9–11 yaş grubu koklear implantlı çocukların genel zeka, duygusal zeka, zihin kuramı, duygu tanıma, yüz ifadesi tanıma ve uyum becerilerinin incelenmesi
Examining general intellegence, emotional intelligence, theory of mind, emotion recognition, facial expression recognition and adaptation skills of children with cochlear implant aged 9-11 years old
- Tez No: 368991
- Danışmanlar: PROF. DR. FERHUNDE ÖKTEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Koklear implant, Zihin kuramı, Duygu tanıma, Duygu adlandırma, Duygusal zeka, Ruhsal uyum, WISC-IV, Cochlear implant, Theory of mind, Emotion recognition, Emotion labeling, Emotional Intelligence, Psychological adaptation, WISC-IV
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Bu çalışmada koklear implant kullanan 9-11 yaşlar arasındaki çocuklar genel zeka, duygusal zeka, duygu tanıma, yüz ifadelerinden duygu tanıma ve adlandırma, zihin kuramı ile uyum becerileri açısından incelenmiştir. 66 koklear implant yapılmış çocuk, aileleri ve öğretmenleri örneklemi oluşturmuştur. Çocukların zeka değerlendirmesi Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği-IV (WÇZÖ-IV) ile yapılmıştır. Duygusal zeka ölçümleri Bar-On Duygusal Zeka Ölçeği: Çocuk ve Ergen Formu'nu anne-babaların doldurmasıyla, ruhsal uyum değerlendirmesi de aynı şekilde ebeveynlerin Hacettepe Ruhsal Uyum Ölçeği'ni doldurmasıyla elde edilmiştir. Katılımcıların sosyal duygusal uyumları ise Meadow-Kendall Sağır ve İşitme Engelli Öğrenciler için Sosyal-Duygusal Değerlendirme Envanteri'nin (SDDE) öğretmenler tarafından doldurulması yoluyla değerlendirilmiştir. Duygu ifadelerini anlama ve adlandırma becerilerini değerlendirmek amacıyla altı duygu (mutlu, üzgün, şaşırmış, korkmuş, kızgın ve iğrenmiş/tiksinmiş) kullanılmıştır. Kısa öykülerden duyguları tanıma becerilerini incelemek amacıyla herbir duygu için beşer adet olmak üzere toplam otuz öykü kullanılmıştır. Zihin kuramı becerisi ise birinci ve ikinci düzey zihin kuramı görevleri kullanılarak değerlendirilmiştir. İmplant olma zamanlarına (3 yaş öncesi ve 3 yaş sonrası) ve zihin kuramı becerilerine göre oluşturulmuş gruplar (zihin kuramı becerisi geliştirememiş, birinci düzey zihin kuramı becerisine sahip ve ikinci düzey zihin kuramı becerisine sahip) sözü edilen beceriler açısından değerlendirilmiştir. Mann-Whitney U analizi sonucunda; üç yaş sonrasında koklear implant olan çocukların, üç yaş öncesinde implant olanlara göre içselleştirme sorunlarını daha fazla gösterdikleri bulunmuş; ancak zihinsel beceriler, duygu tanıma, yüz ifadelerinden duyguları tanıma ve adlandırma becerileri açısından gruplar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Kruskal Wallis testi sonucunda; zihin kuramı becerisi gruplarına göre bilişsel beceriler, duygusal zeka, duygu tanıma, yüz ifadelerinden duygu tanıma ve adlandırma ile kısa öykülerden duyguları tanıma becerileri açısından gruplar arasında anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Zihin kuramı becerisi geliştiremeyen gruptaki çocukların sözü edilen beceriler açısından bu beceriyi geliştiren çocuklardan düşük puan aldığı görülmüştür. Çalışmanın bulguları alanyazın ışığında tartışılmış, yeni çalışmalar için öneriler ve bulguların klinik doğurguları değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study cochlear implanted children aged 9 to 11 years old were examined in general intelligence performances, emotional intelligence performances, emotion recognition and expression from facial expressions skills, theory of mind and adaptation skills. The sample includes 66 cochlear implanted children, their parents and their school teachers. Children's intelligence was assessed with Wechsler Intelligence Scale for Children-IV (WISC-IV). Emotional intelligence performance of children was evaluated with Bar-On Emotional Quotient Inventory: Youth Version (EQ-i:YV) which was filled out by parents and psychological adaptation evaluation was collected from parents with Hacettepe Psychological Adaptation Scale. Participant's social adaptation skills were assessed with Meadow/Kendall Social-Emotional Assessment Inventory for Deaf Students which were filled by teachers. Six emotions (happy, sad, surprised, scared, angry and disgusted) were used to assess emotion recognition and expression skills. Five vignettes were used for each emotion and totally thirty vignettes were included the study. Participants were grouped and evaluated by age of implantation (before and after 3 years old) and theory of mind skills (not improved theory of mind skill, first order theory of mind skill, second order theory of mind skill). According to Mann-Whitney U analysis; children whose age of implantation is after 3 years old have more internalizing problems than the group whose age of implantation is before 3 years old. However there wasn't any difference in intelligence performances, emotion recognition, emotion recognition and expression skills from facial expressions between groups. Due to the result of Kruskal Wallis test; statistically significant differences were obtained in cognitive skills, emotional intelligence, emotion recognition, emotion recognition and expression from facial expressions and emotion recognition from vignettes in groups according to theory of mind skills. Children who couldn't develop theory of mind skills had lower scores in mentioned skills from children who had developed these skills. Also the results of the study were discussed with respect to the relevant literature, and suggestions for future studies as well as clinical implications of the findings were evaluated.
Benzer Tezler
- Postlingual koklear implantlı hastalarda odyovokal geri besleme ile frekans kaymasının koklear implant performansıyla karşılaştırılması
Comparison of cochlear implant performance to pitch shift with audiovocal feed-back in postlingual cochlear implant patients
REFİA GÜL CANER MERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kulak Burun ve BoğazEge ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH ÖĞÜT
- Altmış (60) yaş ve üzeri hastalarda koklear implantasyon sonrası işitsel performans analizi ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Auditory performance analysis and evaluation of quality of life after cochlear implantation in patients aged 60 (sixty) and older
SÜMBÜL BAYRAKTAR GÜZELDAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Kulak Burun ve BoğazÇukurova ÜniversitesiKulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED DAĞKIRAN
- Tek taraflı sensörinöral işitme kayıplı hastaların klinik ve radyolojik olarak değerlendirilmesi
Clinical and radiological evaluation of patients with unilateral sensorial hearing loss.
AHMET YÜKKALDIRAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Kulak Burun ve BoğazHarran ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İMRAN ŞAN
- Sistemik sklerozlu hastalarda odyolojik tutulum
Audiological involvement in patients with systemic sclerosis
KÜBRA TURAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
RomatolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN MURAT TURGAY
- Akromegali hastalarında işitmenin fonksiyonel ve yapısal olarak değerlendirilmesi
Functional and structural evaluation of hearing in acromegalic patients
KADRİYE AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOMRİS ERBAŞ