Geri Dön

Sosyal Bilgiler dersi öğrenme ortamlarında çoklu zekâ uygulamalarının incelenmesi

Investigating multiple intelligence applications in learning environments of the course of Social Studies

PDF İndir

  1. Tez No: 372277
  2. Yazar: NURCAN ŞENER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CİHANGİR DOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Çoklu Zekâ Kuramı, Çoklu Zekâ Uygulamaları, Social Studies, Multiple Intelligence Theory, Multiple Intelligence Applications
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 255

Özet

Bu çalışmada genel olarak Sosyal Bilgiler dersi öğrenme ortamlarının Çoklu Zekâ uygulamaları açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın amaçlarına uygun olarak nitel araştırma modeline göre tasarlanmış olan çalışmada nitel veri toplama tekniklerinden faydalanılmıştır. Sosyal Bilgiler öğretim materyallerinde Çoklu Zekâ kullanımını ve etkinliklerde hitap edilen Çoklu Zekâ türlerini belirleyebilmek amacı ile, 2012-2013 öğretim yılında Türkiye'deki ilkokullarda okutulmakta olan, Talim Terbiye Kurulu tarafından onaylanmış ilkokul 4. sınıf ve ortaokul 6. sınıf Sosyal Bilgiler kitapları içinde 4 ayrı ders kitabı seti, toplam 12 kitap incelenmiştir. İnceleme, araştırmacı tarafından 4. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitapları, öğrenci çalışma kitapları ve öğretmen kılavuz kitapları ile 6. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitapları, öğrenci çalışma kitapları ve öğretmen kılavuz kitapları üzerinde yapılmıştır. Kitaplarda yer alan içerik, etkinlikler, metinler, resimler, tek tek tespit edilerek çoklu zekâ türlerinden hangilerini geliştirmeyi hedeflediği belirlenmiştir. Doküman incelemesinden elde edilen sonuçlara göre; ? Sosyal Bilgiler ders kitaplarında yer alan birincil tip ve ikincil tip Çoklu Zekâ etkinlikleri içinde en baskın olarak mantıksal zekâ etkinlikleri yer almaktadır. ? Sosyal Bilgiler öğrenci çalışma kitaplarında yer alan birincil tip Çoklu Zekâ etkinlikleri içinde en baskın olarak sözel zekâ, ikincil tip Çoklu Zekâ etkinlikleri içinde en baskın olarak mantıksal zekâ etkinlikleri yer almaktadır. ? Sosyal Bilgiler öğretmen kılavuz kitaplarında yer alan birincil tip Çoklu Zekâ etkinlikleri içinde en baskın olarak mantıksal zekâ, ikincil tip Çoklu Zekâ etkinlikleri içinde en baskın olarak sözel zekâ, ardından görsel zekâ etkinlikleri yer almaktadır. Diğer taraftan, Sosyal Bilgiler dersinde öğretmenlerin Çoklu Zekâ uygulamalarını belirleyebilmek amacı ile araştırmacı tarafından“Sosyal Bilgiler Dersinde Çoklu Zekâ Uygulamalarının Kullanımına İlişkin Gözlem Formu”hazırlanmıştır. Gözlem formu, İstanbul ili Bakırköy ilçesinde bulunan 1 özel, 1 devlet okulunda bulunan 4. sınıf şubesinde uygulanmış ve veriler gözlem süreci sonunda değerlendirmeye alınmıştır. Gözlem formundan elde edilen sonuçlara göre; ? ÖĞR1'in dersinde, birincil tip (ana) etkinlikte en çok müzik zekâya, ikincil tip (soru- yanıt) etkinlikte ise en çok sözel zekâya hitap eden etkinlik gerçekleştirilmiştir. ? ÖĞR1'in Sosyal Bilgiler ders sürecinde uygulanan etkinliklerin kaynağına göre etkinlik tiplerinin dağılımları incelendiğinde, 15 ders saati boyunca birincil (ana) tip etkinliğin kaynağı en çok öğrenci iken, ikincil tip (soru- yanıt) etkinliğinin kaynağı en çok öğretmen şeklinde gerçekleştirilmiştir. ? ÖĞR1'in Sosyal Bilgiler ders sürecinde uygulanan etkinlik tiplerine göre 15 ders saati boyunca genel olarak zaman ortalamaları alındığında, gerçekleştirilen 18 adet birincil tip (ana) etkinlik için ortalama zaman 6 dak. 31 sn., 71 adet ikincil tip (soru- yanıt) etkinlik için ortalama 1 dak. 13 sn. sürecinde gerçekleştirilmiştir. ? ÖĞR2'nin dersinde, birincil tip (ana) etkinlikte en çok sözel zekaya, ikincil tip (soru- yanıt) etkinlikte ise yine en çok sözel zekaya hitap eden etkinlik gerçekleştirilmiştir. ? ÖĞR2'nin