Tatar destanlarındaki zarf-fiil ekleri
Adverbial suffixes in the Tatar epics
- Tez No: 368311
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türk Dili, Tatar Türkçesi, Zarf-fiil eki, İşlev, Tatar destanları, Morfoloji, Semantik, Turkic Language, Tatar Turkish, Adverbial suffix, Function, Tatar epics, Morphology, Semantics
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
“Tatar Destanlarındaki Zarf-Fiil Ekleri”adlı bu çalışmada, Tatar destanlarında bulunan zarf-fiil eklerinin işlevleri incelenmiştir. Çalışmamız giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Tatarların yaşadığı coğrafya, Tatarların tarihi ve dili ile ilgili bilgiler verildikten sonra, Tatar Türkçesinin Türk lehçeleri arasındaki yerini bildiren önemli tasnif çalışmalarına değinilmiştir. Girişin son kısmında, zarf-fiil kavramına yer verilmiş ve zarf-fiillerin yapısı açıklanmıştır. Sonrasında ise çağdaş Tatar Türkçesinde bulunan zarf-fiil ekleri ve işlevleri hakkında bilgiler verilmiştir. İnceleme kısmı, çalışmamızın ana parçasını oluşturur. Bu bölümde, Tatar destanlarında rastladığımız zarf-fiiller, yapılarına göre ikiye ayrılmış ve tasnif edilmiştir. Sınıflandırılan bu yapıların her bir işlevi, madde başı yapılarak açıklandı ve taradığımız metinlerdeki örnekler sıralandı. Örnek olarak verilen cümlelerin yanında Türkiye Türkçesine olan aktarımlar da bulunur. Sonuç bölümünde ise, destanlarda kullanılan dil ile çağdaş Tatar Türkçesindeki dil arasındaki farklar zarf-fiiller bakımından değerlendirilmiştir. İlk olarak, taradığımız destanlarda bulunan ancak Tatar gramer kitaplarında zarf-fiil olarak yer verilmemiş zarf-fiil ekleri listelendi. Sonrasında, çağdaş dilde bazı zarf-fiil eklerinin işlevlerinin günümüzde kullanılmadığına değinilerek örnekler verildi. Bu bölümün son kısmında, çağdaş Tatar Türkçesi ile destanların dilindeki zarf-fiil kullanımındaki sıklık karşılaştırıldı ve zarf-fiillerin, destanların dilinde ne derece önemli olduğu tespit edildi. Yararlanılan eserler, kaynakça bölümünde yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study called“Adverbial Suffixes In The Tatar Epics”, the functions of the adverbial suffixes in the Tatar epics have been studied. Thesis is composed of input, inspection and conclusion parts. In the input part, the informations about the geography inhabited by Tatars, Tatar history and language have been stated briefly and significant classification studies which inform position of Tatar language in the Turkish dialect have been introduced. In the last part of the input, gerund concept has taken part and the structure of the gerunds has been clarified. After that informations about adverbial suffixes existing in the modern Tatar language and their functions are specified. Research is the main part of our study. In this part, gerunds in the Tatar epics have been divided and classified according to their structures. These functions of structures which are classified have been stated as subtitles and the examples of the text are listed accordingly. Beside the sentences given as examples, there are translations to Turkish in Turkey. In the conclusion part, language used in epics with modern Tatar Turkish have been evaluated according to the gerunds. Firstly, adverbial suffixes that exist in the epics but are not taken part in the Tatar grammar books have been listed. Afterwards, it has been stated that some functions of the adverbial suffixes which do not exist in modern language and examples about this situation are given. In the last part of this section, frequency of the gerund use between modern Tatar Turkish and used in epics language have been compared. Finally it is stated how important the gerund structures in the language of epics. The works cited are in the bibliography part.
Benzer Tezler
- Kazak, Kırgız ve Tatar destanlarında olağanüstülük motifi
Extraordinary motifs in Kazakh, Kyrgyz and Tatar epics
AYCAN AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Süleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZÇELİK
- Tatar ve Başkurt destanlarında kadın
Women in Tatar and Bashkir epics
ÜMMÜGÜLSÜM ALUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Afyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZŞAHİN
- Kazan Tatar destanlarında birey, aile, toplum, devlet yapısı
Individual, family, community and state system in Kazan Tatarian epics
YAVUZ ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Gaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÜLTEKİN
- Tatar, Başkurt destanları ile Çuvaş Alp hikayelerinde anne ve baba motifi
Mother and father motif in Tatar, Baskurt epics and Chuvash Alp stories
AYCAN ÇAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİYE YILDIZ
- Tatar-Başkurt-Çuvaş destanlarında hayvanların işlevlerinin incelenmesi
The study of the functions of animals in the tatar-Bashkir-Chuvash epics
GİZEM KESKİNSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZŞAHİN