Bilim Tarihine Dayalı Öğretim Materyallerinin Fizik Dersi Öğretim Programına ve Öğretime Uygunluğunun Değerlendirilmesi
Evaluation of the Appropriateness of Instructional Materials Based on History of Science to the Curriculum and Instruction
- Tez No: 372249
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYATİ ŞEKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Bilim Tarihi, Öğretim Programı, Fizik Dersi Öğretim Programı, Öğretim Materyalleri, History of Science, Curriculum, Physics Curriculum, Instructional Materials
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fizik Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Bu çalışmada bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin öğretim programına ve öğretime uygunluğunun, öğretmen ve öğretim programı arasındaki dinamik etkileşim çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda öğretim programı; geliştirme, tasarlama, uygulama ve değerlendirme alt başlıklarına bölünerek şu araştırma sorularına cevap aranmıştır: 1- Öğretmenler bilim tarihine dayalı öğretim materyallerini yazılı öğretim programının temel kriterleri kapsamında nasıl değerlendirirler? 2- Öğretmenler bilim tarihine dayalı öğretim materyallerini öğretim programı tasarımı kriterleri kapsamında nasıl değerlendirirler? 3- Öğretmenler bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin uygulanmasında nasıl bir yaklaşım izlerler? 4- Öğretmenler bilim tarihine dayalı öğretim materyallerini öğretim programı değerlendirme kriterleri kapsamında nasıl değerlendirirler? Bu çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen“Fen Derslerinde Bilim Tarihinin Kullanımının Geliştirilmesi”projesi temelinde gerçekleştirilmiş, proje kapsamında hazırlanan bilim tarihine dayalı öğretim materyalleri ve proje katılımcıları ile gerçekleştirilen görüşme verileri kullanılmıştır. Bu çalışma betimsel durum çalışması olarak tasarlanmış, veriler proje katılımcısı olan dört fizik öğretmeninden, yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığı ile toplanmış ve görüşmelerden elde edilen veriler şablon analizi uygulanarak analiz edilmiştir. Çalışma sonunda elde edilen bulgular, her bir araştırma sorusuna yönelik olarak ve her bir öğretmen için, ayrıntılı betimlemeler yapılarak sunulmaya çalışılmıştır. Öğretim programının geliştirilmesine yönelik değerlendirmeleri ışığında, öğretmenlerin bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin değerlendirmesinde ders kitabını temel aldıkları; karşılaştırmalar ile gerek ders kitabını gerekse bilim tarihine dayalı öğretim materyallerini eleştirebildikleri; yazılı öğretim programının içeriğinde bir takım sorunlar olduğu fakat bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin içeriğinin öğretim programı ile uyumlu olduğu ve öğrencileri ezberden uzaklaştırabildiği; zamanın ve ulusal değerlendirme sistemlerinin bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin ele alınmasındaki en büyük sorun olduğu ve öğretmen alışkanlıklarının öğretim programlarının ele alınmasını ve uygulanmasını etkilediği görülmüştür. Öğretim programının tasarımı kapsamındaki değerlendirmelere bakıldığında ise öğretmenlere göre farklılıklar olduğu görülmüştür. Öğretim programının kapsamı, ardışıklığı ve devamlılığı konularında öğretmene ve konuya bağlı olarak farklılıklar olduğu, bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin yazılı öğretim programına uygun olsa bile öğretmenlerin bakış açıları doğrultusunda tasarım olarak eksik ya da sorunlu olabileceği görülmüştür. Öğretim programının uygulanmasında izlenilen yaklaşımlara yönelik olarak öğretmenlerin farklı yaklaşımlar izlediği, fakat genel olarak bilim tarihine dayalı öğretim materyallerin, derse adapte ettikleri, bu adaptasyonun farklı seviyelerde olduğu; bazen ise yükleme ve doğaçlama yapmayı tercih ettikleri görülmüştür. Öğretim programının değerlendirilmesi kapsamındaki değerlendirmelere bakıldığında ise öğretmenlerin bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin anlaşılırlığına ve uygulamalarda zamanın yönetimine yönelik bazı sorunları olduğu fakat materyallerin öğrencilerin ilgisini çeken öğelere sahip olduğu; materyallerin kullanımı ile öğrenci katılımının aktif olduğu dersler oluşturulabildiği, öğretmen – öğrenci etkileşimi ile derslerin verimli hale getirilebildiği, bu doğrultuda materyallerin işe yarar özellikte olduğu; bilim tarihine dayalı öğretim materyallerinin öğrenciler kadar, öğretmenlerin de öğrenmesini ve bilgilenmesini desteklediği sonuçları ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to evaluate the appropriateness of instructional materials based on history of science to the curriculum and instruction within the frame of dynamic interaction between teacher and curriculum. Accordingly, curriculum was defined in four concepts as development, design, implementation, and evaluation, and following research questions were proposed: 1- How do teachers evaluate instructional materials based on history of science within the scope of criteria of curriculum development? 