Sosyal Bilgiler ders sürecinde uygulanan etkinliklerin kaynağına göre etkinlik tiplerinin dağılımları incelendiğinde, 15 ders saati boyunca birincil (ana) tip etkinliğin kaynağı en çok öğrenci sunumu iken, ikincil tip (soru- yanıt) etkinliğin kaynağı en çok öğretmen şeklinde gerçekleştirilmiştir. ? ÖĞR2'nin Sosyal Bilgiler ders sürecinde uygulanan etkinlik tiplerine göre 15 ders saati boyunca genel olarak zaman ortalamaları alındığında, gerçekleştirilen 10 adet birincil tip (ana) etkinlik için ortalama zaman 9 dak. 18 sn. iken, 59 adet ikincil tip (soru- yanıt) etkinlik için ortalama 1 dak. 48sn. sürecinde gerçekleştirilmiştir. Bunlara ek olarak sınıflarında gözlem yapılan öğretmenlerin Çoklu Zekâya yönelik görüşleri, tercihleri ve değerlendirmelerinin yer aldığı“Görüşme Formları”araştırmacının kendisi tarafından bizzat uygulanmış ve çalışmaya dâhil edilmiştir. Görüşme formlarından elde edilen sonuçlara göre; ? Sosyal Bilgiler 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerinin Çoklu Zekâ Kuramının kendilerine verdiği mesaj konusunda görüş bildiren öğretmenlerin en çok“Öğrenciye kendini ifade etme özgürlüğü tanıdığı”,“Değişik yöntem ve teknikleri öğrencinin önüne getirdiği”,“Öğrenci merkezli öğrenmeyi sağladığı”, ve“Öğrenciyi derse daha fazla dâhil ettiği”, ? Çoklu Zekâ uygulamaları esnasında dikkat ettikleri unsurlar konusunda görüş bildiren öğretmenlerin en çok“Bireysel özelliklere dikkat ettikleri”, ? Sosyal Bilgiler ders sürecinde Çoklu Zekâ uygulamalarına yönelik karşılaştıkları zorluklar konusunda görüş bildiren öğretmenlerin en çok“Materyal yetersizliği yaşadıkları”, ? Çoklu Zekâ etkinliklerini uygulamanın öğrencilerde gelişmesine katkıda bulunduğu becerilere ilişkin görüş bildiren öğretmenlerin en çok“Kendilerini daha rahat ifade edebildikleri”,“Kendilerine olan güven duygularının pekiştiği”,“Kendilerinde var olan yeteneklerinin farkına vardıklarını ve kendilerini daha iyi tanıdıkları”,“Hayatın her kademesinde daha başarılı oldukları”, ? 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerine göre Sosyal Bilgiler ders kitaplarının, Çoklu Zekâ etkinlikleri açısından yeterli olması konusunda yetersiz görüş bildiren öğretmenlerin en çok“Yardımcı ders kitabı kullanma zorunda kaldıkları”, ? Ders kitaplarının kısmen yeterli olduğu şeklinde görüş bildiren öğretmenlere göre en çok“Sürenin yetersiz kaldığı”, ? 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerine göre Sosyal Bilgiler öğrenci çalışma kitaplarının, Çoklu Zekâ etkinlikleri açısından yeterli olması konusunda yetersiz görüş bildiren öğretmenlerin en çok“Yaşlarına uygun olmayan, basit etkinliklerin mevcut olduğu”, ? 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerine göre Sosyal Bilgiler öğretmen kılavuz kitaplarının, Çoklu Zekâ etkinlikleri açısından yeterli olması konusunda yetersiz görüş bildiren öğretmenlerin çoğunda“Ülkenin eğitim öğretim gerçeklerine uygun olmadığı”görüşleri ön plana çıkmıştır. ? Sosyal Bilgiler 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerinin ders sürecinde Çoklu Zekâ Etkinliklerini düzenlerken birden fazla zekâ alanına hitap etme durumuna öğretmenlerin çoğu evet şeklinde yanıt vermişlerdir. ? Sosyal Bilgiler 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerinin öğretim araç gereçlerinin çeşitliliklerini Çoklu Zekâ uygulamaları açısından yetersiz bulan öğretmenlerin çoğu,“Eğitici CD'ler, üç boyutlu filmler, müzikler, yeteneğin sergilenebileceği ortamlar (spor salonu, laboratuarlar) olması gerektiği, *Sosyal Bilgiler 4. sınıf ve 6. sınıf öğretmenlerine göre, Çoklu Zekâ uygulamalarının daha başarılı olabilmesi için yapılabileceklere yönelik görüş bildiren öğretmenlerin çoğu, ”Eğitim ve seminerler düzenlenmesi gerektiği“, ”Öğrencilerin dâhil oldukları etkinlikler düzenlenmesi, yaşayarak öğrenmelerinin sağlanması gerektiği" görüşlerini bildirmişlerdir.

