Okul öncesi eğitimde örgütsel iklimin öğretmen performansına etkisi
The effect of organizational climate on teacher performance in preschool education
- Tez No: 363225
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜLİN GÜLER YILDIZ, PROF. DEBORAH STİPEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Örgütsel iklim, okul öncesi eğitim, HLM, öğretmenperformansı, yapılandırmacı yaklaĢım, Organizational climate, early childhood education, HLM, teacher performance, constructivist approach
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu araştırma Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bağımsız ana okulları ve ilkokul ana sınıflarında görev yapmakta olan okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin çalıştıkları okullardaki iş ortamına ilişkin algılarını belirlemek ve bu algının sınıf içi performansları üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin iş ortamına ilişkin algıları, çalıştıkları okullardaki örgütsel iklime ilişkin değerlendirmeleri ile incelenmiştir. Araştırmanın evrenini 2012-2013 öğretim yılında Ankara ilinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bağımsız ana okulları ve ilkokul ana sınıflarında görev yapan 2651 okul öncesi eğitim öğretmeni oluşturmakta, örnekleminde 214 öğretmen yer almaktadır. Araştırmanın verileri okul öncesi eğitim veren kurumlarda örgütsel iklimi inceleyen Erken Çocukluk İş Ortamı Anketi ile okul öncesi eğitimde öğretmen niteliğini ve performansını değerlendirmek amacıyla kullanılan ve eğitimde yapılandırmacı yaklaşımı temele alan Erken Çocukluk Sınıf Gözlem Ölçeği aracılığıyla elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde iki düzeyli Hiyerarşik Lineer Modelleme (HLM), çoklu doğrusal regresyon ve korelasyon analizlerine başvurulmuştur. Araştırmanın bağımsız değişkenleri arasında korelasyon analizleri, bağımsız değişkenlerle bağımlı değişkenler arasında HLM ve regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmanın analizlerinde HLM 7.00 istatistik programı kullanılmıştır. Bunun yanında betimleyici istatistiklerin yapılması, verilerin HLM 7.00 programı için uygun yapıya dönüştürülmesi ve düzenlenmesinde SPSS 18 istatistik paket programından yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarında okul türünün öğretmen performansının güçlü bir yordayıcısı olduğu ortaya çıkmıştır. Bağımsız ana okullarında çalışan öğretmenlerin örgütsel iklime ilişkin algılarının, ilkokul ana sınıflarında çalışan öğretmenlere göre daha olumlu olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bağımsız ana okullarında öğretmen performansının daha yüksek olduğu, bu öğretmenlerin uyguladıkları eğitimde yapılandırmacı yaklaşımı daha çok temele aldıkları, çocuk merkezli uygulamalara daha çok yer verdikleri ve çocuklarla doğrudan etkileşim kurmaya daha çok zaman ayırdıkları bulunmuştur. Öğretmenlerin performanslarına en çok etki eden örgütsel iklim değişkenlerinin ise çalıştıkları okullardaki yöneticinin desteği, kural ve uygulamalardaki açıklık, fiziksel ortam, eğitimsel hedefler üzerinde uzlaşı olduğu görülmüştür. İki düzeyli HLM analizleri sonucunda öğretmen performansının okul türleri arasında farklılaşmasındaki en önemli etkenlerin, öğretmenlerin öğrenim düzeyi ve yönetici desteğine ilişkin algıları olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları göz önünde bulundurulduğunda ülkemizde okul öncesi eğitim veren kurumlarda yöneticilerin nitelikli eğitim uygulamaları, eğitim programı, çocuk gelişimi gibi konulara ilişkin bilgilerinin arttırılması ve liderlik becerilerinin geliştirilmesi sağlanmalıdır. Okul öncesi eğitim alanında görev yapan öğretmenlerin de çocuğu merkeze alan yapılandırmacı eğitim uygulamaları konusunda desteklenmesi gerekmektedir. Bu nedenle hizmet içi eğitimlerin hem öğretmenler hem yöneticiler için kolay ulaşılabilir, uygulamalı ve sürdürülebilir olması sağlanmalıdır. Öğretmenlere lisansüstü eğitim programları veya eğitim seminerleri gibi eğitim olanakları sunularak onların mesleki açıdan gelişmelerine yardımcı olunmalıdır. Ayrıca örgütsel iklim ve öğretmen performansı açısından daha nitelikli olan bağımsız ana okullarının ülke genelinde yaygınlaştırılması sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine the work environment perceptions of preschool teachers' who work in independent preschools and elementary schools' preschool classrooms which affiliated to Turkish Republic Ministry of National Education and to examine the effect of teachers' perceptions on their performance in classroom. Teachers' work