Türk dünyası mitolojik destanları ile Kalevala Destanı üzerine mukayeseli bir araştırma
A comparative study on mythological epics of Turkish world and Kalevala Epic
- Tez No: 368976
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Bu çalışmanın amacı, kapsamı, önemi ve yöntemi konusunda bilginin verildiği birinci bölüm giriş kısmında ayrıca araştırmanın temelini oluşturan Türk Dünyası Mitolojik Destanları ve Kalevala Destanının yapısal özellikleri hakkında da açıklama yapılmıştır. Destancılık geleneği içerisinde icracı, icra şekli, destanların konuları hakkında ve Altay, Tıva,Hakas, Şor, Başkurt, Saha (Yakut), Kazak, Kırgız sahalarında verilen bilgilerin yanında Kalevala destanının icra şekli, milli kimlik, dil birliği, Kalevala destanından esinlenmelerin sosyal hayata yansımaları hakkında açıklamalara yer verilmiştir. Ayrıca Kalevala'nın Finceden Türkçe ve İngilizceye yapılan çevirilerinden örnekler verilerek bu çalışmada Kalevala'nın Türkçeye çevirisinin neden tercih edildiği de belirtilmiştir. İkinci bölümde çalışmanın kavramsal temelini oluşturmak için mit, mitoloji, des-tan, motif, kült ve tip üzerine tanımlamalar yapılarak bir sonraki bölümlere temel oluşturulmuştur. Üçüncü bölümde çalışmada incelenen destanlar arasındaki benzerlikler motif, tip ve kült bağlamında incelenmiştir. Motifler mitolojik, hayvan motifler, sosyal hayatla ilgili ve sihir/büyü ile ilgili motifler olmak üzere dört alt başlık altında toplanıp her bir başlığın altında motifler ayrı ayrı ele alınmıştır. Bunun yanında tip ve kültlerlerde alt başlıklar halinde detaylı bir şekilde incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise motif, tip ve kült olarak destanlar arasındaki farklılıklar belirtilmiştir. Çalışmada motiflerin analizi yapılırken Motif İndeks'ten de yararla-nılarak motif gruplarının neler olduğu ortaya konulmuştur. Destan icra ortamı ve icra şekli hakkında da bilgi verilerek sözlü kompozisyon teorisi ile açıklık getirilmiştir. İcranın yapılışında uygulanan yöntemler ve icra ortamlarının performansa etkisi açıkça belirtilmiştir. Sonuç olarak farklılıklardan çok benzerliklerin yer aldığı ve kültür benzeşmelerinin aynı dili konuşma ile değil, göçebe hayatın sonucu olarak sürekli etkileşim halinde olmayla ilişkili olduğu ortaya konulmuştur ve sonuç kısmından sonra çalışmada yararlanılan kaynaklar eklenmiştir. Anahtar Sözcükler Türk Dünyası, Kalevala, mitolojik destan, motif, kült, tip.
Özet (Çeviri)
It has been explained about The Mythological Epics of Turkish World and Kalevala epic which underlied this study as well as information given about the aim, importance, and method of the study in the first part, the entrance part. It has given explanations about national identity, language unity, inspiration, reflection to the social life of Kalevala epic as well performer, performance style, the epics' subject and as given information in Altai, Hakas, Şor, Başkurt, Saha (Yakut), Kazakh, Kirghiz fields In Epic Traditions and performance style. Besides it has been stated the reason of choosing the Turkish translation of Kalevala epic by giving examples from Kalevala epic's translations from Finnish to Turkish and English. In the second part, it has been formed a basis for the following parts by defining on myth, mythology, epic, motive, cult and type to make a conceptual base. In the third part, it has been analysed the similarities among the epics wihin the context of motive, type and cult. The motives which has been collected under the four subtitles which are mytholojical, animal, about social life, about magic motives has been discussed separately. In addition, type and cults in subtitles have been researched in details. In the fourth part, differences among epics has been stated in the sense of mo-tive, type and cult. It has been suggested which motive groups by making use of Motif Index while the analysis of motives are being done. İt has been clarified with oral composition teory by givinig information about performance atmosphere and performance type. That the effect of methods applied in performance and performance atmosphere to performance have been stated clearly. As a result, there are more similarities than differences and it hase been suggested that the cultural similaties are connected with emigratory life and being in interaction constantly but for speaking the same language and after the result part, the sources used in this study has been added. Key Words Turkish World, Kalevala, mythological epic, motive, cult, type.
Benzer Tezler
- Başkurt Türklerinin destanlarında mitolojik unsurlar
Mythological elements in the epics of Bashkir Turks
GÖKÇEN FERAŞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM DURBİLMEZ
- Türk mitolojisindeki hayvan figürlerinin Rauf Tuncer'in resimlerine yansıması
The reflection of animal figures in Turkish mythology on Rauf Tuncer's paintings
TUĞRUL ALPASLAN DAMGACI
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2023
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SEMİH BÜYÜKKOL
- Dede Korkut Destanı ve Kıpçak Sahası epik destan geleneği
Epics of Dede Korkut and epic tradition of the Kıpçak
ABDULSELAM ARVAS
Doktora
Türkçe
2009
Halk Bilimi (Folklor)Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Türk dünyası destanlarında hayvan sembolizmi
Animal symbolism in Turkish world episotes
OĞUZ DUMAN
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Aşık Garib hikayesi (İnceleme-metin)
Aşik Garib story (Examination-text)
RUMEYSA GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Kocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT ESAT HARMANCI