Klasik ve bulanık veri zarflama analizi yardımı ile ülkelerin sağlık etkinliklerinin karşılaştırılması ve verilerin bulanıklaştırılmasına alternatif yöntem arayışı
The comparison of health efficiency of the countries with classic and fuzzy data envelopment analysis and an investigation of an alternative approach to create fuzzy data
- Tez No: 367424
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HATİCE HİCRET ÖZKOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Bulanık veri zarflama analizi, aralık yöntemi, çeyreklik sapması, Fuzzy Data Envelopment Analysis, range of methods, quartile deviation
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Veri Zarflama Analizi (VZA) aynı amaca yönelik hizmet veren birimler arasındaki etkinlik ölçümünde son derece kullanışlı bir yöntem olmasına rağmen girdi ve çıktı değişkenlerinin aldığı değerlere karşı çok duyarlı olması nedeniyle verilerdeki hata veya belirsizlikten oldukça fazla etkilenebilmekte bu da etkinlik ölçümlerini büyük ölçüde değiştirebilmektedir. Bu olumsuzluklardan kurtulmak ve eksik ya da kesin olmayan durumlarda tahmini girdi ve çıktı değerleri ile etkinlik ölçümü yapmaya olanak sağlayan bulanık VZA son dönemde uygulamalarda sıklıkla kullanılmaktadır. Çalışmada klasik VZA ile bulanık VZA analizleri yapılmıştır. Sonuçların karşılaştırılması amacıyla bahsedilen her iki yaklaşım, G-20 üyesi ülkelerin sağlık etkinliklerinin demografik değişkenler yardımıyla bulunmasında kullanılmıştır. Bu ülkelerin 7 adet girdi ve 1 adet çıktı değişkeni olmak üzere, toplam da 8 değişkene ait veriler 2010 yılına ait olup Dünya Bankası veri tabanından elde edilmiştir. Bulanık VZA kısmında iki farklı bulanıklaştırma yapılmıştır. Birincisi tez çalışması kapsamında önerilen çeyrek sapma kullanılarak yapılan bulanıklaştırma, ikincisi ise standart hata kullanılarak yapılan bulanıklaştırmadır. Her iki bulanıklaştırma sonucunda elde edilen bulanık verilerin alt ve üst sınır değerleri kullanılarak - kesim kümesi yaklaşımıyla veriler aralıklar haline getirilmiş ve oluşturulan bu yeni veri seti etkinlik analizinde kullanılmıştır. Daha sonra etkinlik sonuçları yardımıyla minimaks pişmanlık yaklaşımıyla ülkelerin etkinlik kayıpları bulunmuştur. Yapılan çalışma sonucunda analiz sonuçları karşılaştırıldığında verilerin bulanıklaştırılmasında çeyrek sapmasının standart hataya alternatif bir yöntem olduğu elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Data Envelopment Analysis (DEA) has been a crucially important method for defining efficiency between units that provide service for the same objective; however, it can be easily affected by the data error and uncertainty since it is vulnerable to the values that inputs and outputs have, and this can change efficiency measures to a great extent. In order to get rid of these negative sides and in situations when there is missing something or uncertainty, fuzzy DEA, which enable to measure efficiency with possible input and output values, has been widely used in applications. In this study, classic DEA and fuzzy DEA analyses have been carried out. In order to compare the results, aforementioned analyses were used to find health efficiencies of the G-20 countries with the help of demographic variables. The data, consisting of 7 input values and 1 output value and constituting 8 variables in total, regarding the aforementioned countries belonged to 2010 and assessed from World Bank database. Two different methods were carried out to create fuzzy data in the fuzzy DEA. The first was the one with using quartile deviation which was suggested in the scope of this thesis, and the second was with using standard error. The new upper and lower values of the fuzzy data gained at the end of both processes, were made periodic with - cut-set approach, and this new data set was used for efficiency measurement. Later, efficiency losses of the countries were found with the help of efficiency results and minimax regret approach. At the end of the study, when the results were compared, it was seen that quartile deviation has been an alternative approach to standard error in creating fuzzy data.
Benzer Tezler
- Bulanık veri zarflama analizi ile kömür işletmelerinin etkinlik skorlarının incelenmesi
Analysing efficiency scores of coal enterprises by fuzzy data envelopment analysis
HALENUR SOYSAL KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA FEDAİ ÇAVUŞ
- Determining the relative efficiency of the stock markets by classical and fuzzy data envelopment analysis
Hisse senedi piyasalarının etkinliğinin klasik ve bulanık veri zarflama analizi ile belirlenmesi
HAKAN BALKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiBahçeşehir ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. F. TUNÇ BOZBURA
YRD. DOÇ. DR. AHMET BEŞKESE
- Türkiye'deki illerin kaynak kullanımlarına göre göreli etkinliklerinin klasik ve bulanık veri zarflama analizi yöntemleri ile belirlenmesi
Determining relative efficiency of Turkish provinces according to their resource utilization by classic and fuzzy data envelopment analysis methods
NURCAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiAnadolu Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. K. ÖZGÜR PEKER
- Ege bölgesi orman işletmelerinin etkinlik düzeylerinin değerlendirilmesi
Assessment of efficiency levels of forest enterprises in the Aegean region
İSMAİL ŞAFAK
Doktora
Türkçe
2009
Ormancılık ve Orman MühendisliğiCelal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAY UĞUR GÜL
- Endüstri 4.0 uygulamalarının makine verimliliğine etkisi ve beyaz eşya üretim sektöründe bir uygulama
Effects of industry 4.0 implementation on machine efficiency and an application on home appliance production sector
UMUT AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İREM UÇAL SARI