oriented BCC model. Also, potential improvements rates for inefficient provinces are determined.
Benzer Tezler
- Analysing the entrepreneurship and innovation potentials of the provinces in Türkiye using robust clustering analysis methods
Türkiye'deki illerin girişimcilik ve inovasyon potansiyellerinin dayanıklı kümeleme analizi yöntemleri ile incelenmesi
SAHİRE DOĞRU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İstatistikOndokuz Mayıs Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BULUT
- Bölgesel inovasyon performansının karşılaştırmalı analizi: Türkiye örneği (2012-2019)
Comparative analysis of regional innovation performance: The case of Türki̇ye (2012-2019)
MEHMET AKİF SAĞ
Doktora
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaKonya Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ GÜVEN BİLSEL
- Güneydoğu Anadolu Projesi ve bölgesel gelişme
Southeastern Anatolian Project (GAP) and regional development
ENVER CENAN İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Türkiye'de yoksulluk: Bölgeler arası karşılaştırma
Poverty in Turkey; regional comparison
ERKUT KARAGÜLMEZ
- Gece görüntüleri kullanılarak kentsel alanların belirlenmesi ve gelişmişlikle ilişkisinin incelenmesi
Determination of urban areas by using nighttime images and investigation of the relationship between urban area and development
EMRE YÜCER
Doktora
Türkçe
2018
Jeodezi ve FotogrametriKocaeli ÜniversitesiJeodezi ve Jeoinformasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU ERENER