Textarbeit im DaF-Unterricht: Ein kontrastiver Vergleich der Textsorten von den Lehrwerken „Deutsch für Gymnasien A1.1' und „Genial Klick A1.1'.
Almanca yabanci dil öğretiminde metin çalışması „Deutsch für Gymnasien A1.1' ve „Genial Klick A1.1' ders kitaplarının metin türlerının karşılaştırmalı bir analizi.
- Tez No: 966986
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RECEP RAGIP BAŞBAĞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Almanca
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Alman Dili Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Almanca, dünya çapında önemli bir yabancı dil olarak kabul edilmektedir. Türkiye'de ise Almanca, iki ülke arasındaki tarihî, ekonomik ve kültürel bağlara dayanan köklü bir geçmişe sahiptir. İngilizcenin baskınlığına rağmen, özellikle mesleki fırsatlar veya ailevi bağlar nedeniyle Almanca, Türkiye'de en çok tercih edilen yabancı dillerden biri olmaya devam etmektedir. Almanca, devlet ve özel okullarda yabancı dil olarak öğretilmekte olup, çeşitli ders kitapları kullanılmaktadır. Öğretim, dinleme, okuma, konuşma ve yazma olmak üzere dört dil becerisi üzerine yoğunlaşmaktadır. Öğretim yöntemlerindeki güncellemelerle birlikte ders kitaplarına, günlük iletişimde önemli olan e-posta, mesajlar ve blog yazıları gibi yeni metin türleri entegre edilmiştir. 2001 yılından itibaren ders kitapları, Avrupa Ortak Başvuru Çerçevesi (CEFR) standartlarına uygun olarak hazırlanmaktadır. Bu çalışma, iki ders kitabındaki metinleri ve metin türlerini analiz etmektedir: Türkiye Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen „Deutsch für Gymnasien A1.1“ ve Klett Yayınevi'ne ait „Genial Klick A1.1”. Analizin amacı, ders kitaplarında kullanılan metinleri ve metin türlerini tanımlamak, karşılaştırmak ve bu metinlerin kullanımını değerlendirmektir (bkz. Buhlmann, 2012; Europarat, 2001, s. 59–61). İncelemenin kuramsal temelini, Buhlmann tarafından yayımlanan ve genel dil öğretimi materyallerinin değerlendirilmesinde kullanılan Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programı'na (GER) dayalı analiz şeması oluşturmaktadır. Bu analiz doğrultusunda çalışmanın temel değerlendirme ölçütleri olarak kriterler, konular/içerikler, metin sunumu, okuma becerisi ve uygulanan sosyal etkileşim biçimleri dikkate alınmıştır. Yöntemsel olarak çalışma, Stockholm Kriterler Kataloğu, Mannheim Raporu,“Ders Kitaplarının Kalite Özelliklerini İncelemek – Bir Yöntem Önerisi”başlıklı çalışma ve Hermann Funk'ın ders kitabı çözümlemesine yönelik sorularına (Funk, 2004, s. 41–47) dayanan özgün bir ölçütler dizisi aracılığıyla gerçekleştirilen karşılaştırmalı bir analiz temelinde yürütülmüştür. Bu yöntemsel çerçeve kapsamında analiz, yalnızca okuma becerisine odaklanmakta olup, bu beceri Funk'ın ders kitapları için önerdiği kalite ölçütleri doğrultusunda tanımlanmıştır (a.g.e.). Okuma becerisi, yabancı dil öğretiminde merkezi bir rol üstlenmektedir. Funk'a göre (2004, s. 45) bu beceri, bir yandan anlamaya hazırlayıcı, yönlendirici ve kontrol edici alıştırmaları içerir; bu alıştırmalar ön hazırlık, bilgi edinme ve anlama kontrolü aşamalarına ayrılır. Öte yandan, okuma stratejileri hem genel (global) hem de seçici düzeyde açıkça öğretilmektedir. Bu durum, okuma öncesinde yönlendirici genel sorularla, seçici bilgi edinmeye yönelik görevlerle ve yazılı metinleri anlamada öğrencilere destek sağlayan açık strateji yönergeleriyle kendini göstermektedir (a.g.e.). Bu bilimsel çalışma beş bölüme ayrılmaktadır. Birinci bölüm, giriş bölümüdür ve burada araştırma probleminin tanımı, çalışmanın amacı ve önemi ortaya konulmakta, ayrıca araştırma sorusu ve hipotez formüle edilmektedir. İkinci bölüm, kuramsal temele ayrılmıştır. Bu kısımda metin ve metin türü kavramları tanımlanmakta, bunların yabancı dil öğretimi açısından önemi ele alınmakta, ayrıca okuma becerisinin gelişimi ve ders kitaplarının rolü analiz edilmektedir. Üçüncü bölüm, araştırmanın metodolojisini içermektedir; burada araştırma deseni, örneklem, veri toplama ve analiz yöntemleri açıklanmakta, özellikle seçilen ders kitaplarına odaklanılmaktadır. Dördüncü bölümde, Deutsch für Gymnasien A1.1 ve Genial Klick A1.1 ders kitapları seçilmiş metinler üzerinden dilsel ve didaktik özellikleri bakımından incelenmekte ve karşılaştırılmaktadır. Beşinci ve son bölümde ise sonuç ve öneriler sunulmaktadır. Bu bölüm, elde edilen bulguları özetlemekte, ders kitaplarını Avrupa Ortak Başvuru Çerçevesi bağlamında değerlendirmekte ve Almanca öğretiminin geliştirilmesine yönelik öneriler getirmektedir. Genel olarak, bu çalışma Türkiye'de Almanca öğretiminin geliştirilmesine katkı sağlamakta ve öğretim materyallerinin iyileştirilmesine yönelik olası yaklaşımları ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The German language plays a significant role as a foreign language worldwide. In Turkey, it has a long tradition based on historical, economic, and cultural connections between the two countries. Despite the dominance of English, German remains