environment perceptions were examined by their thoughts related to organizational climate in schools where they work. The population of this research consists of 2651 preschool teachers who work in independent preschools and elementary schools' preschool classrooms in Ankara province in 2012-2013 school year. The sample consists of 214 preschool teachers. The data was gathered by Early Childhood Work Environment Survey which was developed to examine organizational climate in schools which provide early childhood education, and Early Childhood Classroom Observation Measure which base on constructivist approach in education and which was developed to examine teacher quality and performance in early childhood education. Hierarchical Linear Modelling (HLM), multiple lineer regression and correlation analyses were applied to analyze the data. The correlation analysis was conducted among independent variables, HLM and regression analyses were conducted between independent and dependent variables of the research. HLM 7.00 statistical program was used in the analyses. Besides SPSS 18 statistical packet program was used to conduct descriptive analyses, to organize and to transform the data into an applicable structure for HLM 7.00 program. According to the results of the study school type was examined as a strong predictor of teacher performance. It was determined that teachers who work in independent preschools have more positive perceptions regarding to organizational climate compare to teachers who work in preschool classrooms in elementary schools. It was also examined that the quality of teacher performance is higher; teachers underlay constructivist approach more, use child-centered activities more often and spend more time on direct interaction with children in independent preschools. Director support, clarity of rules and implementations, physical setting and goal consensus had the greatest impact on teachers' performance quality among all the variables of organizational climate. As a result of two level HLM analyses it was examined that the most important factors in differentiating teachers' performance across school types are teachers' education level and their perceptions on director support. Considering the results of this research directors of schools which provide early childhood education should be supported in increasing their knowledge about qualified educational activities, education program, child development and also their leadership skills should be developed. Preschool teachers should be supported in child-centered constructivist teaching activities. Therefore easily accessible, practical and sustainable in service trainings should be ensured both for teachers and directors. Graduate programs or educational seminars should be provided to teachers to help them improving their professional development. In addition to this independent preschools which have higher quality in organizational climate and teachers' performance should be expanded across the country.
Benzer Tezler
- COVID-19 pandemisi sürecinde öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumları, mesleki motivasyonları ve örgütsel iletişim iklimi düzeylerinin incelenmesi
Investigation of teachers' attitudes towards distance education, professional motivation and organizational communication climate levels during the COVID-19 pandemic process
LÜTFULLAH KARADEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYİTHAN DEMİRDAĞ
- The relationship between parents' perceptions of school climate and their involvement in early childhood education
Okul öncesi dönemde ailelerin okul iklimi algıları ile okul öncesi eğitime katılımları arasındaki ilişkinin incelenmesi
NEŞE TAŞTEPE
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇE GÖKALP
- Okul öncesi eğitimde yönetici-öğretmen ilişkisi
Administrator-teacher relationship in early childhood education
LEYLA FETİHİ
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNA TEVRÜZ
- Türk milli eğitiminde örgün eğitimin yeri ve okul öncesi eğitim
The place of instituonal education in Turkish education system and pre-school education
YASEMİ GÜLİZAR SÜRMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEFER GÜMÜŞ
- Okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan yöneticilerin örgütsel amaçları gerçekleştirmedeki yeterlikleri
Working in preschool educational institution administrators who perform the organizational goals of profiency
AYŞEGÜL ÖZDEMİR TOPALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. KENAN ÖZDİL