Özet (Çeviri)

It was generally aimed in this study to investigate learning environments of the course of social studies with respect to multiple intelligence applications. In the study, which was designed based on qualitative research model according to objectives of the research; qualitative data collection techniques were employed. To identify the use of Multiple Intelligence in teaching materials for Social Studies and Multiple Intelligence types, which were addressed in activities, 4 different textbook sets, 12 textbooks in total, among 4th grade of elementary school and 6th grade of secondary school textbooks, which were in the use in the academic year of 2012-2013 in elementary schools in Turkey with approval of The Board of Education and Discipline (Talim Terbiye Kurulu) were researched. The research was conducted by the researcher on the textbooks of Social Studies, students' studying books and teachers' guidebooks for 4th grade and the textbooks of Social Studies, students' studying books and teachers' guidebooks for 6th grade. Contents, activities, texts and figures in the books were identified one by one to find which of multiple intelligence types were aimed to be developed. According to the results from the document research, ? The most dominant intelligence activities in textbooks of Social Studies among primary and secondary multiple intelligence activities are logical intelligence activities. ? The most dominant one among primary multiple intelligence activities in students' studying books is verbal intelligence while the most dominant one among secondary multiple intelligence activities is logical intelligence activities. ? The most dominant intelligence activities in teachers' guidebooks of Social Studies among primary multiple intelligence activities are logical intelligence activities while the most dominant one among secondary multiple intelligence activities is verbal intelligence activities and followed by visual intelligence activities. On the other hand, the researcher designed the“template of observation related to the use of multiple intelligence applications”to identify multiple intelligence applications of teachers in the course of Social Studies. The observation template was applied in a group of 4th grade of a private school and state school taking place in Bakırköy County of Istanbul City and the data were assessed at the end of observation process. According to the results from the observation template, ? During the lesson of teacher ÖĞR1, mostly musical intelligence was addressed in the primary (main) activity while mostly verbal intelligence was addressed in the secondary activity (question-answer). ? Investigating distributions of activity types based on the source of the activities applied in teaching process of ÖĞR1 in the course of Social Studies, source of the primary (main) activity is mostly student while it is mostly teacher in case of secondary (question-answer) activity for 15 hrs of the course. ? Considering general time averages during 15 hrs of teaching process of ÖĞR1 related to the course of Social Studies based on types of the applied activities, 18 primary (main) activities took 6 minutes 31 seconds while 71 secondary (question-answer) activities took 1 minute 13 seconds. ? During the lesson of ÖĞR2, activities mostly addressing verbal intelligence were performed in case of primary (main) activity while activities mostly addressing verbal intelligence were performed in case of secondary activity (question-answer) again. ? Investigating distributions of activity types based on the source of the activities applied in teaching process of ÖĞR2 in the course of Social Studies, source of the primary (main) activity is mostly student presentation while it is mostly teacher in case of secondary (question-answer) activity for 15 hrs of the course. ? Considering general time averages during 15 hrs of teaching process of ÖĞR2 related to the course of Social Studies based on types of the applied activities, 10 primary (main) activities took 9 minutes 18 seconds while 59 secondary (question-answer) activities took 1 minute 48 seconds. In addition,“interview templates”including views, preferences and evaluations of the teachers, whose lessons were observed, about multiple-intelligence were applied by the researcher in person and included in the study. According to the results from the interview templates, ? Teachers teaching Social Studies in 4th grade and 6th grade sharing opinions about the message delivered by Multiple Intelligence Theory to them mostly said that“it frees the student for self-expression”,“it provides different methods and techniques for the student”,“it ensures student-centric learning”and“it enhances the student's participation in learning”, ? Teachers, who stated their views on the elements that they considered during multiple intelligence applications, mostly said that“they noticed personal characteristics”, ? Teachers, who stated their views on the challenges that they encountered during multiple intelligence applications, mostly said that“they suffered from material insufficiency”, ? Teachers, who stated their views on the skills contributing to the student's development during multiple intelligence applications, mostly said that“they express themselves easily”,“their self-confidence has become stronger”,“they have become aware of their abilities and they have identified themselves better”and“they are successful at every stage of the life”, ? Teachers teaching Social Studies in 4th grade and 6th grade sharing opinions about inefficiency of textbooks of Social Studies with respect to multiple intelligence activities mostly said that“they have to use an assisting textbook”, ? Teachers sharing opinions about partial efficiency of textbooks mostly said that“time is insufficient”, ? Teachers teaching Social Studies in 4th grade and 6th grade sharing opinions about insufficiency of students' studying books of Social Studies with respect to multiple intelligence activities mostly said that“there are simple activities not suitable to their ages”, ? Teachers teaching Social Studies in 4th grade and 6th grade sharing opinions about insufficiency of teachers' guidebooks of Social Studies with respect to multiple intelligence activities mostly said that“not suitable to the nation's educational realities”. ? The question about the status of addressing multiple intelligence areas during designing Multiple Intelligence Activities during the teaching process of 4th and 6th grade teachers was answered as yes. ? Most of 4th and 6th grades' Social Studies' teachers, who considered diversification of educational materials as insufficient with respect to Multiple Intelligence Applications, said that“educating CDs, three-dimensional films, music and environments (sports halls, labs etc) in which abilities are displayed are required”. ? Most of 4th and 6th grades' Social Studies' teachers, who stated their views on the actions for more successful Multiple Intelligence Applications, said that“trainings and seminars should be held”,“events including teachers should be held and learning by experiencing should be ensured”.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    148151