one of the most frequently chosen foreign languages, particularly for professional or family-related reasons. German as a foreign language is taught in both public and private schools, using various textbooks. The teaching focuses on the four language skills: listening, reading, speaking, and writing. With the adaptation of teaching methods, new text types have been integrated into textbooks, especially those relevant to everyday communication, such as emails, messages, or blog entries. Since 2001, textbooks have been aligned with the standards of the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR). This study analyzes texts and text types in two textbooks:“Deutsch für Gymnasien A1.1”, developed by the Turkish Ministry of Education, and“Genial Klick A1.1”, published by Klett Verlag. The aim of the analysis is to identify and compare the types of texts used in these teaching materials and to evaluate their implementation in the respective textbooks (cf. Buhlmann, 2012; Council of Europe, 2001, pp. 59–61). The theoretical basis of the investigation is the evaluation grid published by Buhlmann, derived from the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR), which serves as the guiding model for this analysis. The evaluation focuses on the following aspects: criteria, themes/contents, text corpus, reading skill, and the social forms applied in classroom use. Methodologically, the study is based on a contrastive comparison, utilizing a self-developed set of evaluation criteria, which draws on the Stockholm Criteria Catalogue, the Mannheim Report, the proposal“Evaluating Quality Features of Textbooks – A Procedural Suggestion”, and the textbook analysis questions formulated by Hermann Funk (Funk, 2004, pp. 41–47). Within this methodological framework, the analysis is explicitly focused on the reading skill, as defined in the context of Funk's quality criteria for textbooks (ibid.). Reading competence plays a central role in foreign language teaching. According to Funk (2004, p. 45), it encompasses, on the one hand, preparatory, guiding, and controlling exercises for comprehension, which are structured in sequences of pre-teaching, information retrieval, and comprehension testing. On the other hand, reading strategies are explicitly trained both on a global and on a selective level. This becomes evident through general-global questions before reading, tasks for selective information retrieval, and explicit strategy instructions that support learners in understanding written texts (ibid.). The present academic study is divided into five parts. The first part, the introduction, presents the research problem, the purpose and relevance of the study, and formulates the research question and hypothesis. The second part is devoted to the theoretical framework. In this section, the concepts of text and text types are defined, their significance for foreign language teaching is discussed, and the development of reading competence as well as the role of textbooks are analyzed. The third part describes the methodology of the study, including the research design, the sample, and the procedures of data collection and analysis, with a particular focus on the selected textbooks. The fourth part presents the results by analyzing and comparing the textbooks Deutsch für Gymnasien A1.1 and Genial Klick A1.1 with regard to their linguistic and didactic features on the basis of selected texts. Finally, the fifth part contains the conclusion and recommendations. This section summarizes the findings, reflects on the textbooks within the context of the Common European Framework of Reference, and provides suggestions for the improvement of German language teaching. Overall, this study contributes to the further development of German language teaching in Turkey and highlights possible approaches to the optimization of teaching materials.
Benzer Tezler
- Zur effizienz der muttersprachenkompetenz auf die fremdsprachenkompetenz: Eine didaktisch-methodische studie für den universitӓren daf-unterricht bei muttersprachlern des Türkischen
Anadil edincinin yabancı dil edincine etkisi üzerine. Anadili Türkçe olan ve yabancı dil olarak Almanca öğrenen üniversite öğrencileri için öğret- ve yöntembilimsel bir araştırma
AİŞE SEZİK
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGÜN SERİNDAĞ
- Eine methodisch-didaktische untersuchung. Der gebrauch von literarischen texten im fremdsprachenunterricht
Edebi metinlerin yabancı dil dersinde kullanımı, metodik-didaktik bir araştırma
İRFAN YUMLU
Yüksek Lisans
Almanca
1998
Alman Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN TOKDEMİR
- Sözlük kullanma eğitiminin yabancı dil olarak Almanca öğrenimine etkisi
Der einfluss der wörterbuchbenutzungsdidaktik auf Deutsch als fremdsprache
AHMET DÖNGER
Doktora
Türkçe
2009
Alman Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHİR BALCI
- Das Leseverstehen allgemein und lim deutsch als Fremdsprache-unterricht
Başlık çevirisi yok
SERPİL BAL