Geri Dön

Türkiye'de kent içi ikametgâh hareketliliğine bir örnek: Uşak kenti

An example of urban residential mobility in Turkey: Uşak city

PDF İndir

  1. Tez No: 368448
  2. Yazar: ÜZEYİR YASAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERTUĞRUL MURAT ÖZGÜR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bölgesel Coğrafya Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 218

Özet

Yasak, Üzeyir, Türkiye'de Kent İçi İkametgâh Hareketliliğine Bir Örnek: Uşak Kenti, Doktora Tezi, Danışman: Prof. Dr. E. Murat ÖZGÜR, 205 s. ÖZET Türkiye'de hızlı kentleşmeyle birlikte kentler, sürekli bir değişime uğramaktadır. Alansal olarak büyüyen kentlerde farklı sosyo-ekonomik ve fiziksel konut çevreler ortaya çıkmıştır. Bu farklılık, hanehalkının kent içinde ikametgâh hareketliliğine neden olmaktadır. Yaşanılan bu süreç, alansal olarak büyüyen kentlerde bireylerin konut değiştirme karakterinin analiz edilmesini zorunlu hale getirmiştir. Tez çalışmasının temelini, kent içi ikametgâh hareketliliği konusunu kavramsal ve kuramsal çerçevede ele alınması oluşturmaktadır. Bu yönüyle özellikle coğrafyacılar için modern coğrafi bakış açısı ile ikametgâh hareketliliği metodolojisi irdelenmektedir. Hareketliliği anlamaya yönelik yönteme dair temel bir çatı oluşturulduktan sonra ilgili kuram belirlenerek ampirik ve analitik bir çalışma ile konunun anlaşılmasına katkı sağlanması hedeflenmiştir. Bu yönüyle tezde, kent içi ikametgâh hareketliliği kuramlarından Speare'in (1974)“İkametgâh Memnuniyeti”yaklaşımı dikkate alınmıştır. Tezde, ikametgâh hareketliliğinin hanehalkının farklı yaş, gelir, eğitim düzeyi ile konut sahipliği ve oturulan sosyo-ekonomik çevre gibi karakteristiklerine göre değişebileceği varsayımına dayandırılmıştır. Ayrıca kent içi hareketliliği anlamaya yönelik memnuniyete göre hareketliliği etkileyen faktörlerin neler olduğu öneri olarak sunulmuştur. Öneriye göre, Uşak kentinde konut ve konut çevresi özellikleri, ulaşım-erişebilirlilik ve sosyal ağlar ve ilişkiler şeklinde dört faktörden memnuniyete göre ikametgâh hareketliliğinin gerçekleştiği öngörülmüştür. Ayrıca ikametgâh memnuniyeti kuramı ile ilgili daha sonraki geliştirilen çalışmalardan edilen yeni bulgularla metodolojik temel daha da geliştirilmiştir. Bu kapsamda orta büyüklükte bir kent olan Uşak'ta kent içi ikametgâh hareketliliği iki kısımda incelenmiştir. Birinci kısımda hareketlilik, aktüel ve olası hareketlilik olmak üzere iki yönüyle ele alınmış ve kent içinde konut değiştirmenin büyüklüğüne vurgu yapılmıştır. Böylece kentte aktüel hareketlilik ve olası hareketlilik tespit edilerek konut değiştirmenin günümüzde hali ve gelecekteki yönü ortaya koyulmuştur. İkinci kısımda ise ikametgâh memnuniyeti bağlamında önerilen hareketliliği etkileyen faktörlerin uygunluğu test edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, Uşak kentinde aktüel hareketliliğin alt, orta ve orta-üst gelir gruplarına göre farklılaştığı anlaşılmaktadır. Kent içinde aktüel hareketlilik en fazla 20-40 yaş grubu insanlar arasında gerçekleşmiştir. Literatürdeki yaygın durumun aksine hanehalkının konut sahibi ve kiracı olma niteliğini gösteren mülkiyet durumuna göre aktüel hareketliliğe evet diyenler ile hayır diyenler arasında anlamlı farklılıkların olmadığı tespit edilmiştir. Uşak'ta alt, orta ve orta-üst gelir grubunda yer alanların, diğer nedenler içinde daha ziyade konutun fiziki özellikleri nedeniyle yer değiştirdikleri anlaşılmaktadır. Hanehalkı reisinin yaşı ilerledikçe geleceğe yönelik olası hareketlilik isteğinin azaldığı gözlenmiştir. Kentte, mahallelere göre konut yeri tercihinde, orta gelir grubunda yer alan ve sürekli gelişme gösteren mahalleler öne çıkmaktadır. Sonuç olarak yapılan analizler neticesinde Uşak kentinde memnuniyete bağlı ikametgâh hareketliliğini etkileyen faktörler oluşturulmuştur. Buna göre konuta ait özellikler, erişeblirliliğin, güvenlik faktörü, mahallenin bina-araç yoğunluğu, akraba-arkadaşlık ilişkilerinin, komşuluk ve sosyal ilişkiler, mahallenin fiziksel özellikleri ve rekreasyon alanlarından memnuniyet düzeyinin, kent içi ikametgah hareketliliğinin açıkladığı anlaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

