Günümüz bilim felsefesi bağlamında İslâm bilim tartışmaları: Syed Muhammad Naquib al-Attas örneği
Islamic science discussions in the context of present science of philosophy: Syed Muhammad Naqui̇b al-Attas in context
- Tez No: 363472
- Danışmanlar: PROF. DR. ALPARSLAN AÇIKGENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Çağdaş bilginin İslâmîleştirilmesi, İslâmî bilim, modern bilim, dünyagörüşü, epistemoloji, al-Attas, Seyyid Muhammed Nakib, Islamization of contemporary knowledge, Islamic science, modern science, worldview, epistemology, al-Attas, Seyyid Muhammed Nakib
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışmada, günümüz bilim felsefesi bağlamında İslâm dünyasında meydana gelen İslâmî bilim tartışmaları, umumî anlamda çağdaş bilginin İslâmîleştirilmesi bakımından ele alınmıştır. İslâmî bilimin inşa edilebilirliği bağlamında çağdaş bilginin İslâmîleştirilmesi meselesi, 20. yy. ikinci yarısından sonra al-Attas tarafından ilk defa ortaya atılmış ve gittikçe yoğunluğunu daha çok hissettirerek günümüze kadar cevval bir şekilde gelmiştir. Çağdaş bilginin İslâmîleştirilmesi ekseninde İslâm bilim tartışmalarının, ana hatlarıyla üç önemli veçhesinden söz etmek mümkündür. Bunlardan birincisi, İslâm dünyası başta olmak üzere insanlığın içinde bulunduğu siyasî, iktisadî, çevresel, toplumsal ve zihinsel sorunlardan arındırmanın yanı sıra aslından uzaklaştırılan bilginin aslına dönüştürülmesiyle ilgili arayışları içerir. İkincisi, bu sorun ve arayışların ilmî bir düzlemde tahlilinin yapılmasına imkân sunulması bakımından esasen İslâm dünyasının, kadim ilmî geleneğiyle kopar(t)ılmış olan bağlarının yeninden tesis edilmesi anlayışıyla ilişkilidir. Üçüncüsü ise çalışmamızın da ana iskeletini oluşturan modern bilim kuramının ilk iki sorunsalının ortaya çıkmasına zemin hazırlayan önemli bir etken olarak kabul edildiğinde, bu akıma karşı yeni bir bakış açısı ve alternatif bir bilimsel algının geliştirilmesi ile ilgili tartışmaları ihtiva eder. Bu son ifadeyle çağdaş bilginin İslâmîleştirilmesi bağlamında tesis edilecek İslâmî bilim, modern mekanik bilime bir tepki olmakla birlikte modern bilimin tasarladığı bilimsel zihniyete alternatif bir bilim modelinin ortaya çıkarılmasına mukabil gelir. Bu tartışmalar ışığında çalışmamız, al-Attas'ın bilim felsefesinin bir analizini ve tartışmasını yaparak onun modern bilime ilişkin eleştirileri üzerine yoğunlaşacaktır. Bu bakış açısıyla çalışmamız, al-Attas'ın günümüzde İslâm bilim geleneğinin tekrardan nasıl canlandırılabileceğine ilişkin tezlerini irdelemeye çalışacaktır. Böylece bu çalışma, İslâm dünyasında akademik düzeyde yoğun bir şekilde tartışılan İslâmîleştirme projesinden hareketle girişilen akademik bir çabanın hâsılatıdır.
Özet (Çeviri)
This study is an attempt to contextualize Islamic science discussions in the Muslim world in the context of contemporary philosophy of science with regard to the grand project of Islamization of presentday knowledge. This grand project was first initiated by Professor al-Attas in the context of the possibility to (re)-construct Islamic science after the second half of the 20th century. Since then many other Muslim thinkers entered into the debate and thus this idea has been intensively discussed up to present-day increasingly taking a major place among the contemporary discussions in philosophical circles. In a common framework it is possible to mention three aspects of the contemporary science debate on the axis of Islamization of contemporary knowledge. First of them is liberating humanity but especially the Muslim community from contemporary political, economic, environmental, social and mental problems which infect their worldview. In addition to this, the first aspect includes a search to return knowledge to its original state. The second aspect includes the re-establishment of the ties which are detached from ancient tradition of science in the Muslim world in terms of preparing the ground for analyzing the issues in order to find solutions for these problems. The third one is the fact that as contemporary scientific approach is taken to be responsible for leading the first two issues, which make up the main body of our study, then the Islamic science debate must develop a new alternative perspective and a new scientific paradigm replacing the presentday conception of science. With this last statement we claim that the new conception of science to be established in the context of Islamization of contemporary knowledge as a reaction to modern scientific perspective is supposed to introduce an alternative mentality of science to the modern scientific paradigm. In the light of these discussions our study will attempt to discuss and provide an analysis of Professor al-Attas' philosophy of science and the critique he leveled against the modern conception of science. From this perspective we shall try to see how he defends the possibility of establishing the roots of Islamic scientific tradition once again in our times. Thus this study is an overall result of the grand Islamization project which is now dominating the scholarly discussions in the Muslim world.
Benzer Tezler
- Eğitim programları ve eğitim felsefesi bağlamında medreseler (Osmanlı Döneminde eğitim)
Madrasahs in the context of educational programs and educational philosophy (Education during the Ottoman Period)
OSMAN KARAHAN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YAYLA
- Cüveynî'nin mu'tezilî ahlak felsefesine yönelttiği eleştiriler
Al-Juwayni's critiques of mu'tazilite moral philosophy
SERAP OLGAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinMarmara Üniversitesiİlahiyat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRETTİN NEBİ GÜDEKLİ
- Din-devlet-toplum ilişkisine tarihsel bir bakış: Nizamü'l-Mülk örneği
Religion-state-society relationship a historical perspective: The case of Nizamu'l-Mulk
MERDAN YANARDAĞ
- Uluslararası ilişkilerde medeniyetlerarası çatışma ve diyalog tartışmaları bağlamında Abant Toplantıları
Abant Meetings within the context of the debate over the clash of civilizations and dialogue among civilizations in international relations
HARİS UBEYDE DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İRFAN ÇİFTÇİ
- Islamic geometric patterns: An exploration of the sources and modern representations in product design
İslami geometrik desenler: Kaynakların ve ürün tasarımında modern temsillerin incelenmesi
VAFA MAMMADOVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE HÜMANUR BAĞLI