Geri Dön

İletişim becerileri konusunda ebeveynlere verilen eğitimin iletişim çatışmalarına girme eğilimi üzerindeki etkisi

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 36465
  2. Yazar: A. ZEYNEP IŞIK
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. ADİL ÇAĞLAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1993
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

72 BÖLÜM IV ÖZET, YARGI VE ÖNERİLER Özet Bu çalışmada aile içi ana-baba ikili (dyad) ilişkiler ve ana-baba- çocuk üçgen ilişkiler içinde oluşan iletişim tıkanıklıkları ve doğurdukları problemlerin etkili iletişim teknikleri ile çözülmesine yönelinmiştir. İletişim çatışmalarının çocuğun okul başarısını etkileyen faktörlerden biri olduğu ve aileye etkili iletişim bilgi ve becerileri kazandırılarak çocukların okul başarılarında yükselme gösterebilecekleri savunulmuştur. Aile içi ana-baba ve çocuk ilişkilerindeki problemler ve bu ilişkinin bir yansıması olarak çocuğun okul başarısını olumsuz etkilemesi Etkili İletişim Bilgi ve Becerileri Arttırma Eğitimi ile çözülmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinden normal ya da normal üstü zekaya sahip olup da derslerinde bu başarıyı gösteremeyenler sınıf öğretmenlerinin kanaati ve Cattell Zeka Testi uygulaması ile belirlenmiştir. Bu çocukların ana-babasından, gönüllü olan 6 çift deney grubunu, 6 çift de kontrol grubunu meydana getirmiştir. Yüzyüze onbeş saatlik bir çalışma, üçer telefon konuşması ve ailelere verilen ev ödevleri ve okumalarla, dört buçuk aylık bir süreyi içeren Etkili İletişim Bilgi ve Becerilerini Arttırma Eğitimi, deney grubunu oluşturan 6 aileye verilmiştir. Deney grubuna, iletişim çatışmalarına girme eğilimlerim ölçmek için Çatışma Eğilimi Ölçeği (ÇEÖ) ön test, son test ve bir aylık bir süreden sonra tekrar test uygulanmıştır. Kontrol grubu ile hiçbir etkinlik yapılmamış, sadece ön test ve son test uygulanmıştır. Deney grubunun üçüncü sınıf çocuklarının okul başarılanndaki değişiklik sınıf öğretmenlerinden takip edilmiştir.73 İlk aşamada ÇEÖ'nün bütün alt ö-çekleri boyutunda veriler elde edilmiş ve buna bağlı olarak beş değişken arasında farklılık olup olmadığı, tek yönlü varyans analizi kullanılarak test edilmiştir.“F”testi sonucunda aralarında anlamlı farklılık bulunan alt ölçekler bazında, ilişkili ve ilişkisiz grup“t”tesri sonuçlarına bakılmıştır. Elde edilen sonuçlar ışığında, denenceler sınanmıştır. İkinci aşamada her alt ölçek temel alınarak, bu alt ölçekte yer alan somlar için farklılık araştırılmıştır. Bunun için de ilk önce tek boyutlu varyans analizi, daha sonra farklılık çıkan sorular için“t2 testi kullanılmıştır. Araştırmanın son aşamasında ÇEÖ kullanan tüm deneklerin puanlanılın cinsiyete göre farklılıkları ilişkisiz grup ”t“ testi kullanılarak araştırılmıştır-. Elde edilen tüm bulgular, ilgili bölümlerde tablolar halinde düzenl enerek su n ul m u ştur. Elde edilen bulguların yorumlanması, E.İ.B.B.A. Eğitiminin ailelerdeki çatışma eğilimini azalttığı doğrultusundadır. ÇEÖ'nün on alt bölümünden beşinde manidar farklılıklar görülmüştür. Deney grubunun eğitim aldıktan sonraki tutumlarında etkili iletişim kurabilme eğilimleri artmıştır. Bu değişimlerin görüldüğü alt bölümler şunlardır: Aktif çatışma, pasif çatışma, varoluş çatışması, tümden reddetme, kişisel özellikler bölümü. Değişikliğin olmadığı alt bölümler:, Önyargılı çatışma, yoğunluk çatışması, aktif önyargılı çatışma, pasif tümden reddetme, insancıl yaklaşım ait bölümleridir. Deney grubunun üçüncü sınıf çocuklarının okul başarılarında, ders çalışma, defterlerini muntazam tutma, derste ilgi gösterme, dinleme, cevaplara katılma, yazılı, sözlü ve test sınavlarına dayalı olarak olumlu gelişmeler olduğu s ınıf öğretmenlerinden öğrenilmiştir. Yargı Bu araştırmada elde edilen bulgulardan yararlanılarak elde edilen sonuçların denenmelerde ortaya atılan görüşlerle karşılaştırılmasına yer verilecektir.74 Araştırmadaki deney grubu anc-babaların eğitimden önce puanladıkları Çatışma Eğilimi Ölçeği puan toplamından, E.İ.B.B.A. Eğitimi aldıktan sonra verilen Çatışma Eğilimi Ölçeği'nin puan toplamları daha az çıkmıştır. Kontrol grubunda uygulanan ilk ve son ölçümlerde hiçbir alt bölümde anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Etkili İletişim Bilgi ve Becerilerini Arttırma Eğitimi alan ana- babalar da, Çatışma Eğilimi Ölçeği ölçümlerine göre, ölçeğin beş alt bölümünde meydana gelen değişiklikler bu eğitimin, bu alt bölümlerde etkili olduğunu göstermektedir. Bu araştırmanın bulgularından çıkan sonuçlara göre E.