Geri Dön

Türkiye'deki illerin eğitim göstergelerine göre veri zarflama analizi ile incelenmesi

Examining provinces of Turkey in terms of their education indicators via data envelopment analysis

  1. Tez No: 360685
  2. Yazar: GİZEM GÜLSEVİN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYÇA HATİCE TÜRKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İstatistik, Statistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 136

Özet

Ülke, bölge ve illerin gelişmişlik düzeylerini belirlemek önemli konulardan biridir. Ülkelerin gelişmesinde temel birimleri iller oluşturmaktadır. İllerin gelişmişlik düzeyleri incelendiğinde, ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyleri ile o ilde yaşayan toplumun eğitim seviyesi arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Eğitim, bireyin ve toplumun gelişmesini sağlayan ve ülkelerin sosyoekonomik ve kültürel kalkınmasına katkı sağlayan unsurların başında gelmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, Türkiye'deki illerin etkinlikleri, sosyokültürel bir gösterge olan eğitim açısından Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılarak karşılaştırılmıştır. Çalışmada 81 il Karar Verme Birimi (KVB) olarak belirlenmiştir. Çalışmada kullanılan verilerin istatistiksel açıdan daha tutarlı hale getirilmesi ve illerin nüfus ve yüzölçümleri gibi büyüklüklerinin etkisini ortadan kaldırmak için mevcut verileri standartlaştırarak analiz yapılmıştır. Çalışmada göreli etkinliği ölçmek için çıktı yönlü CCR (Charnes, Cooper ve Rhodes) ve teknik etkinliği ve ölçek etkinliğini hesaplamak için de çıktı yönlü BCC (Banker, Charnes ve Cooper) modelleri kullanılmış ve EMS (Efficiency Measurement System) programından yararlanılarak etkinlik skorları hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonucunda çıktı yönlü CCR modeline göre 40 il, çıktı yönlü BCC modeline göre de 49 il etkin olarak bulunmuştur. Ayrıca, etkin olmayan iller için potansiyel iyileştirme oranları belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Determining the development levels of countries, regions or provinces is one of the most important issues. In the development of contries, the provinces constitute the basic units. Analyzing the development levels of provinces, there is a strong relationship between economical and social development levels and education level of community living there. Education is one of the factors that provides development of individual and community and contributes to socio-economic and cultural development of countries. Therefore, in this study, the efficiencies of provinces in Turkey were compared in terms of education which is an indicator of socio-cultural term using data envelopment analysis (DEA). In this study, 81 provinces were determined as Decision Making Units (DMU)s. Data analysis was made standardizing data to be more consistent statistically and eliminating the effects of magnitudes such population size and acreage. In this study, output-oriented CCR model is used to measure relative efficiency, and output-oriented BCC model was used to measure technical efficiency and scale efficiency. Furthermore, the efficiency scores were determined via EMS. According to the results of the output-oriented CCR model 40 provinces are found to be efficient, and 49 provinces are found to be efficient for output-oriented BCC model. Also, potential improvements rates for inefficient provinces are determined.

Benzer Tezler

  1. Analysing the entrepreneurship and innovation potentials of the provinces in Türkiye using robust clustering analysis methods

    Türkiye'deki illerin girişimcilik ve inovasyon potansiyellerinin dayanıklı kümeleme analizi yöntemleri ile incelenmesi

    SAHİRE DOĞRU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İstatistikOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İstatistik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN BULUT

  2. Bölgesel inovasyon performansının karşılaştırmalı analizi: Türkiye örneği (2012-2019)

    Comparative analysis of regional innovation performance: The case of Türki̇ye (2012-2019)

    MEHMET AKİF SAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaKonya Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAMİ GÜVEN BİLSEL

  3. Güneydoğu Anadolu Projesi ve bölgesel gelişme

    Southeastern Anatolian Project (GAP) and regional development

    ENVER CENAN İNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN

  4. Türkiye'de yoksulluk: Bölgeler arası karşılaştırma

    Poverty in Turkey; regional comparison

    ERKUT KARAGÜLMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    EkonomiAtatürk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAYATİ AKSU

  5. Gece görüntüleri kullanılarak kentsel alanların belirlenmesi ve gelişmişlikle ilişkisinin incelenmesi

    Determination of urban areas by using nighttime images and investigation of the relationship between urban area and development

    EMRE YÜCER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Jeodezi ve FotogrametriKocaeli Üniversitesi

    Jeodezi ve Jeoinformasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ARZU ERENER