The first periodicals of science of the Republican Period and modernization
Cumhuriyetin ilk bilim dergileri ve modernleşme
- Tez No: 368589
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜNHAN DANIŞMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Sociology, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Bu çalışma, Türkiye Cumhuriyeti'nin henüz Arap harflerini kullandığı dönemde (1923-1928) yayınlanmış olan bilim dergilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Söz konusu dönemde, biri kısmen bilim dergisi diyebileceğimiz, altı bilim dergisi yayınlanmıştır. Bu dergilerde yayınlanan yazıların ttimiinün başlıkları ve konulan Ekler bölümünde verilmiştir. Ayrıca, genel değerlendirmede yararlı olabileceği düşünülen bazı metinlerin tam çevrim-yazısı sunulmuştur. Dergilerde yazıları yayınlanan yazarların başlıcalarının yaşam öykülerinin araştırılması da bu çalışmanın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Cumhuriyetin ilk bilim dergilerinin incelenmesi, bize bu dergilerin, bilimsel düzeyleri çok yüksek olmamakla birlikte, yeni Cumhuriyet'in düşünsel ve maddi modernleşmesine katkıda bulunmaya çalıştıklarını göstermektedir. Ayrıca, bu dergiler aracılığıyla, ülkemizin 1923-1928 yıllarındaki bilimsel, teknolojik ve eğitimsel düzeyini anlayabilme olanağı doğmaktadır. Öte yandan 1923-1928 döneminin farklılığını belirleyebilmek amacıyla, bu dönem, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yılları ve 1930 sonrası ile genel olarak ve ikincil kaynaklara dayanarak karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Bunun sonucunda söz konusu dönemin diğer bütün dönemlerden gerçekten farklı özellikler taşıdığı görülmüştür. 1923-1928 döneminde, Atatürk ve tilke yönetimi, bilimi, Cumhuriyet'in yönünü ve geleceğini belirlemede temel kılavuz olarak almaktadır. Bilim, sadece bilim yapmak için değil, tüm sosyal yaşam için gerekli görülmektedir. Bilimin gelişimi için, Önündeki bütün engeller kaldırılmakta ve çeşitli vesilelerle bilimin önemi vurgulanmaktadır. 1925-1926 yıllarında iki popüler bilim dergisinin birden yayınlanmış olması, ülkedeki bilim yanlısı atmosferin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Ülkemizin, tarihinin başka hiçbir döneminde, 1923-1928 dönemindeki kadar bir bilim toplumu olmaya yönelmediğini söyleyebiliriz. Bu yıllarda yayınlanmış olan bilim dergileri de, hem bu yönelişi güçlendirmiş, hem de dönemlerindeki bilimsel atmosferi yansıtmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to analyze the periodicals of science published during the period when Arabic script was still in use in the Republican period (1923-1928). In this period, six periodicals of science, one of which was only partially a science periodical, were published. The titles and subjects of all articles published in these periodicals are given in the appendices. Moreover, complete transcriptions of some articles that could be helpful in evaluating these journals are also presented in the appendices. Research into the biographies of the major scientists that have contributed frequently to these journals, also constitutes a major part of this study. The analysis of the first periodicals of science in the early Republican period shows that, even though the scientific quality of the articles were not very high, the periodicals did attempt to contribute to the intellectual and material modernization of the new Republic. Furthermore, the level of science, technology and education in Turkey, between 1923 and 1928 could be understood more easily with the heIp of these periodicals. To point out to the significance of the period from 1923 to 1928, it is compared with the late Ottoman Empire and to the post-1930s, using secondary sources. As a result, it was seen that this period was very different from the others. In this period, AtatGrk and other administrators appreciated science as the basic guide in shaping the future of the Republic. Science was attributed an ultimate importance not only for science's sake, but for improving social life as a whole. All of the obstacles to science were removed, and frequently at different occasions, the importance of science was mentioned. Publication of two periodicals of popular science simultaneously in 1925 and 1926, could be seen as an indicator of this favourable atmosphere. It can be said that this period from 1923 to 1928 is unique in the Republ ican history in the endeavors of creating a society of science. The periodicals of science that were published in this period both enforced these endeavors, and reflected the scientific atmosphere of their ti!nes.
Benzer Tezler
- Muhafazakârlık ve sosyal değişme: Muhafazakâr Düşünce dergisi örneği
Conservatism and social change: The journal of Conservative Thought
ZEFİR ADEMİ
Doktora
Türkçe
2021
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KURT
PROF. DR. KEMAL ATAMAN
- Sait Uğur'un Türk halk bilimine katkıları
Sait Uğur's contributions to Turkish folk science
HİCRAN DERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ÇAPRAZ
- II. Meşrutiyet döneminde ilköğretim ve ortaöğretimde fen bilimleri eğitimi
Science education at primary and secondary school levels in the Second onstitutional period
YASEMİN ERSÖZ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHATTİN ARIBAŞ
- Cumhuriyet döneminde ilköğretim I. kademe programlarının özellikleri ve dayandığı eğitim felsefeleri.
Primary education first level programs properties and underlying education philosophies of the republican period.
TUBA ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESED YAĞCI
- Ahmet Rasim'in hayatı, hikâye ve romanları
Ahmet Rasim's life, stories and novels
UMMAHAN NERKİZ
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZLI GÖKÇEK