İ.B.B.A. Eğitimi sonucu deney grubu puanlarında manidar bir azalma olmuştur. Bu sonuçlara göre birinci denencemiz doğrulanmıştır. Bu araştırmanın bulgularından çıkan sonuçlara göre, aktif çatışmanın ana-babalar arasında E.İ.B.B.A. Eğitimi ile azaldığını görüyoruz. İyi bir dinleyici olabilmek, benlik değerinin yükselmiş olması, karşılıklı etkili iletişim sağlandığı boyutta kendine ve karşısmdakine güvenin artması gibi etkenlerin rol oynamış olduğu söylenebilir. Satir'in ithamcı (Blarner) modeline de giren aktif çatışma, ben mesajlarından yararlanılarak yumuşatılmış olabileceğim düşündürmektedir. Aktif çatışmada, ana-babalar E.İ.B.B.A. Eğitimi gördükten sonra puanlar azalacaktır denencesini sonuçlar doğrulamaktadır. Pasif çatışma bölümünde de beklendiği gibi E.İ.B.B.A. Eğitinünin sonunda manidar bir azalma görülmüştür.' İletişim eksikliği olarak açıklanan bu çatışma şeklinin ana-babalar arasında oldukça daha aza inmesi iletişimde karşılıklı sorarak duygu ve düşünceleri ortaya çıkarmak aktif dinleme, empati kullanma metodlarının öğrenilip, günlük yaşamlarında yer almaya başladığı sonucu çıkartılabilir. Pasif çatışma ile ilgili denenceyi bulguların sonucu doğrulamaktadır. Varoluş çatışmasında eğitim verildikten soma ana-babaların birbirleri ile bu tür çatışmalara düşmelerinde oldukça büyük bir azalma görülmüştür. Kendi iç dünyalarından (internal frame of referans) değil karşılarındaki kişinin dünyasını (external frame of referans) (Nelson-75 Jones, 1986, s. 152) anlamak için gereken bilgi ve becerilerin etkili olarak öğrenilmiş olduğu söylenebilir. Bir de bu çatışmayı kullanarak, ilişkide bir engellenme ya da darboğaza girilme durumunda konuyu değiştirmekle bu zorluğun kendiliğinden geçmesini beklemek yerine (Satir, 1972, ss.59- 63), mesajı yollayan ve de mesajı alan kişilerin kınlmayacaklan, benlik değerleri zedelenmeden ve savunmaya geçmeden iletişim kurabilme becerisi geliştirmeyi başarmış olduklarına dair bir ipucu olduğu söylenebilir. Bu sonuç dördüncü denenceyi doğrulamaktadır. Tümden reddetme çatışmasında beklendiği gibi ana-babalar E.İ.B.B.A. Eğitimi gördükten sonra puanlar azalmıştır. Daha çok çocukla ana-baba arasında görülen bu çatışmanın azalması etkili problem çözme becerisini ana-babaların geliştirmekte olduklarını gösterir denebilir. Beşinci denece bulgular ışığında kabul edilmiş olmaktadır. Önyargılı çatışma durumlarında beklenen değişme olmamıştır. Deney ve kontrol grupları tutumları, inançları ya da etnik orijinleri açısından eşleştirilmemişlerdir. Deney grubu ailelerin tutum- ve inançları kontrol grubuna girenlerinkinden farklı çıkmıştır. Tartışma konulan daha ziyade din, politika ya da spor alanları doğrultusunda yorumlanmış olabilir bu da gruplar arasındaki farkın belirlenmesine sebep olmuş olabilir. E.Î.B.B.A. Eğitiminin deney grubunda önyargılı çatışmayı değiştirmeye etkili olamaması konusunda inanç ve' köklü tutumların değiştilmesinin kolay ve kısa vadede mümkün olmayacağı doğrultusunda bir açıklaması olduğu söylenebilir. Bulgular sonucu denence doğrulanmamıştır. Yoğunluk çatışması alt bölümünde eğitim öncesi ve eğitim sonrası ana-babalarını puanlamasında manidar bir fark görülmemiştir. Bu alt bölümü meydana getiren iki itemden birincisi, 7. soru olup ”Yakınlarımla zevklerim genellikle uyuşur.“ ikincisi, 62. soru olup ”Yakınlarım duygu ve düşüncelerimi tamamen değil, kısmen paylaşırlar.“ der. Kimseden kendimizin kopyası olmasını bekleyemeyiz. Benlik değeri ve diğerlerine veriler, değer arttıkça kişisel farklılıkların da kabul edilme76 olasılıklarının artması beklenir. Sonuçlara göre 7. denence kabul edilmiştir. Öfkeye kapılma davranışında bireyler üzerinde derin psikolojik boyutta ve bireysel, özel farklı çalışmanın gerekli olduğu düşünülürse bu alt ölçekte bir davranış değişikliğinin meydana gelmemesi nedeni biraz açıklığa kavuşmuş olur. Sonuçlara göre 8. denence kabul edilmiştir. Pasif tümden reddetme alt ölçeği açısından fark gözlenmemiştir. Eğitimin daha etkili olabilmesi için süresinin uzatılması, psikodrama, rol play gibi tekniklerden yararlanılarak içgörü ve empati kazandırmayı geliştirip, derinleştirmek burada görülen eksikliği doldurmaya yararlı olabilir. Bulgular ışığında 9. denece kabul edilmiştir. İnsancıl yaklaşım alt bölümü puanlarında, eğitim öncesi ve eğitim sonrasında bir fark kaydedilmemiştir. Buna göre 10. denence kabul edilmiştir. Kişisel özellikler alt bölümünde ana-babalar E.