Geri Dön

İdarenin kusursuz sorumluluğu

The objective responsibility of administration

  1. Tez No: 364850
  2. Yazar: CANAN BOZAN AKYÜZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MELTEM KUTLU GÜRSEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Law, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 193

Özet

İdare, işlem ve eylemlerinin neden olduğu zararları tazminle sorumludur. İdarenin hukuki sorumluluğu; idarenin kusurlu sorumluluğu ve kusursuz sorumluluğu olmak üzere iki farklı teoriye dayanmaktadır. İdarenin, kamu hizmetini yürütmek için kurduğu örgütlenmedeki eksiklikler ve giriştiği faaliyetlerin kusurlu olması nedeniyle ortaya çıkan zararlar, idarenin kusura dayalı tazminat sorumluluğunu doğurmaktadır. İdarenin faaliyet alanının artması, kullanılan teknolojinin ilerlemesi, idari örgütlenmenin giderek karmaşıklaşması gibi sebeplerle zarara neden olan olay ile idarenin kusuru arasındaki bağın kurulması ve kanıtlanması güçleşmiştir. Bunların yanı sıra idarenin işlem ve eylemlerinin neden olduğu zararların sadece idarenin kusurlu sorumluluğuna dayanılarak giderilmesinin toplumsal ihtiyaçları karşılamadığı görülmüştür. Gerçekten de kamu hizmetlerinin örgütlenmesi ve yürütülmesinde idarenin her hangi bir kusuru olmasa dahi yürütülen hizmetin bünyesinde mevcut olan veya hizmetin yürütülmesi için kullanılması zorunlu olan araç, gereç ve taşıtlar ile bayındırlık eser ve faaliyetleri içerdikleri kaçınılmaz riskler nedeniyle hizmeti yürüten kamu görevlilerinin, hizmetten yararlanan kişilerin ve hizmete tamamen yabancı olan üçüncü kişilerin bir takım zararlara uğramasına neden olabilmektedir. Yine idarenin, hukuka uygun idari işlem ve eylemleri nedeniyle toplumdaki bazı kişi ve gruplar, toplumun diğer fertlerine oranla özel ve olağandışı zararlara uğrayabilmektedir. İdarenin bünyesinde risk barındıran faaliyetleri veya hukuka uygun olmakla beraber kamu külfetleri karşısında eşitliğin bozulmasına neden olan idari işlem ve eylemlerinin yol açtığı zararlar klasik kusur teorisi ile tazmin edilemez iken idarenin kusursuz (objektif) sorumluluğu teorisi çerçevesinde tazmin edilmektedir. İdarenin kusursuz sorumluluğu teorisi;“fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesi”,“risk ilkesi”ve“sosyal risk”olmak üzere üç temel ilkeye dayanmaktadır. İdarenin kamu hizmetini, eksiksiz ve gerektiği şekilde yerine getirebilmek için bünyesinde risk barındıran araç ve gereçleri kullanmaktan ve riskli faaliyetlere girişmekten kaçınamayacağını ve teknolojik ilerlemeler sonucunda idarenin daha da tehlikeli araç ve gereçleri kullanmaya başladığı ve faaliyetlere giriştiği gerçeğini göz önüne aldığımızda idarenin kusursuz sorumluluğunun önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Yine ülkemizde sıkça yaşanan terör eylemleri ile sosyal olayların neden olduğu zararların“sosyal risk”kapsamında değerlendirilerek tazmin edildiğini nazara aldığımızda teorinin geniş bir uygulama alanına sahip olduğunu ve güncelliğini koruduğunu görmekteyiz. Çalışmamızda idarenin kusursuz sorumluluğu teorisini, dayandığı temel ilkeleri, idarenin kusursuz sorumluluğunun koşulları ile uygulama alanını tespit etmeye çalıştık. Bu konuda yazılmış olan temel eser ve makaleler ile konuya ilişkin yargı kararlarına yer vererek teoriyi çeşitli yönleri ile ele aldık.

Özet (Çeviri)

The Administration is responsibility for the damages resulting from its deeds and actions. The responsibility of the Administration is based on two distinct theories, namely, fault-based responsibility and objective responsibility. Fault-based responsibility arises from the deficiencies of the organizations founded by the Administration to execute public services and the damages resulting from the faulty acts of the Administration. The establishment and proof of causality between the act that causes damage and the fault of the Administration become difficult due to the expansion of the field of administrative acts, the advance in the technologies in use, and the sophistication of administrative organizations. Moreover, it has been observed that the social needs are not fulfilled by the compensation of the damages caused by the Administration's acts and dispositions, on the sole grounds of fault–based responsibility theory. Indeed, even when the Administration is not at fault in the organization and execution of public services, losses may incur on persons who benefit from the services and persons who are completely alien to the services due to the inevitable risks involved in the necessary tools, equipment and means which are present and essential for implementing the service. Moreover, special and extraordinary losses may incur on particular persons and groups of society due to administrative acts and dispositions conducted in accordance with law. Losses incurred by the administrative acts that contain risks, or, those administrative dispositions and acts that while being in compliance with law do result in the disturbance of equality according to public obligations, are not suitable for compensation according to the classical fault-based responsibility theory. The compensation of such losses require the consultation of the theory of the objective responsibility of the Administration. The objective responsibility theory of the Administration is based on three essential principles:“the principle of equal sacrifices”,“risk principle”and“social risk”. The importance of the objective responsibility becomes clear when the fact that the Administration, in order to proceed with public service without any deficiency, would not refrain from using tools and equipment that contain risks and from conducting acts that involve risks, and that in parallel with the technological advances, the Administration employs more detrimental means and equipment. In addition, the actuality of the theory of objective responsibility and the extent of the field of its application are observed in the evaluation in terms of“social risk”and compensation of losses incurred by terrorist incidents and social protests, which occur often in our country. In this study, we try to define the theory of objective responsibility of the administration with its main principles, conditions and field of application. We discuss the theory by taking into account the essential works and articles in this topic and evaluating the jurisdiction regarding this subject.

Benzer Tezler

  1. İdarenin kusursuz sorumluluğu

    Impeccable responsibility of administration

    ŞEVVAL GÖKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kamu YönetimiKarabük Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİN HÜSEYİNOĞLU

  2. İdarenin kusursuz sorumluluğu

    Impeccable responsibility of administration

    BERKAY ERBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukErciyes Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜZEYYEN EROĞLU DURKAL

  3. İdarenin kusursuz sorumluluğu çerçevesinde sosyal risk ilkesinin gelişimi ve uygulanışı

    The development and implementation of the social risk principle within the framework of the faultless liability of the administration

    İSMAİL GÜNEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukHacettepe Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE OKAY TEKİNSOY

  4. İdarenin kusursuz sorumluluğu bağlamında sosyal risk ilkesi

    Principle of social risk within the context of faultless liability of administration

    HALİM ALPEREN ÇITAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HukukGazi Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAHTİYAR AKYILMAZ

  5. İdarenin kusursuz sorumluluğu kapsamında sosyal risk ilkesi

    The flawless responsibilities of the administration and the social risk principle

    BUSE SAKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukBaşkent Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET EMİN AKGÜL