    Sosyal bilgiler dersi 'Güzel Yurdumuz Türkiye' ünitesine yönelik çoklu zeka kuramı etkinlikleriyle oluşturulan öğrenme ortamının 5.sınıf öğrenci başarısına etkisi

    Başlık çevirisi yok

    ÖZGÜR ARLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SEVAL FER

  2. Tez No

    174925

    A critical analysis of the activities in 'English today-8' in the light of communicativeness and multiple intelligences theory and suggested supplementary activities

    'English today-8' adlı kitabın etkinliklerinin iletişimsellik ve çoklu zeka kuramı ışığında eleştirel bir incelemesi ve yardımcı etkinlik önerileri

    EBRU SEVİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Yabancı Dil Öğretimi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. GÜL KESKİL

  3. Tez No

    394681

    6. sınıf sosyal bilgiler dersinde tarih konularının çoklu zeka kuramına göre öğretilmesinin öğrenci başarısına etkisi

    The effects of teaching history topics according to multiple intelligence theory in 6th class social studies lesson upon student's success

    İBRAHİM ESAT KAPLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimZirve Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HİDAYET TOK

  4. Tez No

    454362

    Ortaokul Türkçe eğitiminde çoklu zeka kuramı

    Multiple intelligence theory in secondary school Turkish education

    RAMAZAN DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATİH KANA

  5. Tez No

    777943

    2023 eğitim vizyonunda okul dışı öğrenme hazırlıkları ve sosyal bilgiler öğretmenleri açısından uygulanabilirliğinin değerlendirmesi

    Preparations for out of school learning in 2023 education vision and evaluation of applicability for social studies

    DAMLA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA GİRGİN

Geri Dön