İ.B.B.A. Eğitimi aldıktan sonra puanlarda fark gözlenmiştir. Ana-babalar kendilerini daha çok kabul etmişlerdir denilebilir. Kendilerini daha iyi tanıma olanağı bulup değiştirmek istedikleri davranışları da daha belirgin hale gelmiş olabilir. Başkalarının kendilerini beğenmeleri açısından güvenlerinde artış olduğu gözlenmektedir. Yeni kazanılan davranış değişitiğinin aile içinde ve kişinin kendinde yansıması, bütünlük ve aile sistem teorisine göre anlamlılık kazanır derken Kağıtçıbaşı (1977)'nın şu değerlendirmesi önemlidir. ”Davranışın gösterdiği değişikliği iyi açıklamak için kişilik ve ortamsal etkenlerin etkileşimi çerçevesinde bir yaklaşım gerekir." Kişi aile ortamının değişmesi oranında değişme fırsatı bulduğu anlamına gelmektedir. Elde edilen bulgular doğrultusunda 1 1. denence kabul edilmemiştir.77 Deney ve kontrol grubuna ait alt bölüm toplam puanlan cinsiyete göre karşılaştırıldığında çatışma eğilimlerinde fark gözlenmemiştir. 12. denence bu bulgular ışığında kabul edilmiştir. Deney grubunun ilkokul üçüncü sınıf çocuklarının ders çalışma, defterlerini muntazam tutma, derste ilgi gösterme, yazılı, sözlü ve test sınavlarındaki başarılarında yükselme ve olumlu gelişme olduğu sınıf öğretmenlerince ifade edilmiştir. Bu fark bir öğrencide onbeş gün içinde görülmeye başlanmış ve gelişmeye yıl sonuna kadar devam etmiştir. Bir diğerinde arada bir iki yükselme ve düşüşler olmuş son ay kesin bir yükselme öğretmem tarafından ifade edilmiştir, bir diğer çocukta ara değişken olarak nitelenecek bir durum olmuş sınıf öğretmenleri üç defa değişmiş fakat yıl sonunda çocuk uyum sağlamıştır, bir diğerinde seminerin ikinci yarısından sonra anne ile çocuğun çalışma sisteminin değiştirilmesi, baba ile çocuk arasında daha yakın ilişkinin gelişmesi ile derslerinde de uyumu ve başarısı yükselmiştir. Üstün zekalı olan bir oğlan çocuğu da derslerinde kendi seviyesinde basan göstermiştir. Altıncı çocuk ise sene sonu itibariyle genel olarak olumlu davranışa girmiştir. Belirtilen bu gelişme durumlan 13. denenceyi doğrular mahiyettedir. Öneriler E.İ.B.B.A.E.'nin ana-baba ve çocuk açısından olumlu sonuçlar getirdiği, bireylerin birbirleri ile daha olumlu ortamlar yaratarak ilişkilerini sürdürdükleri, çocukların okul basanlarına olumlu yansımalar getirdiği bilimsel olarak açıklanmaktadır. Bu araştırmanın da daha önce değinilen diğer ana-baba, çocuk, eğitim araştırmalarrndaki gibi olumlu sonuçlara varması göstermektedir ki, Türkiye'deki okullarda da rehberlik servislerinin ana-baba eğilimine önem vermesi ile öğrencinin okul başansını arttırmalan mümkündür. Ailelere bilgi verici danışmanlık yanında psikolojik danışmanlık, aile danışmanlığı olarak adlandınlır. Aile danışmanlığı psikolojik danışmanın bir alt dalı olup, dayandığı kuram ve ilkelerle kullanılan tekniklerin kazanılması uzmanlığı gerektirir (Kuzgun. 1992, s. 194). Bu78 araştırma çerçevesinde iki kademeli olarak hazırlanmış olan etkili iletişim eğitimi programı rehber öğretmenlere bu becerileri vermekte yararlı olabilir. Ailelerle yapılacak eğitimin süresi uzatılabilir ya da bilgi tazeleme ve ailelerin bu bilgi ve becerileri daha iyi geliştirmeleri için belli aralıklarla çocuklarının öğrencilik yıllan ile paralel bir sürede devam eden bir eğitim ilişkisi kurulabilir. Çocuklarm okul başarılan da buna paralel olarak uzun süreli takip edilebilir. Etkili iletişim teknikleri başlangıç ve daha ileri seviyeli olarak hizmet içi ya da yetişkin eğitimi programlarında, örneğin; evlenecek çiftlerin ilerki hayatlarına sağlam bir temel oluşturmak amacı doğrultusunda kullanılabilir. Bu araştırmada geliştirilmiş program ve ekte sunulan iletişim oyunları bir örnek olarak iletişim eğitimi uygulamalarında İmllanılabilir ya da uygulayan kişinin kendi yaratıcılığına yol göstermiş olabilir. Deney grubu ailelerin bir ortak özelliği olarak görülen aşın koruyucu aile tutumunun etkili iletişim bilgi ve beceri arttırma eğitimi ile değişip değişmediği araştırılabilir. Kalabalık sınıfların olduğu okullarda, EİBBA Eğitim Programı'nın ana-baba-çocuk bölümünden ve benzer araştırma taraması bölümünde yurt dışı örneklerinden yararlanılabilir, ana-babanın okulla işbirliği yapması sağlanabilir. Örneğin, sınıf düzenini sağlamak, okuma- yazma konularında öğrenci gruplarım çalıştırmak, eğitim-öğretim materyali hazırlamak gibi konularda işbölümü sağlanabilir.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    868342

