Çok kriterli karar verme ve bilgi difüzyonu yöntemleri yardımıyla, taşkın risk analizi yazılımının gerçekleştirilmesi
A software design for flood risk analysis with the help of multi criteria desicion analysis and information diffusion methods
- Tez No: 371531
- Danışmanlar: PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Bilişim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uydu Haberleşmesi ve Uzaktan Algılama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu çalışmada, taşkın risk analizini, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Yöntemi (AHY) ve Bilgi Difüzyonu (BD) yöntemlerini kullanarak gerçekleştiren bir yazılım tasarlanmıştır.Yazılımda eğim, bakı, yükseklik, jeoloji ve arazi kullanımı olmak üzere 5 adet kriter değerlendirmeye alınmıştır. Bu kriterlerin, geliştirilen modelde kullanılabilmesi için, İstanbul'un Avrupa yakasının 2,5 metre çözünürlüklü SPOT-5 uydu görüntüsünden elde edilen sayısal yükseklik modelinden, Ayamama Deresi Havzası çıkarılmış ve bu SYM'den arazinin eğim ve bakı değerleri elde edilmiştir. Çalışma alanına ait arazi kullanımı verisi ise 2,5 metre SPOT 5 uydu görüntüsünden elde edilmiş ve üzerinde program için gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Bütün bu veriler, programın Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) metodu ile risk analizi yapan kısmına girdi olarak kullanılmıştır. Geliştirilen yazılımda çalışma bölgesi için taşkın duyarlılığı, bütün bu kriterler ve bu kriterlerin sahip olduğu alt kriterlerin ağırlıklandırılmasıyla hesaplanmıştır. 1975 yılından 2009 yılına kadar, her yılın günlük yağış verileri alınmış olup, bu verilerden SCS-CN metodu kullanılarak, programın, risk analizini gerçekleştirmek için kullanılan, ikinci yöntemi için gerekli olan günlük akım verileri elde edilmiştir. Bu günlük akım verileri programa parametre olarak girilmiş, taşkın risk analizi gerçekleştirilmiş ve kullanıcıya analiz sonucu rapor şeklinde sunulmuştur.İki farklı yöntem kullanarak taşkın riskinin analizini gerçekleştiren TRA yazılımının, farklı karar problemlerinin risk analizini gerçekleştirmede etkili bir model olduğu ve risk analizi gerçekleştiren klasik yöntemlere göre daha hızlı ve daha gerçekçi bir sonuç ürettiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, a software was designed for the flood risk analysis with Analytic Hierarchy Process (AHP) and Information Diffusion( InfoDif) methods.According to the sofware, five evaluation criterias were taken into account, which were slope, aspect, elevation, geology and land use. The Digital Elevation Model (DEM) of the Ayamama River Basin was acquired from the SPOT 5 satellite image with 2.5-meter spatial resolution, DEM of the European side of Istanbul and slope and aspect values of the study basin were extracted from this DEM with ArcGIS 9.3.1.The land use and change detection of the Ayamama Creek was obtained by performing object-oriented nearest neighbor classification method by image segmentation on SPOT 5 image with 2.5-meter spatial resolution. These data were used as an input for the part of Multi Criteria Desicion Analysis (MCDA) method of this software. Criterias and their each sub criteras were weighted and flood vulnerability was determined with MCDA-AHP.Daily flood data was collected between 1975 to 2009 years and the daily flood peak discharge was calculated with the method of SCS-CN. Moreover, these data were used as an input in the software for the part of InfoDif.It has been seen that the TRA software which use two different methods for flood risk analysis, can be more effective, for achieving different decision problems, from classical methods and produce more faster and reliable results.
Benzer Tezler
- Çok ölçütlü sorun çözümüne yönelik bir bütünleşik karar destek modeli
Integrated decision aid model for multiattribute problem solving
YUSUF İLKER TOPÇU
Doktora
Türkçe
2000
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. FÜSUN ÜLENGİN
- Çok kriterli karar verme ve coğrafi bilgi sistemi hibrit çözüm yaklaşımı: Siirt ili güneş enerji uygulaması
Multi-criteria decision making and geographic information system hybrid solution approach: Siirt province solar energy application
ERTUĞRUL YILDIZ
- Petrol doğalgaz arama çalışmalarında çok kriterli karar verme ve makine öğrenmesi ile yöntem araştırması
Multi-criteria decision making and machine learning method research in petroleum natural gas explorations
TÜNAY ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2022
Mühendislik BilimleriEskişehir Teknik ÜniversitesiUzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN UYGUÇGİL
- An integrated supplier selection methodology based on fuzzy AHP and electre III methods under group decision making environment
Grup karar verme ortamında bulanık AHP ve electre III metodlarına dayalı bütünleştirilmiş bir tedarikçi seçim metodolojisi
AYDIN KAHVECİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİJEN ERTAY