Yasak, Üzeyir,An Example of Urban Residential Mobility in Turkey: Uşak City, PhD Thesis, Advisor: Prof. Dr. E. Murat ÖZGÜR, 205 p. SUMMARY Due to rapid urbanization, cities are in a constant evolution. As cities get wider in size, there appear various socio-economic and physical residence environments. This variation results in intra urban motilities of households. This process has made the analysis of mobility characteristics very significant. The base of the current thesis is the intra urban residential mobility under a conceptual and theoretical framework. In this respect, residential mobility methodology was scrutinized with the modern geographical point of view, especially for the geographers. After setting a structural frame in order to comprehend the mobility, the relevant theory was determined and an empirical study was conducted in order to contribute to the clarification of the topic. Considering the Speare's (1974)“residential satisfaction”approach, the thesis was grounded on the hypothesis that variables like age, income and education level could affect the residential characteristics and residential environment. Also, a pattern was presented in order to understand the intra urban mobility. According to the pattern, the motilities in Uşak occurred in correlation with the features of dwelling and residence environment, accessibility and satisfaction with the social network. In this respect, the intra urban mobility was examined under two sections. The first section was handled in two subtitles; actual mobility and planned mobility. The first category revealed both the current and prospective state of the motilities. In the second section, the conformity of the mobility pattern presented by the researcher was tested. As a result of analysis, the motilities within Uşak differ in low, middle and upper-middle socio economic groups. The most frequent actual mobility was observed in people age range group of 20-40. It was seen that among all the possible reasons, it is the physical properties of the house that pushes all three socio economic groups to relocate. It was also seen that as the householder gets older, the desire for the relocation diminishes. On the other hand, contrary to the general tendency in the relevant literature, there was not observed a significant difference between the households' tendency of actual mobility according to being a homeowner or tenant. Finally, the middle income quarters were seen to step forward when it comes to the preferred destinations for relocation. In conclusion, a pattern on the residential mobility depending on satisfaction was created. According to this pattern, the intra urban mobility is accounted by physical properties of the house and quarter, accessibility, security, neighboring networking and communication, vehicle and building density, relative and friendship relations and satisfaction with the recreation areas.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    707002

    Residential mobility of Syrians living in Gaziantep

    Gaziantep'te yaşayan Suriyelilerin ikametgâh hareketliliği

    MURAT KAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    SosyolojiGaziantep Üniversitesi

    Kent Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİNAN TANKUT GÜLHAN

  2. Tez No

    705432

    Embodied carbon assessment of urban railway systems in Turkey based on material quantification

    Türkiye'de kent içi raylı sistem projelerinde malzeme miktarları üzerinden yapılan gömülü karbon değerlendirmeleri

    MÜGE YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ MURAT TANYER

  3. Tez No

    310377

    Türkiye'de kent içi toplu taşıma sistemlerinde hizmet düzeyinin belirlenmesi için bir yöntem geliştirilmesi

    Development of a method for determining the level of service of urban public transport systems in turkey

    HASAN BARIŞ BARUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    UlaşımEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞAFAK BİLGİÇ

  4. Tez No

    232874

    Evaluating the impact of urban competitive advantages on economic revitalization of deprived inner cities through a case study held in Istanbul

    Kentsel rekabet edebilir avantajların kent içi çöküntü alanlarının ekonomik olarak canlanmasına etkisinin İstanbul'da yapılan bir alan çalışması üzerinden değerlendirilmesi

    HANDE AĞAN YALÇINTAŞ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL ARKON

  5. Tez No

    486665

    Kent içi toplu taşıma kullanımının akıllı ulaşım sistemleri ile artırılması ve Erzurum örneği

    Increasing the usage of urban public transportation by intelligent transportation systems and Erzurum case

    SALTUK TOPDAĞI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    UlaşımErzurum Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHAMMED YASİN ÇODUR

Geri Dön