    Okul öncesi eğitimi alan çocukların ebeveynlerinin dijital ebeveynlik farkındalıkları ve ebeveyn medya arabuluculuğu profilinin anne-baba çocuk ilişkisine etkisi

    The effects of parents of preschool children digital parenting awareness and parent media mediation profile on parent-child relationship

    MUAMMER ENES BAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TORAN

    DOÇ. DR. TAİBE KULAKSIZ SABBAGH

  2. Tez No

    235179

    Sınıf öğretmenlerinin anne ? baba eğitimi konusuna ilişkin yeterlik düzeylerinin belirlenmesi

    Determining the primary school teacher?s proficiency level on the issue of parent education

    ÇAĞLAR GÖKÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BÜLENT GÜVEN

  3. Tez No

    429620

    Türkiye'de çocukların güvenli internet kullanımında 2010-2015 yılları arasındaki değişimler ve uygulamaların yansımaları

    The changes in safer internet use of children in Turkey between the years of 2010-2015 and impacts of related implementations

    ALPER ASLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TÜRKAN KARAKUŞ YILMAZ

  4. Tez No

    787280

    Ebeveynlere yönelik bir yeni medya okuryazarlığı programının geliştirilmesi ve değerlendirilmesi

    Development and evaluation of a new media literacy program for parents

    MURAT ÇINAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Yaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYAT BOZ

  5. Tez No

    792043

    Ailelerin ortaokul çağındaki çocukların din eğitiminde karşılaştığı problemler (Antalya ili örneği)

    Problems faced by families in the religious education of their children in secondary school (Antalya ili örneği)

    FATMA ALTINDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAkdeniz Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ŞAHİN

Geri Dön