Geri Dön

Polinomların indirgenemezlik kriterleri

Irreducibility criteria for polynomials

  1. Tez No: 372039
  2. Yazar: NURBİGE TURAN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEMET ŞAHİN, DOÇ. DR. ZÜBEYİR ÇINKIR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Matematik, Mathematics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 84

Özet

Bu tezde, tamsayı katsayılı polinomların ℚ ve ℤ üzerinde indirgenemezlikleri ile ilgili literatürde var olan kriterler genel haliyle incelendikten sonra kuadratik ve kübik polinomların indirgenebilirlikleri ve de bileşke polinomların indirgenebilirlikleri özel olarak çalışılmıştır. Kuadratik bir polinomun ℤ üzerinde indirgenemez olabilmesi için polinomun katsayıları üzerindeki gerek ve yeter şart koşullar belirlenmiş ve bu koşullar farklı biçimlerde detaylı olarak verilmiştir. Ayrıca kuadratik bir polinomun iterasyonlarının indirgenemezlik durumları hakkında, polinomun katsayılarının sağlaması gereken koşullar analiz edilerek birçok yeni sonuçlar elde edilmiştir. Bu tezde kuadratik polinomlar için yapılan çalışmaların kübik polinomlar için de detaylı olarak yapılması durumunda elde edilecek sonuçların tekil olmayan kübik bir eğrinin bir rasyonel noktasının olup olmadığının belirlenebilmesi yani eğrinin bir eliptik eğri olup olmadığının belirlenebilmesi problemine önemli katkılar sunacağını öngörmekteyiz.

Özet (Çeviri)

In this thesis, after giving a general overview of the existing criteria in the literature on the irreducibility of polynomials with integer coefficients over ℚ and ℤ, we study the irreducibility of the composition of polynomials and irreducibility of quadratic and cubic polynomials as special cases. We determine the necessary and sufficient conditions that the coefficients of a quadratic polynomial should satisfy for the polynomial to be irreducible. Then we expressed these conditions in other forms in detail. Moreover, we obtained various new results about the irreducibility of the iterates of a quadratic polynomial by making analysis on the conditions that the coefficients of the polynomial should satisfy. A detailed study of the irreducibility of cubic polynomials can be done like how it is done for quadratic polynomials in this thesis. We think that this can make important contributions to the problem of determining if a given smooth cubic curve has a rational point, i.e. if a given smooth cubic curve is an elliptic curve.

Benzer Tezler

  1. A geometric approach to absolute irreducibility of polynomials

    Polinomların indirgenemezliğine geometrik bir yaklaşım

    FATİH KOYUNCU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    MatematikOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERRUH ÖZBUDAK

  2. Dynamical irreducibility of pure polynomials over the rational field

    Saf polinomların rasyonel cisimlerin üzerine dinamik indirgenemezliği

    MOHAMED OSAMA HAFEZ DARWISH MOHAMED

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    MatematikSabancı Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MOHAMMAD SADEK

  3. On some classes of irreducible polynomials over finite fields

    Sonlu cisimler üzerindeki indirgenemez polinomların bazı alt sınıfları üzerine

    HALİME ÖMRÜUZUN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    MatematikSabancı Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SIDIKA ALEV TOPUZOĞLU STICHTENOTH

  4. Bazı cebirsel yapılar ve bunların temel özellikleri

    Some groupoids and their fundamental features

    MEHMET YAŞAR SÜTLÜOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    MatematikBalıkesir Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. AHMET SİNAN ÇEVİK

  5. Sonlu cisimlerde bazı katsayıları verilen indirgenmez polinomların belirlenmesi

    The determination of irreducible polynomials over finite fields with given several coefficients

    KÜBRA AFŞAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    MatematikAnkara Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL GÜNER