2- How do teachers evaluate instructional materials based on history of science within the scope of criteria of curriculum desing? 3- How do teachers enact instructional materials based on history of science? 4- How do teachers evaluate history of science based instructional materials within the scope of criteria of curriculum evaluation? This study is based on the project“Development of The Use of History of Science in Science Lessons”funded by TÜBİTAK, and the instructional materials based on history of science which was developed for the project and the interviews conducted with participants of the project was used in this study. Descriptive case study was employed, data was collected from 4 physics teachers by semi-constructed interviews, and data was analysed by using template analysis. Findings were presented in detail for each research question and for each teacher under the related research question. Under the light of teachers' views on the curriculum development it was observed that teachers evaluate instructional materials based on history of science pursuant to the textbook. They criticize both, by comparing text book and instuctional materials based on history of science. Teachers define the problems of the content of the written curriculum but they underline the appropriateness of instructional materials based on history of science to the curriculum, and their effect on students to avoid them to just memorize. Teachers also emphasise that time and national exams and also teacher/teaching habits affects the enactment process. Teachers' views on the curriculum desing differ by teachers. Views on the context, sequence and continuity of the curriculum differ by the subject and also by the teacher so even if instructional materials based on history of science are appropriate to the curriculum they may troubled in desing according to teachers. Due to teachers' approaches to enact instructional materials based on history of science it was observed that teachers mostly adapt materials into their lessons in variour levls, and sometimes prefer to load or to improvise. According to teachers' views on the curriculum evaluation, teachers' problems on the comprehensibility of the materials and the time management during lessons are revealed, On the other hand, factors that attract student interest, the active participation of students in lessons, fruitfull lessons by teacher – student interaction and teacher learning through instructional materials based on history of science were also observed.
Benzer Tezler
- Kavramsal değişim metinlerinin sosyal bilgiler dersindeki kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi
The effect of conceptual change texts on overcoming the misconceptions in the social studies courses
RAMAZAN ŞARLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAhi Evran ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEKİN ÇELİKKAYA
- Yeni ekonomi, dinamikleri, etkileri, araçları bu çerçevede Türkiye örneği
New economy, its dynamics and tools, and in this cope, Turkey
GENCAY COŞKUN
- The impact of history of science based instruction on students' understanding of the nature of science: The Reconceptualized Family Resemblance Approach
Bilim tarihine dayalı öğretimin öğrencilerin bilimin doğasına ilişkin anlayışlarına etkisi: Yeniden Kavramsallaştırılmış Aile Benzerliği Yaklaşımı
KADRİYE İNCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA SUNGUR
PROF. DR. ÖZGÜL YILMAZ TÜZÜN
- İnternet ve tarih öğretimi; Bilim tarihine örnek bir uygulama (Eski Çağ'da bilim)
Internet and history education: A model for history of science (science in Ancient World)
SEBAHATTİN KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. RAMAZAN ACUN
- Nesnelliğe dayalı sanat eleştirisi yöntemlerinin kuramsal temelleri
The theoretica principles of art criticism approaches based on objectivity
AYŞEGÜL SANCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. MUKADDER ÇAĞLAR