Geri Dön

The dialect of Pazar Laz and its case system

Pazar Lazca'sı ve bu lehçede adların durum ekleri

  1. Tez No: 368596
  2. Yazar: TANJU GÜRPINAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ESER E. TAYLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 118

Özet

Bu çalışma, Doğu Karadeniz bölgesinde yer alan Pazar ilçesinde konuşulan Lazca'nm Pazar lehçesinin, ses-bilim, biçim-bilim ve söz-dizim özellikleri ortaya çıkartmayı amaçlayan yapısal incelemesidir. Bu çalışmanın odak noktasını Pazar Lazcasındaki zengin bükümsel yapı, özellikle uyum ve çekim ekleri oluşturmaktadır. Pazar Lazcası (PL ) diğer güney Kafkas dilleriyle benzer sesler ( e.g: gırtlak duraklı sesler )içermekle birlikte ünsüz sayısı onlardan oldukça azdır. Sesbirim dizge bilgisi açısından kelime başlarında bulunan ünsüz kümeleri ençok 4 ünsüzden oluşmaktadır. PL bağlantılı biçim bilimsel özellikler göstermekte olup, hem ön- hemde sonekler kullanılmaktadır. Lazca adlann durum ekleri açısından zengin bir dil olup 9 durum eki vardır. Bunlardan yönelme durum eki ( dative) ile kalma durum eki (locative) eşseslidirler. PL eş-işlevsel (ergative) bir dil olup, ergatif dillerin en belirgin özelliğini taşımaktadır, yani geçişsiz eylemlerin tek öznesi ile, geçişli eylemlerin nesneleri aynı durum ekini (yalın) alırlar. Ergatif durum eki ise geçişli eylemlerin öznelerinin aldığı durum ekidir. Bunun yanında Pazar lehçesinde ayrık eş işlevsellik özelliklerinede rastlanmaktadır. Bazı geçişsiz eylemlerin öznelerinin, beklendiği üzere yalın durum eki ile değil, ergatif durum eki ile belirtilmesi gerekir. Eylem üzerinde belirtililen uyum sisteminde sözeylem katılımı birincil derecede önemlidir. Sözeylem katılımcıları, yani konuşucu (1.şahıs) ve dinleyici ( 2.şahıs) uyum önekleri şeklinde eylem üzerinde belirtilmektedir. Öğelerin eden (agent) ya da etkilenen (patient) olmasına bağlı olarak 2 farklı uyum dizgesi vardır. Zaman, görünüş ve tekil-çoğul uyumu ise eylem üzerinde sonekler aracılığı ile belirtilirler. Bazı zamanlarda ayrı olmakla birlikte zaman ekleri genellikle tekil-çoğul uyumunu da gösteren karmaşık soneklerdir.

Özet (Çeviri)

This study, based on data collected from native speakers,is a structural analysis of the phonology, morphology and syntax of the Pazar dialect ofLaz spoken in Pazar in Eastern Black Sea Region in Turkey. The main focus of the study is on its rich inflectional system, in particular its agreement system and morphological cases. Pazar Laz displays several properties that are parallel to other south Caucasian languages. However there are also striking differences. PL, like other Caucasian languages has ejectives but has fewer consonant phonemes. Initial consonant clusters in PL are noteworty as it allows up to 4 consonants. Pazar Laz exhibits agglutinative morphology with the major affixation processes realised in the form of prefixation and suffixation. Case system of Pazar Laz is very rich and nouns are inflected for number and case. There are altogether 9 cases, two of which ( dative and locative) are homophonous. Laz is an ergative language. That is, the agents of intransitive verbs and patients of transitive verbs have the same case endings, whereas the agent argument of transitive verbs has a distinctive case ending. However In PL the phenomenon, split ergativity is also observed. That is, some intransitive verbs assign ergative case to their agent arguments, not absolutive case as expected in ergative systems. Participation in the speech act plays the primary role in the agreement system, that is the speaker and hearer ( 1 st and 2nd persons) are expressed on the verb in the form of an agreement prefix. 3rd person, on the other hand is marked on the verb in the form of a suffix, for the most part on the tense suffix. In PL there are two sets of agreement markers which denote agent and patient arguments as long as they are speech act participants. Tense, aspect and number agreement, on the other hand, are expressed in the form of suffixes which are complex suffixes which indicate all these categories.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    449815

    AGREE as a unidirectional operation: Evidence from Laz

    Tek yönlü bir işlem olarak UY (AGREE) modeli: Lazca'dan kanıt

    ÖMER FARUK DEMİROK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BALKIZ BAŞARAN

  2. Tez No

    257199

    Finiteness and complementation patterns in pazar Laz

    Pazar Lazcası'nda çekimlilik ve yan tümce yapıları

    BETÜL EMGİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BALKIZ ÖZTÜRK BAŞARAN

  3. Tez No

    698468

    Morphlaz: A finite-state morphological analyzer for laz

    Morphlaz: Laz için sonlu durum biçimbilimsel çözümleyici

    ESRA ÖNAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ARZUCAN ÖZGÜR TÜRKMEN

    PROF. DR. BALKIZ BAŞARAN

  4. Tez No

    294129

    Eskipazar ağzı

    Eskipazar dialect

    GÜNER DAĞDELEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DilbilimErzincan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET DURSUN ERDEM

  5. Tez No

    209794

    Türkçenin Hemşin Ağzı

    Hemshin of Turkhish dialekt

    OSMAN KUYUMCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MESUT ŞEN

Geri Dön